تعیین پتانسیل و بررسی حریم بهداشتی و حفاظتی چاه های آب شرب زون کارستی دراک، شهرستان شیراز

زون کارستی دراک به صورت تاقدیسی با امتداد شمال غرب- جنوب شرق به موازات روند اصلی سیستم چین خوردگی زاگرس در غرب شهرستان شیراز بین طول های ۵۲ درجه و ۱۶ دقیقه تا ۵۲ درجه و ۲۸ دقیقه شرقی و عرض های ۲۹ درجه و ۳۷ دقیقه تا ۲۹ درجه و ۴۶ دقیقه شمالی قرار دارد. طول این تاقدیس ۱۹ کیلومتر و ماکزیمم عرض آن ۵ کیلومتر با مساحت ۷۰ کیلومتر مربع است. سازند آسماری از جنس آهک و آهک مارنی به سن الیگوسن تا عمق ۳۰۰ متری وسازند جهرم مرکب از دولومیت و دولومیت آهکی به سن ائوسن در اعماق بیشتر لیتولوژی سنگ های کربناته این تاقدیس را تشکیل می دهند، لایه های مارنی سازند رازک پیرامون این تاقدیس را احاطه نموده است وسازند مارنی پابده- گورپی هسته آن را تشکیل می دهد. پدیده های سطحی و عمقی کارست در این زون توسعه یافته است. تجزیه و تحلیل آمار سی ساله نشان داده است که متوسط بارندگی ۳۸۰ میلیمتر و متوسط دما ۱۹ درجه سانتیگراد است. رودخانه چنار سوخته که از ارتفاعات پسکوهک سرچشمه می گیرد ابتدا دماغه شمال غربی تاقدیس را قطع نموده و سپس در دامنه شمالی آن جریان یافته و به تدریج از آن فاصله می گیرد، آمار نشان می دهد که در یک دوره سی ساله بیشینه آبدهی رودخانه ۱/۷ متر مکعب در ثانیه و کمینه آن حدود ۵۰ لیتر در ثانیه و متوسط آن ۶۰۰ لیتر در ثانیه است. هیدرومتری این رودخانه در مقاطع مختلف نشان داده است که میزان جریان رودخانه در طی مسیر خود بسمت پایین دست کاهش می یابد و در حدود یک کیلومتر پایین تر از تماس رودخانه با سازندهای آهکی، بطور کلی خشک شده و
به رودخانه گم شده تبدیل می گردد و مجددا در پایین دست به صورت چشمه های متعدد ظاهر شده و موجب جریان یافتن دوباره آب در رودخانه می شوند. میزان آبهای جریان یافته از چشمه های فوق با میزان متوسط آبدهی رودخانه قبل از ناپدید شدن آن تقریبا برابر است و به احتمال قوی در تغذیه سازند آهکی موثر نمی باشد. نزولات جوی تنها منبع تغذیه کننده این آبخوان می باشد. بر اساس محاسبات انجام شده حجم کل نزولات جوی براساس آمار سه ساله ۲۵/۶ میلیون متر مکعب در سال است که نفوذ آن ۴۷ درصد می باشد. برداشت سالیانه از چاه های آهکی ۱۶/۳ ملیون متر مکعب است، بنابراین بیلان این زون به میزان ۴/۲ میلیون متر مکعب در سال معادل ۱۳۳ لیتر درثانیه منفی است. سطح آب آبخوان به طور متوسط ۴۰ سانتی متر در هر ماه افت دارد. تیپ غالب آب چاه ها کربناته است به جز چاه های شماره ۱و ۲ که سولفاته می باشند. هدایت الکتریکی بین ۳۰۰ تا ۱۲۰۰ میکرومهوس بر سانتیمتر برحسب مکان و فصل نمونه  برداری متغیر است. آب چاه های شماره ۱، ۲ و ۱۱ و شماره ۲ و ۷ محمدیه آلودگی میکروبی دارد. میزان کادمیم در چاه شماره ۱ فراتر از حد مجاز بوده و میزان کرم در چاه های ۱، ۲، ۴ و ۱۱ نیز بالاتر از حد مجاز است. میزان BOD چاه های ۱، ۲، ۴ و ۶ دراک و چاه های ۲ و ۷ محمدیه بیش از ۵ میلی گرم در لیتر است و میزان TOC چاه شماره ۲ دراک و چاه های ۲ و ۷ محمدیه نیز بالا تر از حد مجاز است. آلودگی نفتی در چاه های شماره ۲ و ۴ دراک و چاه شماره ۷ محمدیه با آزمایش TPH در حد ppm مثبت گزارش شده است. بر اساس پارامتر های هیدرولیکی و با استفاده از نرم افزار GPZ حداقل شعاع حفاظتی برای هر چاه به طور متوسط متر محاسبه شده است.