تموکن، تئوکه و تخمکه، نامهایی برای بندرگاهی هخامنشی بر کرانه شمالی خلیج فارس؛ فرصتها و چالشهای همخوانی مدارک نوشتاری و باستانشناختی
محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 8، شماره: 1
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 278
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JARCS-8-1_012
تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
بازخوانی گلنوشتههای باروی تخت جمشید در زمان داریوش بزرگ، بایگانیهای همزمان با کوروش بزرگ در سرزمین میانرودان به همراه گزارشهای تاریخی زمان اسکندر، هریک با نامهایی نزدیک به هم، به وجود موقعیت و مکان جغرافیایی مهم از دوران هخامنشی با ساختمانهای شاهی و اهمیت سیاسی، اداری و بازرگانی در کرانه شمالی خلیج فارس شهادت میدهند. بر این اساس، مقاله حاضر با هدف بازشناسی موقعیت و جایگاه محل مورد نظر در مرحله نخست، ضمن بررسی منابع و اسناد نوشتاری مورد اشاره، به این نتیجه میرسد که منظور تمامی آنها جایی در محدوده مثلث برازجان، بوشهر و گناوه امروزی و بر کرانه خلیج فارس بوده است. در ادامه و با توجه به دادههای حاصل از بررسیها و کاوشهای باستانشناختی، جلگه برازجان تا خط کرانه، بهعنوان بهترین گزینه برای مکانیابی محوطه هخامنشی مورد بحث که از آن با نامهایی چون تموکن، تخمکه و تئوکه نام برده شده، پیشنهاد و معرفی شده است. به عقب بردن پیشینه فعالیتهای ساختمانی از داریوش به کوروش بزرگ با تلاش برای گاهنگاری دقیقتر کاخهای کشفشده، ادعای بندرگاه بودن تموکن در پارهای از اسناد نوشتاری و تضاد این مهم با جایگاهی که در نهایت برای شهر تموکن براساس یافتههای باستانشناختی پیشنهاد شده است، به همراه انتساب تمامی کاخهای کشفشده به کوروش بزرگ، درحالیکه گلنوشتهها به فعالیتهای ساختمانی داریوش بزرگ در تموکن اشاره دارند، از مهمترین مسائل پیشروی پژوهشگر در مطابقت و همخوانی اسناد نوشتاری با یافتههای باستانشناختی بهشمارمیرود.
نویسندگان
افشین یزدانی
دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تهران
بهمن فیروزمندی شیره جین
دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :