کیفیت ضمانت جنایت اعضاء در صورت فقدان عضو

در قصاص عضو، مماثلت و تساوی شرط است. در برخی از موارد همانند عضو مورد جنایت، در جانی وجود ندارد. یکی از این موارد زمانی است که جانی دست راست مردی را قطع کند و قبل از اینکه قصاص شود، دست راست شخص دیگری و همچنین دست راست شخص سوم را قطع کند، حال سوال اینجاست حکم چیست؟ بین فقها در این مسأله اختلاف نظر وجود دارد. مشهور معتقدند که دست راست جانی برای جنایت اوّل و دست چپ، برای جنایت دوم قطع شود و برای سومی پای راست جانی قصاص شود. در مقابل عدّهای بیان کردند برای سومی دیه پرداخت کند. در مقابل دو دسته، قولی نیز در مسأله وجود دارد که بیان میکند حکم قصاص برای جنایت دوم و سوم ساقط است و جانی دیه میپردازد. قانونگذار نیز از قول مشهور تبعیت کرده است. نگارنده با تتبّع در کتب فقهی، به این نتیجه رسید که جانی در جنایت دوم و سوم دیه پرداخت نماید زیرا در نبود عضو برای قطع، قصاص ساقط و در نتیجه پرداخت دیه ثابت میشود.