ارزیابی اثر متقابل ژنوتیپ -محیط برای عملکرد دانه ژنوتیپ های نخود (Cicer arietinum L.) در اقلیم سرد ایران با روشGGE بای پلات

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 167

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCB-12-36_008

تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1400

چکیده مقاله:

     وجود اثر متقابل ژنوتیپ -محیط ایجاب می­کند که عملکرد ژنوتیپ­ ها در دامنه وسیعی از شرایط محیطی مورد آزمایش قرار گیرند تا اطلاعات حاصل بتواند کارایی مربوط به گزینش و معرفی آن­ها را افزایش دهد. بدین­ منظور این تحقیق با استفاده از ۱۱ لاین منتخب از آزمایش های یکنواخت سراسری به­ همراه، ارقام شاهد سارال و آنا و نیز دو لاین پیشرفته در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی با چهار تکرار و در چهار منطقه سردسیر کشور (مراغه، ارومیه، کردستان و همدان) در سه سال زراعی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ انجام شد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که که اثرات ساده سال، مکان و ژنوتیپ و همچنین اثرات متقابل عملکرد دانه ازنظر آماری معنی داربودند.  تصویر چندضلعی بای پلات نشان داد که ژنوتیپ G۶ در ایستگاه کردستان بیشترین عملکرد را داشت. از طرف دیگر ژنوتیپ G۱۳ در ایستگاه های همدان، مراغه و ارومیه دارای بیشترین عملکرد بود و در ایستگاه کردستان نیز در رتبه دوم قرار داشت که نشان می دهد این ژنوتیپ دارای پایداری عملکردی بالایی در تمامی ایستگاه ها می باشد. رتبه بندی ژنوتیپ ها بر اساس میانگین عملکرد دانه و میزان پایداری در محیط های مورد مطالعه نشان داد که ژنوتیپ ­های G۶، G۴ و  G۱۵پایداری کمتری نسبت به سایر ژنوتیپ ­ها داشتند. در مقابل ژنوتیپ هایG۷، G۹ و G۵ نسبتا پایدارتر از سایر ژنوتیپ ها بودند. هم چنین ژنوتیپ های G۴، G۱۰، G۱۲ و G۶ دارای عملکرد متوسط و نسبتا ناپایدار بودند. ژنوتیپ G۱۵ کمترین عملکرد و پایداری را به ­خود اختصاص داده­بود و از سوی دیگر ژنوتیپ G۱۳ با بیشترین عملکرد به­ همراه پایداری مطلوب شناسائی شد. در انتها مشخص شد که ژنوتیپ شماره ۱۳ با پتانسیل عملکرد بالا و پایداری بیشتر، بهتر از دو رقم آنا و سارال عمل نموده و به عنوان ژنوتیپ نزدیک به ایده­آل معرفی می شود و جهت برنامه های به ­زراعی و آزمایش های تحقیقی تطبیقی می تواند پیشنهاد شود.  

کلیدواژه ها:

نویسندگان

یدالله فرایدی

Dryland Agricultural Research Institute, Maragheh, Iran

علی اکبر اسدی

Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), zanjan

فرهاد آهک پز

Dryland Agricultural Research Institute, Maragheh, Iran

علی سعید

Assistant of Professor Seed and Plant Improvement Research Department, West Azerbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Urmia, Iran

همایون کانونی

Field and Horticultural Crops Science Dept., Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Sanandaj, Iran

علی احسان نصرتی

Crop and Horticultural Science Research department, Hamedan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Hamedan, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Arshad, M., A. Bakhsh, A. M. Haqqani and M. Bashir. ...
  • Bakhsh, A., L.H. Akhtar, S.R. Malik, A. Masood, S.M. Iqbal ...
  • Blanche S.B. and G.O. Myers. ۲۰۰۶. Identifying discriminating locations for ...
  • Cornelius, P.L. and J. Crossa. ۱۹۹۹. Prediction assessment of shrinkage ...
  • Dadras, A.R., H. Samizadeh and H. Sabouri. ۲۰۱۷. Evaluation of ...
  • Dimitrios, B., G. Christos, R. Jesus and B. Eva. ۲۰۰۸. ...
  • Fan, X.M., M.S. Kang, H. Chen, Y. Zhang, J. Tan ...
  • FAO. ۲۰۱۲. Food and Agriculture Organization of the United Nations. ...
  • Farayedi, Y. ۲۰۱۳. Seed yield stability of advanced Kabuli type ...
  • Gabriel, K.R. ۱۹۷۱. The biplot graphic display of matrices with ...
  • Gauch, H.G. ۲۰۰۶. Statistical analysis of yield trials by AMMI ...
  • Hamayoon, R., H. Khan, S.L. Naz, I. Munir, M. Arif, ...
  • Imtiaz, M., R.S. Malhotra, M. Singh and S. Arslan. ۲۰۱۳. ...
  • Kanoni, H. ۲۰۰۱. The yielding ability and adaptability of chickpea ...
  • Kempton, R.A. ۱۹۸۴. The use of biplot in interpreting variety ...
  • Koocheki, A., B. Sorkhi and M. Eslam Zade Hesar. ۲۰۱۲. ...
  • Letta, T., M.G. D’Egidio and M. Abinasa. ۲۰۰۸. Analysis of ...
  • Mohammadi, R.M., E. Armion, M. Zadhasan, M. Ahmadi and D. ...
  • Mohammadi, R., R. Haghparast, A. Amri and S. Ceccarelli. ۲۰۱۰. ...
  • Omrani, S., A. Omrani, M. Afshari, A. Saremi-rad, S. bardehji ...
  • Perkins, J.M. and J.L. Jinks. ۱۹۷۱. Environmental and genotype environment ...
  • Pourdad, S.S. and M. Jamshid Moghaddam. ۲۰۱۳. Study on genotype×environment ...
  • Poustini, K. ۱۹۸۵. Evaluation of quantitative and qualitative characteristics of ...
  • Pouresmael, M., H. Kanoni, H. Astaraki, M. Hajhasani and A. ...
  • Roozeboom, K.L., T.W. Schapaugh, M.R. Tuinstra, R.L. Vanderlip and G. ...
  • Roustaei, M., A. Sadeghzadeh Ahari, A. Hesami, K. Soleymani, H. ...
  • Roy, D. ۲۰۰۰. Plant breeding analysis and exploitation of variation. ...
  • Sabaghpour, S.H., A.A. Mahmodi, A. Saeed, M. Kamel and R.S. ...
  • Sabaghpour, S.H., E. Sadeghi and S. Malhotra. ۲۰۰۳. Present status ...
  • Yadav, S.S., A.K. Verma, A.H. Rizvi, D. Singh, J. Kumar ...
  • Yaghotipoor, A. and E. Farshadfar. ۲۰۰۷. Non-parametric estimation and component ...
  • Yan, W., J.A. Fregeau-Reid, D.R.A. Pageau, J.W. Mitchell Fetch, M. ...
  • Yan, W., M.S. Kang, B. Ma, S. Woods and P.L. ...
  • Yan, W. and N.A. Tinker. ۲۰۰۶. Biplot analysis of multi-environment ...
  • Yan, W. and M.S. Kang. ۲۰۰۳. GGE Biplot Analysis: A ...
  • Yan, W. ۲۰۰۲. Singular-value partitioning in biplot analysis of multi-environment ...
  • Yan, W., P.L. Cornelius, J. Crossa and L. A. Hunt. ...
  • Zobel, R., W.M.J. Wright and H.G. Gauch. ۱۹۸۸. Statistical analysis ...
  • نمایش کامل مراجع