تحولات حقوق متهم در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392

حق متهم از خویش در رد دعوی یا اتهام های ناروا نزد مراجع قضایی می باشد. به عبارت دیگر حق دفاع، حقی است که به موجبآن شخص می تواند رفتار مجرمانه یا ادعاهای حقوقی علیه خود را که بر اساس شکایت اشخاص و یا از سوی مقامات ذی صلاحانتظامی و قضایی به وی منتسب گردیده، با همه امکانات و طرق قانونی رد و انکار نماید. برای تحقق دادرسی عادلانه نیازمنداجرای اصول و قواعد چندی در مراحل آیین دادرسی یعنی کشف جرم، تعقیب، تحقیقات مقدماتی، دادرسی و اجرای حکمهستیم. گاهی متهم بدون دلیل و بدون آنکه توجیهی برای سکوت خود ابراز کند، حالت انفعال محض به خود گرفته و تمامپرسش های مقام بازجو را به پاس بگذارد. عموماً اینگونه از سکوت متهم موردتوجه بوده و در روند رسیدگی چالش برانگیز بودهاست. طبق ماده ۰۹ مصوب ۲۹۰۱ تحقیقات مقدماتی، مجموعه اقدامات قانونی است که از سوی بازپرس یا دیگر مقاماتقضایی، برای حفظ آثار و علائم و جمع آوری ادله وقوع جرم، شناسایی، یافتن و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم انجام می شود.