بررسی ژئوشیمیایی و پراکنش فلزات سنگین مس، روی، سرب و نیکل در محدوده منطقه آزاد تجاری- صنعتی رودخانه ارس
محل انتشار: فصلنامه حفاظت منابع آب و خاک، دوره: 6، شماره: 4
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 181
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WSRCJ-6-4_003
تاریخ نمایه سازی: 4 آبان 1400
چکیده مقاله:
رودخانه ارس به دلیل قرار گرفتن در مسیر فعالیتهای معدنکاوی و شرایط خاص اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی و تنوع گونههای مختلف گیاهان و جانوران آبزی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و بررسی کیفیت آن ضروری میباشد. تحقیق حاضر بهمنظور بررسی آلودگی فلزات سنگین سرب (Pb)، مس (Cu)، روی (Zn) و نیکل (Ni) در محدوده منطقه آزاد تجاری – صنعتی رودخانه ارس در استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. نمونهبرداری بهصورت فصلی از رسوبات، آب، گیاه (لوئی) و ماهی (زرد پر) درقالب ۴ ایستگاه در پاییز سال ۱۳۹۳و تابستان سال ۱۳۹۴ در محدوده ۱۵۰ کیلومتری طول رودخانه ارس صورت گرفت. نتایج نشاندهنده غلظت مجاز همه فلزات در نمونههای آب و ماهی و غلظت بیش تر از حد مجاز فلز سنگین مس در نمونههای رسوب و گیاه بر اساس استانداردهای جهانی بود. مطابق مقادیر شاخصهای ضریب آلودگی، بار آلودگی و انباشت ژئوشیمیایی، همه ایستگاهها بهجز ایستگاه سنت استپانوس به فلز سنگین مس شدیدا آلوده بوده که میتواند ناشی از فعالیتهای معدنکاوی مس سونگون در منطقه مورد مطالعه باشد. شدت آلودگی به فلزات سنگین در ایستگاهها بهترتیب زیر حاصل شد: Cu > Zn > Pb = Ni. مقادیر کم تر از یک فاکتور تجمع زیستی برای نمونه ماهی زردپر، بیان گر جذب و تجمع فلزات سنگین از طریق جذب سطحی و نه از طریق رژیم غذایی ماهیها میباشد. مقادیر بالاتر از یک فاکتور تجمع زیستی نمونههای گیاه لوئی در رابطه با فلزات سنگین سرب و روی در ایستگاههای مصب ایلگنه چای و قولان و میسن، آن را بهعنوان یک گیاه ابرجاذب مطرح میکند. بنابراین میتوان از این گیاه برای اهداف گیاه پالایی در منطقه مورد مطالعه استفاده کرد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
شهرام شاه محمدی کلالق
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان شرقی
نادر حبیب زاده
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :