تحلیل نقش تنوع معیشتی در تاب آوری خانوارهای روستایی در شرایط خشکسالی مطالعه موردی: مناطق در معرض خشکسالی استان اصفهان

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 255

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRUR-5-3_008

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1401

چکیده مقاله:

خشکسالی طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است. در دهه اخیر، رویکرد مقابله با شرایط و رخدادهای طبیعی جای خود را به کنارآمدن و زندگی کردن با آنها داده است. پژوهش حاضر به بررسی تنوع معیشتی به عنوان یکی از رویکردهای مناسب برای کنارآمدن با شرایط خشکسالی می پردازد. چارچوب تحلیلی استفاده شده در این پژوهش، چارچوب معیشت پایدار است. این چارچوب که به عنوان روشی برای بهبود درک معیشت فقرای روستایی به کار گرفته شده است، از زمینه های آسیب پذیری روستاییان آغاز می شود و به دستاوردهای معیشتی حاصل از سازوکار های مبتنی بر معیشت پایدار ختم می شود. روش تحقیق در این بررسی به صورت کمی پیمایشی است و از روش های توصیفی، تحلیلی و روابط همبستگی استفاده می کند. برای این منظور به ۱۲ روستا در مناطق مختلف استان اصفهان، که به درجه های متفاوتی در معرض خشکسالی بودند و در سطوح گوناگونی از نظر برخورداری از امکانات توسعه قرار داشتند، مراجعه شد و افزون بر نهادها و خبرگان روستایی با ۲۲۷ نفر از سرپرستان خانوار کشاورز روستایی مصاحبه شد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که اتخاذ رویکرد تنوع معیشتی منجر به تاب آوری بیشتر خانوارها در شرایط خشکسالی شده است. در روستاهایی که در معرض خشکسالی شدیدتری قرار داشتند، این تنوع معیشتی بیشتر به چشم می خورد.

نویسندگان

عبدالرضا رکن الدین افتخاری

استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس

سید محمد موسوی

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس و عضو هیئت علمی موسسه پژوهش های برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی

مهدی پورطاهری

استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس

منوچهر فرج زاده اصل

استاد جغرافیای طبیعی گرایش اقلیم شناسی، دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • سرحدی علی، سلطانی سعید، مدرس علی، ۱۳۸۷، ارزیابی و تحلیل ...
  • سلطانی سعید، سعادتی سیده سارا، ۱۳۸۶، پهنه بندی خشکسالی در ...
  • غیور حسن علی، ۱۳۸۱، دوره خشکسالی در اصفهان، دانشکده ادبیات ...
  • مرکز تحقیقات کم آبی و خشکسالی در کشاورزی و منابع ...
  • مرکز[M۱] تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، پایگاه استانی مدیریت ...
  • Adger, W.N., ۲۰۰۰, Social and Ecological Resilience: are they related? ...
  • Caldwell, K., Boyd, ۲۰۰۹, Coping and Resilience in Farming Families ...
  • Carswell, G., ۱۹۹۷, Agricultural Intensification and Rural Sustainable Livelihoods, A ...
  • Elasha, B.O. et al., ۲۰۰۵, Sustainable Livelihood Approach for Assessing ...
  • Geran, Jean M., ۲۰۰۰, Growth, Crisis and Resilience: household responses ...
  • Heydari[M۲] G.R., ۲۰۰۵, The Incidence of Droughts and their Specific ...
  • Hussein, K. and J. Nelson, ۱۹۹۷, Sustainable Livelihood and Livelihood ...
  • Makoka[M۳] , D., ۲۰۰۸, The Impact of Drought on Household Vulnerability: ...
  • Mayunga, Joseph S., ۲۰۰۶, Understanding and Applying the Concept of ...
  • Moench, M., ۲۰۰۵, Adaptive Capacity & Livelihood Rsilience in Water ...
  • Nelson Valerie, Lamboll Richard ۲ and Arendse Adele, ۲۰۰۸, Climate ...
  • Scoones I., ۱۹۹۸, Sustainable Rural Livelihoods: A Framework for Analysis, ...
  • Tiffen, M.M. Mortimore and F. Gichuki, ۱۹۹۴, More People, Less ...
  • Turner[M۴] , B.L., II, R.E. Kasperson, P.A. Matson, J.J. McCarthy, R.W. ...
  • Twigg J., ۲۰۰۱, Sustainable Livelihoods and Vulnerability to Disaster, Benfield ...
  • UN/ISDR, ۲۰۰۴, Living with Risk –A global review of disaster ...
  • Reference (in Persian):Sarhadi, Ali, Soltani, Saeed, Modares, Ali, ۲۰۰۳, Evaluation ...
  • Soltani, Saeed, Saadati, Sara, ۲۰۰۷, Using the Standardized Precipitation Index ...
  • Ghayour, Hasanali, ۲۰۰۲, Periods of Drought in Isfahan, Faculty of ...
  • Research Centre of Low Water and Drought on Agriculture and ...
  • Agriculture and Natural Resources Research Center of Isfahan, ۲۰۱۲, Center ...
  • [M۱]در متن نیست ...
  • [M۲]در متن نیست ...
  • [M۳]در متن نیست ...
  • [M۴]در متن نیست ...
  • نمایش کامل مراجع