ترکیب سازی و هم آیی واژگانی در شعر انقلاب اسلامی و پایداری (علمی-پژوهشی)

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 325

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRTK-7-13_010

تاریخ نمایه سازی: 7 دی 1399

چکیده مقاله:

ترکیب سازی در یک زبان، مانند تکثیر سلّولی در بدن موجود زنده، بقای آن را تضمین می کند. پیدایش واژگان جدید نتیجۀ احساس نیاز اهل ادب به مصالح زبانی تازه است، تا اندیشه متفاوت خود را به زیباترین شکل بیان کنند. شعر انقلاب و پایداری محصول فضای فکری و اجتماعیِ متفاوتی است بنابراین، شاعران با مفاهیم تازه ای مواجه اند و نمی توانند برای بیان پاره ای از آن ها، استعداد زبانی و واژگانی مناسبی بیابند. ناگزیر به واژه سازی می پردازند. در این جستار، نوترکیب های به دست آمده، در پنج دستۀ کلّی اسم مرکب، صفت مرکب، ترکیبات ونددار، ترکیبات شبه ونددار و هم آیی بلاغی واژگان قرارگرفته اند. این نوشتار، پاسخگوی سوالاتی است نظیر اینکه: چه مؤلّفه هایی در میزان توفیق در ساخت نوترکیب ها دخیل اند؟ زمینه های فکری غالب در ترکیب های جدید کدام اند؟ عناصر بلاغی در این ترکیب ها چه جایگاهی دارند؟ براساس چه معیارهایی می توان نوترکیب ها را دسته بندی کرد؟ بیشترین نوترکیب ها در آثار چه شاعرانی یافت می شود؟ نگارندگان به نمونه هایی بدیع از نوترکیب های ساخته شده در شعر انقلاب و پایداری دست یافته اند که غالب آنها دربردارندة مضامین ادبی، دینی، ملی، حماسی، عرفانی، سیاسی و اجتماعی است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمدرضا عابدی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز

الهام علی جولا

دانشجوی دکتری پردیس البرز