نسب و آثار ناشی از آن در انتقال نطفه پس از مرگ زوجین از دیدگاه مذاهب اسلامی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 250

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQHMG-8-15_007

تاریخ نمایه سازی: 22 خرداد 1400

چکیده مقاله:

انتقال نطفه پس از مرگ همگام با پیشرفت تکنولوژی و دست یابی به روشهای نوین کمک باروری از جمله مسائل مستحدث و نوین پزشکی محسوب می شود. در این شیوه، پزشک با استفاده از گامت متوفی مبادرت به باروری شخص بازمانده می نماید. مشهور فقهای امامیه و اهل­ سنت با بهره گیری از ادله اجتهادی، مبنای اصلی مشروعیت یا عدم مشروعیت این عمل را بقا یا عدم بقای رابطه زوجیت پس از مرگ برشمرده اند و بر اساس آن، قائل به جواز یا حرمت عمل مذکور شده اند. فارغ از حلیت و حرمت عمل مذکور، آنچه در این میان محل تامل است، تعیین وضعیت نسب کودک حاصل از انتقال نطفه پس از مرگ می باشد که به لحاظ تاثیر به سزای آن بر حقوق مالی و غیرمالی مترتب بر چنین کودکی نظیر: ارث، نفقه، حضانت، ولایت، محرمیت و... حائز اهمیت است. بر همین اساس، نگارنده در مقام بررسی حکم شرعی موضوع فوق از دیدگاه مذاهب اسلامی، با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اتخاذ رویکرد تحلیلی توصیفی به این نتیجه دست یافته است که نظر به عدم تاثیر جواز یا حرمت عمل مذکور در صدق عناوین نسبی و هم چنین تکوینی بودن این رابطه، فرزند تولدیافته پس از مرگ والدین واجد نسب شرعی بوده و از آثار و احکام ناشی از آن بهره مند است.

نویسندگان

محمود ویسی

استادیار دانشگاه مذاهب اسلامی

راضیه صادقی

کارشناس ارشد فقه مقارن و حقوق خصوصی اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • آخوندی، محمدمهدی؛ صادقی، محمدرضا، «ضرورت به­ کارگیری تکنیکهای باروری کمکی ...
  • ابن­ حزم، علی بن احمد، المحلی، قاهره، مکتبه دارالتراث، ۱۳۱۲ق ...
  • ابن­ رفعه، احمد بن محمد، کفایه النبیه شرح التنبیه، بیروت، ...
  • امامی، سید حسن، حقوق مدنی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۴۰ش ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم، ...
  • بسام، عبدالله بن عبدالرحمن، اطفال الانابیب، مکه، مجمع ...
  • بستانی، فواد افرام، منجد الطلاب، ترجمه محمد بندر ریگی، تهران، ...
  • پورعبدالله، زهرا، باروری پس از مرگ زوجین از دیدگاه فقه ...
  • جزیری، عبدالرحمن، الفقه علی المذاهب الاربعه، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۱ق ...
  • جصاص، احمد بن علی، شرح مختصر الطحاوی، مدینه، دارالسراج، ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، ...
  • جعفری، محمدتقی، رسائل فقهی، تهران، کرامت، ۱۳۷۷ش ...
  • حبیبی، حسین، مرگ مغزی و پیوند اعضا از دیدگاه فقه ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل ...
  • همو، هدایه الامه الی احکام الائمه، مشهد، مجمع البحوث الاسلامیه، ۱۴۱۲ق ...
  • الحسنی، صفا، «اخلاق زیستی و ART از دیدگاه اسلام (اهل­ ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد، المسائل الاسلامیه، قم، موسسه الفکر الاسلامی، ...
  • حکیم، سید محسن، مستمسک العروه الوثقی، قم، کتابخانه آیه­الله مرعشی ...
  • همو، منهاج الصالحین، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۰ق ...
  • حمدالهی، عاصف؛ روشن، محمد، بررسی تطبیقی فقهی و حقوقی قرارداد ...
  • خامنه ای، سید علی، پزشکی در آئینه اجتهاد، قم، ...
  • خطیب شربینی، محمد بن احمد، مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ ...
  • خویی، سید ابوالقاسم، توضیح المسائل، قم، مدینه العلم، ۱۴۱۲ق ...
  • همو، التنقیح فی شرح العروه الوثقی ، قم، موسسه احیاء آثار ...
  • رضانیا معلم، محمدرضا، باروریهای پزشکی از دیدگاه فقه و حقوق، ...
  • زرقاء، مصطفی احمد، التلقیح الصناعی و اطفال الانابیب و ...
  • سلامه، زیاد احمد، اطفال الانابیب بین العلم و الشریعه، بیروت، ...
  • سلسبیلی، ناصر و دیگران، «تاثیر تحریک الکتریکی انزال روی کمیت ...
  • سنباطی، عطاء عبدالعاطی، بنوک النطف و الاجنه، قاهره، دارالنهضه العربیه، ...
  • سیستانی، محمدرضا، وسائل الانجاب الصناعیه، بیروت، دارالمورخ العربی، ۱۴۲۵ق ...
  • شیرازی، ابراهیم بن علی، المهذب فی فقه الامام الشافعی، بیروت، ...
  • شیروی، مهسا، «لزوم حفظ کرامت زیستی جنین آزمایشگاهی در پرتو ...
  • طالبیان، اصغر و دیگران، «ارزیابی و مقایسه محیطها و روشهای ...
  • صانعی، یوسف، استفتائات پزشکی، قم، میثم تمار، ۱۳۷۷ش ...
  • صفایی، سید حسین؛ امامی، اسدالله، حقوق خانواده، تهران، دانشگاه تهران، ...
  • صمدی اهری، محمدهاشم، نسب ناشی از لقاح مصنوعی در حقوق ...
  • طاهری، حبیب الله، حقوق مدنی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۸ق ...
  • طباطبایی حکیم، سید محمدسعید، فقه الاستنساخ البشری و فتاوی طبیه، ...
  • طباطبایی قمی، سید حسن، رساله توضیح المسائل، مشهد، ندای اسلام، ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات ...
  • طباطبایی، محمدصادق؛ عمویی، مارال، «ارث کودک ناشی از تلقیح مصنوعی»، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش ...
  • علوی قزوینی، علی، «آثار حقوقی تلقیح مصنوعی انسان»، مجموعه مقالات ...
  • غندور، احمد، الاحوال الشخصیه فی التشریع الاسلامی، کویت، مکتبه الفلاح، ...
  • فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، قم، مطبوعاتی امیر، ۱۳۸۷ش ...
  • قائنی، محمد، المبسوط فی فقه المسائل المعاصره: المسائل الطبیه، قم، ...
  • قبله ای خویی، خلیل، «بررسی احکام فقهی و حقوقی کودکان ...
  • کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی (شفعه، وصیت، ارث)، تهران، نشر میزان، ...
  • همو، دوره مقدماتی حقوق مدنی: اعمال حقوقی قرارداد ...
  • کاشف الغطاء، احمد بن علی، سفینه النجاه و مشکاه ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و ...
  • محقق داماد، سید مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده: نکاح و ...
  • همو، مباحثی از اصول فقه، قم، مرکز نشر علوم اسلامی، ...
  • مرقاتی، سید طه، بررسی تکنیکهای تلقیح مصنوعی از دیدگاه فقهی ...
  • مصلحی عراقی، علی حسین، حقوق ارث، تهران، سمت، ۱۳۸۹ش ...
  • مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۳۹ق ...
  • مغنیه، محمدجواد، الفقه علی المذاهب الخمسه، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۶۰م ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ...
  • موسوی بجنوردی، سید محمد، قواعد فقهیه، تهران، عروج، ۱۴۰۱ق ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء التراث ...
  • نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت، قم، ...
  • هاشمی شاهرودی، سید محمود، موسوعه الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت، ...
  • ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، تهران، نشر نی، ۱۳۹۱ش ...
  • یزدی، محمد، ثلاث رسائل فقهیه، قم، پیام مهدی، ۱۳۷۷ش ...
  • Sachedina, Abdulaziz, Islamic Biomedical Ethics Principles and Application, London, Oxford ...
  • “Assisted Reproductive Technologies”, a guide for patients, American society for ...
  • نمایش کامل مراجع