شناسایی و تحلیل پیشران های کلیدی مؤثر در ارتقاء تاب آوری سکونتگاه های روستایی در برابر مخاطرات محیطی (مطالعه موردی: سکونتگاه های روستایی شهرستان فریمان)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 298

فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEH-9-1_005

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

چکیده مقاله:

سکونتگاه­های روستایی به دلیل نارسایی زیرساخت­های ضروری، آسیب­پذیری بالایی در برابر مخاطرات محیطی دارند. براین اساس با وقوع مخاطرات محیطی خسارت­های جبران­ناپذیری بر این سکونتگاه­ها وارد می­شود؛ لذا جهت کاهش خسارت­های ناشی از مخاطرات، افزایش سطح تاب­آوری در برابر مخاطرات بسیار ضروری است. پژوهش حاضر به دنبال شناسایی پیشران­های کلیدی جهت افزایش تاب­آوری سکونتگاه­های روستایی شهرستان فریمان در برابر مخاطرات است. روش پژوهش براساس روش جدید علم آینده‌پژوهی تحلیلی- ساختاری با به‌کارگیری ترکیبی از مدل­های کمی و کیفی است. با استفاده از روش­های دلفی و تحلیل اثرات متقابل به وسیلۀ نرم­افزار MICMAC عوامل کلیدی مؤثر در افزایش تاب­آوری سکونتگاه­های روستایی در برابر مخاطرات شناسایی و تحلیل شده­اند. جامعۀ آماری پژوهش 50 نفر که شامل 29 نفر از دهیاران و اعضای شوراهای اسلامی روستاهای مورد مطالعه و 21 نفر دیگر نیز شامل افراد متخصص در حوزه مورد بررسی می­باشند. براساس نتایج به‌دست‌آمده 16 عامل بالا بردن همکاری و همگرایی مردم در زمان مخاطره، مسئولیت­پذیری سازمان­های دولتی و نهادهای محلی، مشارکت میان جوامع، بخش خصوصی و مقام­های محلی، اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ روستا از خطر مخاطرات توسط مدیریت محلی، بناهای مستحکم جهت استفاده در زمان خطر، اعطای اعتبارات و وام به آسیب­دیدگان، هماهنگی میان نهادهای مختلف و رسیدگی به‌موقع جهت کمک­رسانی، افزایش درآمدهای غیرکشاورزی روستاییان، استفاده از GIS در مدیریت مخاطرات طبیعی توسط سازمان­های ذی­ربط، آگاه­سازی مردم از راه­های مقابله با وقوع حوادث، مقاوم­سازی واحدهای مسکونی با مشاوره معماران محلی و مهندسین، استفاده از ابزارهای اطلاعاتی از سوی نهادهای ذی‌ربط، دسترسی به سازمان­ها برای مدیریت بعد از وقوع حوادث، آموزش مردم جهت ساخت­وسازهای مقاوم، ایجاد پوشش بیمه­ای در جنبه­های مختلف، آموزش و اجرای مانور توسط دستگاه­های دولتی مهم­ترین عوامل کلیدی مؤثر در افزایش تاب­آوری سکونتگاه­های روستایی در برابر مخاطرات محیطی شهرستان فریمان محسوب می­شوند.

نویسندگان

فهیمه جعفری

دانشگاه فردوسی مشهد

حمید شایان

دانشگاه فردوسی مشهد

هما باتقوی سرابی

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • راهکارهای رفع نارسایی مدیریت بحران در نواحی روستایی ایران [مقاله ژورنالی]
  • بدری، سیدعلی؛ کریم زاده، حسین؛ سعدی، سیما؛ کاظمی، نسرین؛ 1398. ...
  • بدری، ﺳﯿﺪ ﻋﻠﯽ؛ رﻣﻀﺎن زاده ﻟﺴﺒﻮﯾﯽ، ﻣﻬﺪی؛ ﻋﺴﮕﺮی، ﻋﻠﯽ؛ ﻗﺪﯾﺮی ...
  • بذرافشان، جواد؛ طولابی نژاد، مهرشاد؛ طولابی نژاد، میثم؛ 1397. تحلیل ...
  • برقی، حمید؛ هاشمی، صدیقه؛ جعفری، نسرین؛ 1396. سنجش تاب آوری ...
  • ﭘﻮرﻃﺎﻫﺮی، ﻣﻬﺪی؛ رﮐﻦاﻟﺪﯾﻦ اﻓﺘﺨﺎری، ﻋﺒﺪاﻟﺮﺿﺎ؛ ﮐﺎﻇﻤﯽ، ﻧﺴﺮﯾﻦ؛ 1392. نقش روﯾﮑﺮد ...
  • حاجی زاده، فاضل؛ ایستگلدی، مصطفی؛ 1397. تحلیلی بر تاب آوری ...
  • حسنوند، افسانه؛ 1396. بررسی عوامل مؤثر بر تاب آوری اقتصادی ...
  • خیرگو، منصور؛ شکری، زینب؛ 1390. توسعه فرایند سیاست گذاری با ...
  • ربانی، طاها؛ 1392. روش تحلیل ساختاری، ابزاری برای شناخت و ...
  • رضائی میرقائد، معصومه؛ 1397. ارائه راهبردهای افزایش تاب‌آوری ‌جوامع روستایی ...
  • رﻓﯿﻌﯿـﺎن، ﻣﺠﺘﺒـﯽ؛ رﺿـﺎﯾﯽ، ﻣﺤﻤـﺪ رﺿـﺎ؛ ﻋﺴـﮕﺮی، ﻋﻠـﯽ؛ ﭘﺮﻫﯿﺰﮐــﺎر، اﮐﺒــﺮ؛ ﺷــﺎﯾﺎن، ...
  • تحلیل نقش تنوع معیشتی در تاب آوری خانوارهای روستایی در شرایط خشکسالی مطالعه موردی: مناطق در معرض خشکسالی استان اصفهان [مقاله ژورنالی]
  • زالی، نادر؛ عطریان، فروغ؛ 1395. تدوین سناریوهای توسعة گردشگری منطقه‌ای ...
  • سعیدی، عباس؛ (1383). عمران و توسعه روستایی: مسائل و چشم ...
  • سلمانی، محمد؛ بدری، علی؛ مطوف، شریف؛ کاظمی ثانی عطاالله، نسرین؛ ...
  • شایان، محسن؛ پایدار، ابوذر؛ بازوند، سجاد؛ 1396. تحلیل تأثیرات ارتقای ...
  • شکری فیروزجاه، پری؛ 1396. تحلیل فضایی میزان تاب آوری مناطق ...
  • صادقلو، طاهره؛ سجاسی قیداری، حمدالله؛ 1393. اولویت بندی عوامل مؤثر ...
  • صالحی، اسماعیل؛ آقابابایی، محمدتقی؛ سرمدی، هاجر؛ فرزاد بهتاش، محمد رضا؛ ...
  • عرفانی، ملیحه؛ میرچراغخانی، یاسر؛ 1398. تعیین پیشران‌های توسعه گردشگری طبیعی ...
  • علی اکبری، اسماعیل؛ پوراحمد، احمد؛ جلال آبادی، لیلا؛ 1397. شناسایی ...
  • ﻋﻨﺎﺑﺴﺘانی، ﻋﻠﯽ اﮐﺒﺮ؛ ﺟﻮاﻧﺸﯿﺮی، ﻣﻬﺪی؛ ﻣﺤﻤﻮدی، ﺣﻤﯿﺪه؛ درﺑﺎن آﺳﺘﺎﻧﻪ، ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ؛ ...
  • غلامی، فائزه؛ 1395. تحلیل و بررسی تاب آوری اجتماعی و ...
  • فرمانداری شهرستان فریمان، 1398. ...
  • کاظمی، داوود و عندلیب، علیرضا؛ 1396. ارزیابی مولفه‌های مؤثر بر ...
  • لطیفیان، سعیده؛ 1384. استراتژی‌ها و روش‌های برنامه ریزی استراتژیک، تهران: ...
  • مرکز آمار ایران، سالنامه آماری استان خراسان رضوی، 1395 ...
  • ملک زاده، ندا؛ بزاززاده، مهدی؛ رفیعیان، مجتبی؛ 1395. شناسایی و ...
  • میرزاعلی، محمد؛ نظری، عبدالحمید؛ اونق، مجید؛ 1397. سنجش ابعاد کالبدی ...
  • نودهی، علی؛ 1396. سنجش میزان تاب آوری مؤلفه‌های اقتصادی اجتماعی ...
  • نوروزی، اصغر؛ 1398. سنجش میزان تاب آوری سکونتگاه‌های روستایی در ...
  • نوری، سیدهدایت؛ سپهوند، فرخنده؛ 1395. تحلیل تاب آوری سکونتگاه‌های روستایی ...
  • ویسی، فرزاد؛ شاکری، بهار؛ 1396. ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی ...
  • Ainuddin, S., Routray, J. K., 2012. Community resilience framework for ...
  • Arouri, M. C. Nguyen, A. B.Youssef., 2015. Natural disasters, household ...
  • Blaikie, P., Cannon, T., Davis, I., Wisner, B., 2005. At ...
  • Cutter S. L.; Mitchell J.T.; Scott M.S., 2008. “Revealing the ...
  • Foundation of Development Tomorrow., 2005. Methods of Technology Foresight, Knowledge ...
  • Godet, M., Roubelat, F., 1996. Creating the future: the use ...
  • Godschalk, D. R., 2003. Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities, ...
  • Hwang, Sh.H., 2017. Resilience and Sustainability of Rural Areas A ...
  • Manyena, S. B., 2006. The concept of resilience revisited. Disasters, ...
  • Manyena, S., Bernard., 2014. Disastre resilience:A question of multiple faces ...
  • Manyena, S.B., OBrien, G., OKeefe, Rose, J., 2011. Diaster resilience:abounce ...
  • Mitchell, T., Harris, K., 2012. Resilience: a risk management approach, ...
  • Neuma, W., 2007. Social research methods, 6thed. Upper Saddle River, ...
  • Robin S. Cox., Hamlen, M., 2015. Community Disaster Resilience and ...
  • Schouten, M., Vander, H., Ma., Heijman, W., 2009. Resilience of ...
  • Skerratt, S., 2013. Enhancing the analysis of rural community resilience: ...
  • Vasquez-Leon, M. C. T., West, Finan, T. J., 2003. A ...
  • Young, C., 2007. Housing Microfinance: Designing a Product for the ...
  • Zhou, H., Wan, J., Jia, H., 2010. Resilience to natural ...
  • نمایش کامل مراجع