بررسی الگوی توزیع رطوبت خاک تحت منبع نقطه ای در اراضی شیبدار دشت فتحعلی مغان

آگاهی از نحوه توزیع رطوبت خاک در آبیاری قطره ای، که یکی از عوامل مهم در طراحی مناسب سامانه آبیاری می باشد، مستلزم انجام آزمایشهای صحرایی است. در این راستا این تحقیق با هدف بررسی اثر شیب و زمان آبیاری بر ابعاد خیس شدگی خاک تحت منبع نقطه ای انجام شده است. در این پژوهش مطالعات صحرایی درخاک لوم سیلتی با دبی قطره چکان ۴ لیتر در ساعت، در چهار شیب صفر، ۵، ۱۵ و ۲۵ درصد و زمانهای آبیاری ۴، ۱۰۸ و ۱۲ ساعت صورت گرفت. خیس شدگی در سطح و نیمرخ خاک ۲۴ ساعت بعد از اتمام آبیاری اندازه گیری و توزیع رطوبت خاک مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به الگوی خیس شدگی خاک در اراضی شیبدار مشاهده گردید که در اثر شیب، جبهه رطوبت به سمت پایین دست قطره چکان در جهت شیب منحرف شده به طوری که در مدت زمان آبیاری ۱۲ ساعت در شیب ۲۵ درصد سطح خیس شده نیمرخ خاک در پایین دست قطره چکان به ۸۰ درصد کل مساحت پیاز رطوبتی افزایش یافت. همچنین حداکثر عمق نفوذ در سطوح شیب دار در فاصله بین ۱۰ تا ۲۴ سانتیمتری پایین دست محور قطره چکان اتفاق افتاد. مساحت پیاز رطوبتی با افزایش شیب زمین افزایش ولی خیس شدگی سطح خاک کاهش پیدا کرد. همچنین با افزایش شیب زمین عمق خیس شدگی در محور قطره چکان و حداکثر عمق نفوذ کاهش یافت.