پیش‎بینی تغییرات دما و بارش در دهه ۲۰۵۰ در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 240

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWEM-8-4_007

تاریخ نمایه سازی: 23 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

پیش­ بینی تغییرات دما و بارش برای اطلاع از میزان تغییرات آن در آینده و در نظر گرفتن تمهیدات لازم برای تعدیل اثرات سوء ناشی از تغییرات آب و هوایی بر منابع آبی و کشاورزی و همچنین اثرات محیطی، اقتصادی و اجتماعی از اهمیت فزاینده­ای برخوردار است، بر همین اساس، مدل­ های گردش عمومی جو (GCMs) طراحی شده ­اند که می ­توانند پارامترهای اقلیمی را شبیه­ سازی کنند. لذا، در این پژوهش داده­ های خروجی مدل گردش عمومی HadCM۳ تحت سه سناریوی تغییر اقلیم A۱B ،A۲ و B۱ به وسیله مدل آماری LARS-WG در ایستگاه­ های منتخب حوزه آبخیز دریاچه ارومیه ریزمقیاس گردانی شد و نتایج حاصل از آن در سه ایستگاه سینوپتیک منتخب شامل ایستگاه­ های سقز، تبریز و ارومیه در دوره پایه (۱۹۹۰-۱۹۶۱) و دهه ۲۰۵۰ (۲۰۶۵-۲۰۴۶) برای سه متغیر اقلیمی شامل دمای حداقل، دمای حداکثر و بارش مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در ارزیابی مدل LARS-WG به بررسی میزان خطای داده ­های مشاهداتی و شبیه­ سازی با استفاده از شاخص ­های MSE ،RMSE ،MAE و ضریب تعیین و همبستگی پرداخته شد و مدل برای منطقه مورد مطالعه، مناسب ارزیابی شد. نتایج حاصل از پیش­ بینی مدل در دهه ۲۰۵۰ نیز حاکی از کاهش ۸.۲۲ درصدی بارش و افزایش ۳.۱ درجه سلسیوس دما در منطقه مطالعاتی نسبت به دوره پایه می­ باشد. بیشترین افزایش دمای حداکثر مربوط به ایستگاه سینوپتیک تبریز و بیشترین افزایش دمای حداقل و همچنین، بیشترین میزان کاهش بارش در منطقه نیز مربوط به ایستگاه سینوپتیک ارومیه می­ باشد. نتایج حاصل از این پژوهش می­ تواند کمک فراوانی به حل چالش های مدیران و برنامه ­ریزان منابع آب در دوره های آتی نماید.

نویسندگان

برومند صلاحی

دانشیار، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی

مسعود گودرزی

استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سید اسعد حسینی

دانشجوی دکتری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی