بررسی فنی، تاریخی و دستهبندی تزئینات زرآراسته در کاشیهای دوران اسلامی ایران
محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 12، شماره: 1
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 203
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JARCS-12-1_013
تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
مقاله حاضر با هدف بررسی فنی و تاریخی گروه ویژهای از آرایههای کاشیکاری دوران اسلامی با نام "تزئینات زرآراسته" در محدوده جغرافیایی ایران امروزی تدوین شده است. کاشیهای زرآراسته (که گاهی با عنوان طلاچسبان نیز شناخته میشوند) دارای لایهی نازکی از طلا هستند که بهعنوان تزئین و به شیوههای مختلف روی لعاب اجرا شدهاند. کمبود طبقهبندی فنی و تاریخی در این حوزه مشکلاتی را در بررسیهای باستانشناسی، تاریخ هنر و حفاظت آثار پدید میآورد. این تحقیق دستاورد چندین سال مشاهده و بررسی میدانی و کتابخانهای است که بهصورت توصیفی و تحلیلی ارائه میشود. با توجه به متن کتاب "عرایس الجواهر و نفایس الاطایب" و همچنین مطالعات فنی میتوان گفت که لایه طلا در کاشیهای زرآراسته با استفاده از ورق یا پودر طلا اجرا شده است. علاوه بر این پژوهشهای مختلف نشان میدهند که کاشیهای زرآراسته از نگاه فنی ریشه در سفالینههای مینایی دوره سلجوقی دارند. از نگاه تاریخی زرآرایی روی کاشی پس از فراموشی تکنیک ساخت کاشیهای مینایی بهصورت تزئین روی کاشیها و ظروف لاجوردینه ایلخانی و سپس روی کاشیهای هفترنگ، تکرنگ یا معرق از دوره تیموری تا قاجار در نقاط مختلف ایران ادامه یافت. کاشیهای زرآراسته از نگاه تکنیکی در چهار گروه مختلف طلایی-قرمز، زراندود، شبه لایه چینی و نقاشی با پودر طلا طبقهبندی میشوند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مسلم میش مست نهی
دانشآموخته دکتری باستانشناسی، دانشگاه بامبرگ، آلمان
محمد مرتضوی
استادیار گروه مرمت اشیا تاریخی و فرهنگی، دانشگاه هنر اصفهان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :