وجودشناسی معقولات ثانی فلسفی (با نگاه به تفسیر «عروض ذهنی و اتصاف خارجی»)

سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 220

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MPHU-2-5_006

تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400

چکیده مقاله:

در شناسایی معقولات ثانی فلسفی، عبارت سهل و ممتنع «عروض ذهنی و اتصاف خارجی» به کار می رود. این عبارت، بعد از ملاصدرا، در توضیح وجودشناسانه معقولات ثانی فلسفی در فلسفه اسلامی متداول شد. در دوره معاصر، استادان مطهری و جوادی آملی در تبیین و توضیح مقصود حکما به طور جدی کوشیده اند و نظر نهایی خود را ارائه داده اند. استاد مطهری این اصطلاح را به معنای «هستی» این معقولات در ذهن و «استی» آنها در خارج می داند و آن را راه گشای مشکل معقول ثانی می انگارد و در نهایت، نظری جز نظر مشهور ندارد. استاد جوادی ضمن رد آن تفسیر و ایراد اشکالات متعدد برآن، اصطلاح مذکور را به معنای ذهنی بودن معقولات ثانی فلسفی و ثبوت یک وجود رابط بین ذهن و خارج می داند. به نظر وی، وجود معقولات ثانی فلسفی در خارج، وجودی غیرجوهری و غیرانضمامی و غیرربطی است؛ و در عین حال، « موجود به وجود موضوع » و « در محدوده موضوع » و « عین منشا انتزاع » است. در این مقاله ضمن تحلیل مسئله، به داوری میان آن دو تفسیر می پردازیم و در پایان، به تاثیر نظریه «اصالت وجودی» در تفسیر صحیح از عبارت فوق اشاره می کنیم.

نویسندگان

جعفر شانظری

استادیار الهیات دانشگاه اصفهان

مهدی انشائی

دانشجوی دکتری فلسفه تطبیقی دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • جوادی آملی.(۱۳۷۵) (۱). رحیق مختوم: شرح حکمت متعالیه، بخش چهارم ...
  • جوادی آملی .(۱۳۷۵) (۲). رحیق مختوم: شرح حکمت متعالیه، بخش ...
  • جوادی آملی .(۱۳۸۷). شناخت شناسی در قرآن، قم: مرکز نشراسراء ...
  • زنوزی، ملاعلی .(۱۳۱۵). وجود رابطی، تهران ...
  • زنوزی، ملاعلی .(۱۳۶۳). رساله حملیه، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ...
  • سبزواری، ملاهادی .( ۱۳۶۷ ). شرح منظومه، به اهتمام عبدالجواد ...
  • سهروردی، شیخ شهاب­الدین .( ۱۳۷۲ ). مجموعه مصنفات، ج ۱و۲، ...
  • صدرالدین، محمد شیرازی .(۱۹۸۱ م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ...
  • طباطبایی .(۱۴۱۶ ه ق). نهایه الحکمه، قم: انتشارات اسلامی جامعه ...
  • فنائی اشکوری .(۱۳۷۵). معقول ثانی، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی ...
  • ۱۱.لاهیجی عبدالرزاق .(۱۴۲۵ ه.ق). شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام ...
  • ۱۲.مصباح یزدی، محمدتقی .(۱۳۸۳) (۱). شرح اسفار، جلد اول جزء ...
  • ۱۳.مصباح یزدی، محمدتقی .(۱۳۸۳) (۲). شرح اسفار، جلد اول جزء ...
  • ۱۴.مصباح، محمد تقی .(۱۴۰۵ ه.ق). تعلیقه علی نهایه الحکمه، قم: ...
  • مصباح، محمد تقی .(۱۳۷۳). آموزش فلسفه، ج ۱ و ۲ ...
  • مطهری، مرتضی .(۱۳۷۴). شرح مبسوط منظومه ...
  • نمایش کامل مراجع