مهم ترین کوشش های ایرانیان در ثبت رویدادهای عصر خود بر اساس کتیبه های هخامنشیان (کوروش، داریوش، خشایارشا)

تاریخ ملل گوناگون آینه ای است از سرشت، سرنوشت، آرزوها، سختی ها، فتوحات و تلخ کامی های ایشان، بازخوانی حوادث ثبت شده در تاریخ هر ملتی نوری است که بر گوشه ای از صفحات ناخوانده و فراموش شده می تابد و بخش هایی از آن را روشن می کند. در این مقاله عمده ترین و مهم ترین سنگ نبشته های دوران هخامنشی در عهد کوروش، داریوش و خشایارشا مورد بررسی قرار گرفته اند تا بر اساس مندرجات آنها تاریخ این اعصار مستندا ارزیابی شود. در این بین نگارنده بر حسب مورد توضیحات و ارجاعاتی به منظور آگاهی خوانندگان ارائه کرده است.