تأملی در نمودهای اندیشۀ افلاطون در باب چهارم مرزبان‌نامه

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 291

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-9-4_002

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

شباهت‌های فکری و نظری میان بزرگان اندیشه، همواره موضوع درخور توجهی برای پژوهشگران بوده است. علاقه‌مندان به این حوزۀ مطالعاتی، با بررسی‌های تطبیقی خود کوشیده‌اند بسیاری از تأثیر و تأثرهای جریان‌ساز در تاریخ اندیشۀ بشری را نمایان کنند. در این نوشتار اندیشه‌ها و آراء افلاطون در باب چهارم مرزبان‌نامه بازشناسی می‌شود؛ هم‌چنین با‌تکیه‌بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و به روش تحلیل محتوا چشم‌اندازی کلی از آنها ارائه می‌گردد؛ سپس با بهره‌گیری از شیوۀ استقرایی، افزون‌بر بیان شواهدی از باب چهارم مرزبان‌نامه، شباهت‌های فکری مؤلف کتاب با افلاطون نمایان می‌شود. نکتۀ درخور توجه این است که برای دست‌یابی به فهمی دقیق‌تر از آثار ماندگار ادبیات تعلیمی، باید با خاستگاه‌‌های فکری پدیدآورندگان این‌گونه متون آشنا شد. بازخوانی دقیق باب چهارم مرزبان‌نامه نشان می‌دهد که گویا نویسندۀ آن نیز مانند افلاطون بر آن است که تنها یک سکۀ حقیقی وجود دارد که باید همه چیز را با آن سنجید و آن معرفت است؛ تنها خردورزی است که آدمی را از دام اشتغال به جهان بی‌اعتبار محسوسات و فریفته‌شدن به وهم و خیال می‌تواند برهاند. همین نکات بن‌مایة اصلی فرضیه‌های تحقیق این جستار است. باید سؤالات تحقیق و فرضیة تحقیق بر همین مبنا شکل گیرد. پژوهش‌هایی از این دست، امکان فهم دقیق‌تری از آثار ارزشمند ادبی را فراهم می‌کند؛ هم‌چنین زمینه‌ای مناسب برای تعاملات فکری سازنده میان پژوهشگران ادب فارسی و فلسفه است.

نویسندگان

شیرزاد طایفی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

سیدعلی هاشمیان بجنورد

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1- ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1383). ماجرای فکر فلسفی در جهان ...
  • 2- افلاطون (1351). تیمایوس، ترجمۀ محمّدحسن لطفی، تهران: خوارزمی. ...
  • 3- افلاطون (1347). چهار رساله (منون، فدروس، ته‌تتوس، هیپیاس بزرگ)، ...
  • 4- ----- (1357). دورۀ آثار افلاطون، جلد دوم، ترجمۀ محمّدحسن ...
  • 5- ----- (1350). مجموعه آثار افلاطون، جلد دوم، ترجمۀ محمّدحسن ...
  • 6- ----- (1381). واپسین روزهای سقراط (آپولوژی، کریتو، فیدو)، ترجمۀ ...
  • 7- بورمان، کارل (1387). افلاطون، ترجمة محمدحسن لطفی، تهران: طرح ...
  • 8- پاپکین، ریچارد؛ استرول، آوروم (1384). کلیات فلسفه، ترجمۀ سید ...
  • 9- رادا کریشنان، سروپالی (1382). تاریخ فلسفۀ غرب، ترجمۀ جواد ...
  • 10- راسل، برتراند (1390). تاریخ فلسفۀ غرب، ترجمۀ نجف دریابندری، ...
  • 11- شایگان‌فر، حمیدرضا (1391). نقد ادبی، تهران: حروفیه، چ پنجم. ...
  • 12- شمیسا، سیروس (1377). سبک‌شناسی نثر، تهران: میترا، چ دوم. ...
  • 13- صفا، ذبیح‌الله (1368). تاریخ ادبیات در ایران، جلد دوم، ...
  • 14- فروغی، محمدعلی (1360). سیر حکمت در اروپا، تهران: زوّار. ...
  • 15- قهرمان‌خانی، بیژن (1390). استدلال داستان‌ها و امثال و حکم ...
  • 16- کسنوفون (1373). خاطرات سقراطی، ترجمۀ محمّدحسن لطفی، تهران: خوارزمی. ...
  • 17- لاوین، ت. ز (1386). از سقراط تا سارتر، ترجمۀ ...
  • 18- مولوی، جلال‌الدین محمّد (1390). مثنوی معنوی، دفتر اول، شرح ...
  • 19- وراوینی، سعدالدین (1392). مرزبان‌نامه، به کوشش خلیل خطیب رهبر، ...
  • 20- ------------ (1367). مرزبان‌نامه، به کوشش محمد روشن، تهران: نشر ...
  • نمایش کامل مراجع