ارزیابی و عدم قطعیت آسیب‌پذیری شهرها ناشی از زلزله با مدل FAHP (نمونه موردی: شهر سنندج)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 380

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEH-8-3_011

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

چکیده مقاله:

زلزله یک تهدید جدی برای جوامع بشری محسوب می­شود. علاوه بر شرایط زمین ‌شناسی و نوع گسل، عوامل مختلف محیطی، کالبدی و اجتماعی در تشدید میزان آسیب ‌پذیری ناشی از آن تأثیر خواهند گذاشت. کشور ایران ازجمله زلزله ‌خیزترین کشورهای دنیا به‌حساب می‌آید و تاکنون تلفات زیاد مالی و جانی متوجه بسیاری از استان‌ها و شهرهای آن شده است. شهر سنندج نیز به‌عنوان مرکز استان کردستان در غرب کشور به دلیل وجود گسل ‌های مریوان - سیرجان، زاگرس، تراکم بالای جمعیت و... (عوامل طبیعی و انسانی) دارای شرایط نامساعدی است. به همین دلیل ارزیابی خطر ازجمله برنامه­ های مهم در مدیریت پیش از بحران به‌حساب می‌آید. در فرایند ارزیابی خطر، انتخاب فاکتورها و معیارهایی که بیشترین میزان تأثیر در تشدید یا کاهش آسیب رادارند امری مهم و تخصصی محسوب می­شود. هدف این پژوهش ارزیابی آسیب‌پذیری شهر سنندج در برابر زلزله است که با انتخاب 13 لایه از معیارهای طبیعی، کالبدی و اجتماعی و انتخاب اوزان لایه‌ها برمبنای پژوهش‌ های و منابع سابق با استفاده از نرم‌ افزارهای ArcGIS و IDRISI اقدام به ارزیابی نقشه خطر از طریق مدل FAHP گردید. با توجه به نتایج حاصل، مدل ترکیبی Fuzzy-AHP به‌عنوان مدل بهینه شناخته شد؛ و خروجی به‌صورت نقشه و درصد آسیب ‌پذیری هر طیف استخراج گردید. نتایج حاصل حاکی از آسیب‌پذیری بالا در مناطق 1 و 2 شهر سنندج ازجمله محلات قطارچیان، گلشن، بعثت، تازه‌آباد، جورآباد، تپه شیخ صادق و عباس‌آباد و در منطقه 3 کلکه جار، مبارک‌آباد، ویلاشهر و شهرک بهاران است که آسیب ‌پذیری در مناطق جنوبی شهر ناشی از شرایط محیطی و در مناطق شمالی بیشتر تحت تأثیر ویژگی ‌های کالبدی و اجتماعی است.

کلیدواژه ها:

عدم قطعیت ، ارزیابی خطر زلزله ، منطق فازی- ای اچ پی (Fuzzy-AHP) ، مدل‌ سازی ، شهر سنندج

نویسندگان

پیمان یاریان

دانشگاه آزاد اسلام واحد ممقان، آذربایجان شرقی، ایران

محمدرضا کرمی

دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیم‌زاده، عیسی؛ کاشفی، دیمن و حسینی، احمد؛ 1393. ارزیابی آسیب‌پذیری ...
  • احدنژاد روشتی، محسن؛ روستایی، شهریور و کاملی فر، محمدجواد؛1394. ارزیابی ...
  • انتظاری نجف‌آبادی، مژگان؛ یوسفی، فاطمه؛1392. ارزیابی تأثیر عوامل ژئومورفولوژی در ...
  • آبسالان، علی؛ کنگی، عباس؛ 1393. گزارش تحقیقاتی مجموعه دستاوردهای تحقیقاتی-کاربردی ...
  • بهزاد افشار، کتایون؛ اکبری، پرویز؛1396. ارزیابی متغیرهای کالبدی آسیب‌پذیری لرزه‌ای ...
  • پناهی کایوشه، محمدحسین؛ متشرعی، آرش؛1392. تحلیل زمین‌لرزه‌ای به روش قطعی ...
  • حبیبی، کیومرث؛ جوانمردی، کومار،1391. تحلیل ناپایداری بافت‌های شهری و پهنه‌بندی ...
  • خاکپور، براتعلی؛ حیاتی، سلمان؛ کاظمی بی‌نیاز، مهدی وربانی ابوالفضلی، غزاله؛1392. ...
  • خالق پناه، کمال؛ نیری، هادی؛ کرمی، محمدرضا و احمدی، خبات؛1394. ...
  • روستایی، شهریور؛ معبودی، محمدتقی؛ 1395. تحلیل فضایی آسیب‌پذیری اجتماعی مناطق ...
  • زمردیان، محمدجعفر؛1381. ژئومورفولوژی ایران. جلد اول. مشهد. انتشارات دانشگاه فردوسی. ...
  • شهابی، هیمن؛ قلیزاده، محمدحسین و نیری، هادی؛ 1389. پهنه‌بندی خطر ...
  • شهین فر، حمید؛1393. پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش منطقه صوفیان با استفاده ...
  • شیعه، اسماعیل؛ حبیبی، کیومرث وترابی، کمال؛1389. بررسی آسیب‌پذیری شهرها در ...
  • شیعه، اسماعیل؛1385. کتاب مقدمه‌ای بر مبانی برنامه‌ریزی شهری. ناشر دانشگاه ...
  • علوی، سیدعلی؛ حسینی، سیدمصطفی؛ بهرامی، فریبا وعاشورلو، مهراب؛1394. ارزیابی میزان ...
  • غلامی، یونس؛ حیاتی، سلمان؛ قنبری، محمد و اسماعیلی، آسیه؛1394. پیش‌بینی ...
  • فرج زاده اصل، منوچهر؛ بصیرت، فروغ؛1385. پهنه‌بندی حساسیت تشکیلات زمین‌شناسی ...
  • قبادی، محمدحسین. اصغری، ژیلا و گودرزی، ذبیح ا... ؛ 1390. ...
  • قنبری، ابوالفضل؛ سالکی، محمدعلی و قاسمی، معصومه؛1392. پهنه‌بندی میزان آسیب‌پذیری ...
  • کرمی، محمدرضا؛ امیریان، سهراب؛1397. پهنه‌بندی آسیب‌پذیری شهری ناشی از زلزله ...
  • کریمی کردآبادی، مرتضی؛ نجفی، اسماعیل؛1394. ارزیابی خطر زلزله با استفاده ...
  • کوره‌پزان دزفولی، امین؛1387. اصول تئوری مجموعه‌های فازی و کاربردهای آن ...
  • محمدی احمدیانی، جمال؛ صحرائیان، زهرا و خسروی، فرامرز؛1389. نقش عوامل ...
  • محمدی، علیرضا، جاوید مغوان، بهمن؛ 1395. سنجش میزان آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های ...
  • مرکز آمار ایران؛ 1395. سرشماری نفوس و مسکن شهر سنندج ...
  • معصوم زاده، سیدمحسن؛ تراب زاده، اقدس؛1383. رتبه‌بندی تولیدات صنعتی کشور. ...
  • ملکی، امجد؛1385. پهنه‌بندی زمین‌لرزه و اولویت‌بندی مساکن استان کردستان. پژوهش‌های ...
  • ملکی، سعید؛ امانپور، سعید؛ صفایی پور، مسعود؛ پورموسوی، سیدنادر و ...
  • مهدوی، داوود؛ هزاریان، الهام؛ 1396. ارزیابی آسیب‌پذیری کالبدی سکونتگاه‌های روستایی ...
  • مهدوى نژاد، محمدجواد، جوانرودى، کاوان؛1391. بررسى آسیب‌پذیری ناشى از زلزله ...
  • نگارش، حسین؛1382. کاربرد ژئومورفولوژی در مکان گزینی شهرها و پیامدهای ...
  • نگارش، حسین؛1384. زلزله، شهرها و گسل‌ها. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی دوره ...
  • نیری، هادی؛ کرمی، محمدرضا؛ 1395. امکان‌سنجی آسیب‌پذیری شهر سنندج در ...
  • ولیزاده کامران، خلیل؛ 1380. پهنه‌بندی خطر زلزله در شهرستان تبریز ...
  • Alexander, D., 1993. Natural Disaster. London. ...
  • Andisheh, K., 2007. Seismic Hazard Assessment of Sanandaj City of ...
  • Bosher, L., 2008. Hazards and the Built Environment:Attaining Built-in Resilience”, ...
  • D. Smith,K.; N. Brune,J.; dePolo,D.; K. Savage,M.; Anooshehpoor,R.; F. Sheehan,A., ...
  • Deng, H., 1999. Multicriteria analysis with fuzzy pairwise comparisons, International ...
  • Ericson, Clifton.A., 2005. Hazard Analysis Techniques for System Safety. Published ...
  • Gungor, Z., Serhadlioglu, G., Erhan Kesen, S., 2009. A fuzzy ...
  • han, F. T. & Kumar, N., 2007. Global supplier development ...
  • Hofmann,A. Sarka Hoskova, M. and Talhofer,V., 2013. Usage of Fuzzy ...
  • Ian Lin, M., Duen Lee, Y., Neng Ho,T., 2011. Applying ...
  • Kilincci, O. & Onal, S. A., 2011. Fuzzy AHP approach ...
  • L. Saaty ,T., 1988. What is the analytic hierarchy process? ...
  • Lan Davis, Pergamon Press,Oxford. Michigan University. ...
  • Lantada, N. Pujades, L. & Barbat, A., 2008. Vulnerability index ...
  • Lewis, J., 1981. Mitigation Preparedness Measures, In Disaster And The ...
  • Li, F., Wang, R., Paulussen, J. & et al., 2005. ...
  • M. T. Carvalho,L., S. Ribeiro,M., T. de Oliveira,L., C. A. ...
  • Özdağoğlu,A., Özdağoğlu, G., 2007. Comparison Of Ahp And Fuzzy Ahp ...
  • Pahlavani, P., Abbaspour, R.A., Zare Zadiny, A., 2015. A Different ...
  • Rezaei, A.,Tahsili, S., 2018. Urban Vulnerability Assessment Using AHP”, Hindawi, ...
  • Sadeghiravesh, M.H., Zehtabian, Gh.R., Khosravi, H., 2014. Application of AHP ...
  • Stein, E. and Norita,A., 2009. Using the analytical hierarchy process ...
  • WDI., 2004. Natural Disaster Hotspost: A Global Risk Analysis(the world ...
  • نمایش کامل مراجع