بررسی وضعیت ویروس فوق حاد آنفلوانزای پرندگان تحت تیپ H۵N۸ در جهان و ایران

بیماری آنفلوانزای پرندگان توسط ویروسی از خانواده ارتومیکسوویریده ایجاد می شود، ویروس های تیپ A دارای طیف میزبانی گسترده ای می باشند، این ویروس ها بر اساس پروتئین های داخلی خود به تحت تیپ های مختلفی تقسیم بندی می شود، بیماری زایی این ویروس ها بر اساس ردیف ژنی پروتئین HA به دو گروه کلی ویروس های با حدت کم و ویروس های با حدت بالا تقسیم بندی می شوند. از بین اینها ویروس هایی که HA آنها از نوع H۵، H۷ می باشند می توانند به عنوان ویروس های فوق حاد مطرح شوند. ویروس های فوق حاد به شدت گله های طیور را درگیر می کند و تلفات بالایی در حد ۱۰۰ درصد را ایجاد می نماید. در سال ۱۹۹۷ تحت تیپ H۵N۱ که یک ویروس فوق حاد پرندگان می باشد برای اولین بار توانست بصورت مستقیم از پرنده به انسان انتقال یابد که این انتقال در حالت عادی انجام نمی گیرد، زیرا تحت تیپ های فوق حاد پرندگان توسط گیرنده های اختصاصی خود که از نوع آلفا ۲ و۳ می باشد قادر به اتصال به گیرنده های اختصاصی انسانی که از نوع آلفا ۲و ۶ هستند، نمی باشند، اما در صورتی که بتوانند این توانایی را کسب نمایند می توانند برای جمعیت های انسانی نیز بسیار خطر ناک باشند. در سال ۲۰۱۴ تحت تیپ فوق حاد H۵N۸ برای اولین بار از کشور چین گزارش شد و سپس در طی سال های ۲۰۱۴ – ۲۰۱۷ از کشورهای مختلف اروپایی، آسیایی، افریقایی و امریکا گزارش شده است و توانسته است تلفات سنگینی را در گله های طیور و پرندگان وحشی و آبزی ایجاد نماید، در اواخر سال ۲۰۱۶ گزارشی مبنی بر درگیری یک مزرعه ی طیور در اطراف تهران به سازمان های جهانی ارائه شد و سپس این ویروس در بیش از ۱۹ استان کشور از جمله استان های اصفهان و یزد نیز گزارش شد. تا بحال هیچ موردی از درگیری انسان با این تحت تیپ گزارش نشده است اما با توجه به پتانسیل بالقوه ی این ویروس برای تغییر ژنوم و کسب توانایی اتصال به گیرنده های اختصاصی انسانی، هشدارهای لازم توسط سازمان های مرتبط مانند OIE، WHO، FAO به جامعه جهانی و متخصصین مرتبط ارائه شده است. در این مقاله مروری سعی شده است تا با بررسی جنبه های مختلف رفتارشناختی ویروس و ارائه راهکارهای لازم و ضروری جهت جلوگیری از گسترش و کسب سازگاری ویروس برای آلوده کردن جمعیت های انسانی، اهمیت این تحت تیپ و پایش دقیق این ویروس، مورد بررسی قرار داده شود.