مقایسه میزان ذخیره ی کربن و نیتروژن در خاک کاربری های جنگل دست کاشت، جنگل طبیعی و اراضی کشاورزی آبخیز دشت ارژن در استان فارس

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 342

فایل این مقاله در 8 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IFEJ-8-16_016

تاریخ نمایه سازی: 15 مهر 1400

چکیده مقاله:

ترسیب­ کربن در زیست­ توده­ی گیاهی و خاک، ساده ­ترین و به ­لحاظ اقتصادی عملی ­ترین راهکار ممکن برای کاهش کربن اتمسفری محسوب می­ شود. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کاربری­ های دست­ کاشت زبان­ گنجشک، سرو نقره­ای، اقاقیا، سنجد، سدروس و بلوط ایرانی بر میزان ذخیره­ی کربن و نیتروژن خاک در سال ۱۳۹۷ در منطقه ­ی دشت ­ارژن استان فارس انجام شد. برای هر کاربری جنگل­ کاری، تعداد ۲۵ اصله درخت به فاصله ۵/۲ متر از یکدیگر در سه قطعه نمونه وجود داشته که مساحت هر کدام ۱۵۶ متر­مربع است. همچنین در مجاورت این کاربری­ ها که حدود ۵۰ سال پیش در قالب آزمایش ­های سازگاری و پیش ­آهنگ ایجاد شده بودند، کاربری جنگل طبیعی بلوط ایرانی و زمین کشاورزی زیر کشت یونجه با سابقه­ ی کشت ۱۰ ساله، مورد مطالعه قرار گرفت. برای هر کاربری جنگل­ کاری و در هر قطعه نمونه آنها، پنج نمونه ساده خاک از عمق ۲۰–۰ سانتی ­متری بر روی اقطار قطعه­ نمونه برداشت شد و با مخلوط کردن آن­ها، یک نمونه مرکب برای هر قطعه نمونه و در مجموع سه نمونه برای هر کاربری تهیه و کربن آلی و نیتروژن کل خاک در آزمایشگاه اندازه­ گیری شد. سپس، میزان ذخیره­ ی کربن و نیتروژن و ارزش اقتصادی آن­ها محاسبه شد. نتایج نشان داد هر هکتار خاک زیر پوشش دو گونه سدروس و جنگل طبیعی بلوط ایرانی، به­ ترتیب ۹/۳۸۷ و ۶/۳۴۸ تن گاز دی­ اکسیدکربن را ذخیره کرده است. ارزش اقتصادی کل ذخیره ­ی کربن در خاک این دو کاربری،به ­ترتیب معادل ۲۵۸/۳ و ۹۳۲/۲ میلیارد ریال در هکتار محاسبه شد. برخلاف انتظار، میزان ذخیره­ی کربن و نیتروژن در زیر جنگل­ کاری سدروس، به ­عنوان یک گونه ­ی غیر بومی، بیشتر از از سایر گونه­ ها بود. تبدیل اراضی جنگل طبیعی به اراضی کشاورزی باعث کاهش ۶۳/۷۹ درصدی میزان ذخیره­ ی کربن در خاک شده است. با توجه به نتایج این پژوهش، توصیه می­ شود از تغییر کاربری جنگل­ های طبیعی به اراضی کشاورزی خودداری شده و برای احیای اراضی جنگلی تخریب شده، اقدام به کاشت گونه  ­های جنگلی بومی مانند بلوط و غیربومی سازگار با شرایط اقلیمی منطقه شود.

نویسندگان

مهرداد زرافشار

Natural Resources Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Fars, Iran

محمدجواد روستا

Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

محمد متینی زاده

Research Institute of Forests and Rangelands

سید کاظم بردبار

Natural Resources Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Fars, Iran

کوکب عنایتی

Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

یحیی کوچ

Department of Range Management, Faculty of Natural Resources and Marin Science, Tarbiat Modares University, Noor, Mazandaran, Iran

محمدرضا نگهدارصابر

Natural Resources Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Fars, Iran

علیرضا عباسی

Natural Resources Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Fars, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Ali Akber, M.D. and R.P. Shrestha. ۲۰۱۵. Land use change ...
  • Ali Arab, A., S.M. Hosseini and Gh.A. Jalali. ۲۰۰۵. The ...
  • Badeian, Z. ۲۰۰۶. Relation between carbon stock and pH in ...
  • Berg, B. and C. McClaugherty. ۲۰۰۸. Plant litter decomposition, humus ...
  • Blake, G.R. and K.H. Hartge. ۱۹۸۶. Bulk density. In: Klute, ...
  • Bremner, J.M. and C.S. Mulvaney. ۱۹۸۲. Nitrogen-Total. In: Page, A.L., ...
  • Carter, M.R. ۲۰۰۲. Soil quality for sustainable land management: organic ...
  • Dinakaran, J. and N.S.R. Krishnayya. ۲۰۰۸. Variations in type of ...
  • Drewnik, M. ۲۰۰۶. The effect of environmental conditions on the ...
  • Ghasemi Aghbash F., S.Gh.A. Jalali, V. Hoseini, S.M. Hoseini and ...
  • Hobbie, S.E., M. Ogdahl, J. Chorover, O.A. Chadwick, J. Oleksyn, ...
  • Kooch, Y., S.M. Hosseini, C. Zaccone, H. Jalilvand and S.M. ...
  • Lal, R. ۲۰۰۴. Soil carbon sequestration to mitigate climate change, ...
  • Lal, R. ۲۰۰۵. Soil carbon sequestration in natural and managed ...
  • León, J.D. and N.W Osorio. ۲۰۱۴. Role of litter turnover ...
  • Liu, J., P. Jiang, H. Wang, G. Zhou, J. Wu, ...
  • Mahmoudi Taleghani, E., G. Zahedi Amiri, E. Adeli and K. ...
  • Martínez-Mena, M., J. Lopez, M. Almagro, C. Boix-Fayos and J. ...
  • Moslemi, S.M., S.Gh. Jalali, S.M. Hojjati and Y. Kooch. ۲۰۲۰. ...
  • Nelson, D.W. and L.P. Sommers. ۱۹۸۶. Total carbon, organic carbon ...
  • Nobakht, E., M.R. Pourmajidian, S. Hodjati and A. Fallah. ۲۰۱۰. ...
  • Panahipour, M.S.A., M. Koupahy, M. Makhdoom and G.H. Zahedi. ۲۰۰۷. ...
  • Parsapour, M.K., Y. Kooch, S.M. Hosseini and S.J. Alavi. ۲۰۱۸. ...
  • Parsapour, M.K., Y. Kooch, S.M. Hosseini and S.J. Alavi. ۲۰۱۸. ...
  • Post, W.M., T.H. Peng, W.R. Emmanuel, A.W. King, V.H. Dale ...
  • Quéré, C. Le., R. Moriarty, R.M. Andrew, J.G. Canadell, S. ...
  • Rajabi Noghab, V. ۲۰۱۱. Estimation of carbon sequestration for two ...
  • Rivers, N. ۲۰۱۴. The Case for a carbon tax in ...
  • Sadeghi, A., A. Salehi and S.A Mousavi Koupar. ۲۰۱۵. Effect ...
  • Schuman, G.E., H. Janzen and J.E. Herrick. ۲۰۰۲. Soil carbon ...
  • Schulp, C.J., G.J. Nabuurs, P.H. Verburg and R.W. De Waal. ...
  • Shabanian, N., M. Heydari and M. Zeinivandzadeh. ۲۰۱۰. Effect of ...
  • Shafiei, M., M. Raeini-Sarjaz and R. Fazoula. ۲۰۱۴. Drought monitoring ...
  • Shaoshan, A., A. Mentler, H. Mayer and E.H.W. Blum. ۲۰۱۰. ...
  • Snyder, C.S., T.W. Bruulsema, T.L. Jensen and P.E. Fixen. ۲۰۰۹. ...
  • Tarighat, F.S. and Y. Kooch. ۲۰۱۸. The effect of four ...
  • Varamesh, S., S.M. Hosseini, N. Abdi and M. Akbarinia. ۲۰۱۰. ...
  • Wall, A. and J. Hytönen. ۲۰۰۵. Soil fertility of afforested ...
  • Waska, K. and M. Drewnik. ۲۰۱۵. Land use effects on ...
  • Whlliam, E. ۲۰۰۲. Carbon dioxide fluxes in a semi-arid environment ...
  • Zhao, H.L, Y.H. He, R.L. Zhou, Y.Z. Su, Y.Q. Li ...
  • Zhonglu, G., Z. Shuhua, J. Juan and C. Chongfa. ۲۰۱۵. ...
  • نمایش کامل مراجع