بررسی قیومیت مردان نسبت به زنان پیرامون آیه ۳۴ سوره نسا

در صد سال اخیر تفاسیر ارزشمندی در مورد آیه ۳۴ سوره نسا صورت گرفته است و نظریه پردازانی اعم از شیعه و سنی در این زمینه مطالبی را طرح کرده اند، اما مطالب کلی و گذرا است زیرا پدید آمدن مسائل جدید، بالارفتن آگاهی، توسعه ارتباطات و حضور زنان در تمامی میادین سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و ورود آنان به جامعه هنر، ورزش و قضا، ضرورت جوابگویی به سوالات پیش آمده در این زمینه را بیش از پیش ضروری می داند. این آیه از مهمترین آیات حقوقی قرآن است که در فقه اسلامی مورد استعمال فراوان واقع شده است، اهمیت دیگر این آیه در مورد خانواده و دیدگاه اسلام راجع به آن است. پیش از پرداختن به مباحث اصلی در مورد آیه و تحلیل آن لازم است تلقی اسلام از خانواده، جایگاه و منزلت زن در اسلام و ادیان دیگر، سر پرستی و ریاست خانواده را تا حدی مورد بررسی قرار داده تا تصویری روشن از موضوع و آرای مختلف ارائه شود. در این تحقیق پس از طرح کلیات، بحث لغوی و تاریخچه، فرازهای مهم آیه ی ۳۴ سوره ی نسا مورد بررسی قرار گرفته، سپس به شرح آرای مفسرین و اندیشمندان صد سال اخیر پرداخته شده است. برخی از مفسرین به عمومیت الفاظ مطرح شده در آبه استناد کرده، قوامیت مرد بر زن را به صورت مطلق دانسته اند. گروهی با توجه به سیاق آیات قبل و بعد و صدر و ذیل آیه معتقد به برتری علی الاطلاق مردان نمی باشند، بلکه احکام موجود در آیه را در جهت حفظ کیان خانواده دانسته و معتقدند که آیه در صدد تبیین وظیفه است نه اعطای مزیت. البته برخی برتری طرح شده در آیه را ناشی از ویژگی های طبیعی و ذاتی دانسته اند. عده ای نیز آن را ناشی از ویژگی های اکتسابی می دانند و بر این عقیده اند قوامیت مرد در این آیه در برابر تکالیف تحمیل شده بوده و به معنی برتری ذاتی مرد نیست.