تحلیل تطبیقی قاعده ی«قبح عقاب بلا بیان» و اصل «جهل به قانون رافع مسئولیت نیست»از منظر فقه و حقوق امامیه
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,359
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRJ-17-65_010
تاریخ نمایه سازی: 12 دی 1400
چکیده مقاله:
قاعدهی «قبح عقاب بلا بیان» و اصل «جهل به قانون رافع مسئولیت نیست» یکی از قواعد و اصول مسلم در فقه امامیه وحقوق کیفری است، با توجه به اینکه در نگاه اولیه ظاهرا بین اطلاق قاعده و اطلاق اصل، تعارض وجود دارد، این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش برآمده که آیا اصل و قاعده با یکدیگر متعارضند؟ رابطهای بین این دو چیست؟ نگارندگان با تحلیل مستدل واژههای کلیدی و مفاد قاعده و اصل، به این نتیجه رسیدهاند که برخلاف اصل که تخصیص بردار است؛ قاعده عقلی و آبی از تخصیص است. همچنین با تفسیر موسع از بیان و مضیق نمودن دامنه عدم البیان، اثبات وجوب تعلم احکام و قوانین مبتلابه، خارج دانستن مسئولیتهای غیر کیفری از شمولیت قاعده، عدم رافعیت جهل نسبت به مسئولیتهای غیر کیفری به طور مطلق و اثبات رافعیت جهل نسبت به مسئولیت کیفری در برخی موارد و... تحلیلی از رابطه بین قاعده و اصل ارائه نموده. وثابت شده که در صورت تعارض بین مصادیق مشترک قاعده و اصل، قاعده بر اصل حاکم است و در صورت اثبات عدم البیان جهل به حکم و قانون رافع مسئولیت است. البته به استثنای مسئولیت های مدنی و ضمان های غیر کیفری.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حمید قنبری
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی(ره)، قم، ایران.
سیدمحمد حیدری خورمیزی
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی(ره)، قم، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :