جهانی شدن اقتصادی؛ امکان یا امتناع گزینه های دیگر (اسلام)

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 246

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ECON-4-2_002

تاریخ نمایه سازی: 11 آذر 1399

چکیده مقاله:

جهانی€شدن، نیروی یکپارچه€کننده€ای است که جامعۀ جهانی را به‌سان بافت همگونی در می€آورد. این بافت یکپارچه، از یک‌سو، پدیده€ای اقتصادی و دربردارندۀ گردش سرمایه، انتقال فناوری و تجارت کالا و خدمات است؛ از سوی دیگر، ماهیتی غیراقتصادی دارد که گسترش آراء، عقاید، هنجارها و ارزش€ها را شامل می€شود. با رویکردی تبارشناسی به این پدیده می€توان مشاهده کرد که جهانی€شدن، ریشه در آراء و اندیشه€های مکتب لیبرالیسم دارد و در مواجهه با رقبا یا شرکای فکری و مناطق جغرافیایی مختلف، آثار و پیامدهای متفاوتی نیز در پی داشته است. اگر دوران جنگ سرد و نظام دوقطبی، دورۀ ایدئولوژی€های متضاد و مواجهۀ آن‌ها با یکدیگر بود؛ امروزه با حاکمیت اندیشه و نهادهای لیبرالیستی، سخن از آلترناتیوهای دیگر دشوار است. در این بین، آنچه جهان اسلام و به‌خصوص ایران، در حوزۀ اقتصاد با آن مواجه است؛ اشکال مختلف رویارویی با فضای حاکم متأثر از جهانی‌€شدن اقتصادی لیبرالیستی اعم از مقابله، انطباق، انکار یا الگوبرداری و بومی€سازی جهانی€شدن (globalization) است. در‌ واقع، مسئلۀ اصلی این است که باتوجه به حاکمیت مباحث جهانی€شدن در ابعاد مختلف (از جمله اقتصاد) و ترویج آن از سوی نهادهای سرمایه€دارانه از یک طرف و تجربۀ عملی (practice) کشورهای مختلف جهان در اتخاذ و اجرای اصول و موازین برآمده از آن از طرف دیگر، باعنایت به اینکه «اسلام» در مباحث معرفت€شناسی و هستی€شناسی با «لیبرالیسم» تفاوت€های بنیادینی دارد، آیا صحبت از مدل€های رشد و توسعۀ اسلامی جایز است

کلیدواژه ها:

جهانی شدن ، لیبرالیسم ، اسلام ، رشد و توسعۀ اسلامی. طبقه‌بندی JEL: F01 F02

نویسندگان

محمد جواد رنجکش

استادیار روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسمیت، استیو و جان بلیس (1383). جهانی€شدن سیاست: روابط بین€الملل ...
  • آکسفورد، باری (1378). نظام جهانی، اقتصاد، سیاست وفرهنگ، ترجمۀ حمیرا ...
  • سلیمی، حسین (1384). نظریه€های گوناگون دربارۀ جهانی€شدن، تهران: سمت. ...
  • سجادی، حمید (1383). اسلام و جهانی‌شدن، تهران: سازمان فرهنگ و ...
  • شاهرودی، محمود [سلسله درس‌گفتارها] (1387). مفاهیم مبنایی اقتصاد اسلامی، اندیشه‌گستر ...
  • عبدالحمید، محسن (1380). جهانی€شدن از منظر اسلامی، هفته‌نامۀ پگاه حوزه، ...
  • فاکس، جرمی (1381). نوام چامسکی و جهانی‌سازی، ترجمۀ مزدک انوشه، ...
  • گروه نویسندگان (1382). بازشناسی لیبرالیسم وجهانی€شدن، تهران: مرکز پژوهش€های اسلامی ...
  • گیدنز، آنتونی (1378 الف). راه سوم بازسازی سوسیال دموکراسی، ترجمۀ ...
  • گیدنز، آنتونی (1378 ب). تجدد و تشخص، ترجمۀ ناصر موفقیان، ...
  • گل محمدی، احمد (1381). جهانی€شدن: فرهنگ، هویت، تهران: نشر نی. ...
  • نهاوندیان، محمد (1383). ما و جهانی€شدن، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ...
  • هابرماس، یورگن (1380). جهانی€شدن و آیندۀ دموکراسی: منظومۀ پسا‌ملی، ترجمۀ ...
  •  Albrow, M. (1996). The Global Age, Cambridge Polity Press.    ...
  • Gillner, Ernest (1998). Postmodernism Resonance Religion; Columbia University Press. ...
  • Gilpin, R. (ed.) (2002). The Rise of American Hegemony, in ...
  • Held, D. (1999). Global Transformations, Cambridge Polity Press. ...
  • Irvin, Martin (2001). Globalization and Syberculture, INET. ...
  • Kotz, David (2002). “Globalization and Neoliberalism, Rethinking Marxism”, Journal of ...
  • krasner, S. (2001). Globalization Power and Authority, in American Political ...
  • Kruger, Anne (2004). Trade Policies and Developing Nations, New York: ...
  • Ohmae, K. (1995). The End of Nation State Rise of ...
  • Pasha, Mustapha Kamal & Samatra, Ahmad (2003). The Resourance of ...
  • Robertson, R. (1992). Globalization Social Theory and Global Culture; London: ...
  • UNCTAD (2004). Globalization and Development Facts and Figures; New York: ...
  • نمایش کامل مراجع