بازخوانی و نقد روایت کتاب معارف الرجال درباره دیدار رضاخان با مراجع در نجف

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 177

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHSS-13-3_006

تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1400

چکیده مقاله:

در اواسط مجلس پنجم، در زمانی که رضاخان سمت نخست وزیری را داشت برای سرکوبی شورش شیخ خزعل راهی جنوب کشور(استان خوزستان) شد. سردار سپه پس از ختم غائله شیخ خزعل به عتبات رفت و در نجف با آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله نائینی و چند تن دیگر از علمای نجف دیدار نمود. یکی از منابعی که درباره این دیدار گزارش می دهد، کتاب معارف الرجال تالیف شیخ محمد حرزالدین است. مولف در روایت خود به ذکر این مطلب پرداخته که مراجع نجف در مقابل موافقت با سلطنت رضاخان، اجرای دو خواسته را از وی مطالبه کردند؛ نخست حضور پنج تن از مجتهدان طراز اول به منظور نظارت بر مصوبات مجلس (اجرای اصل دوم متمم قانون اساسی) و دوم تداوم رسمیت یافتن مذهب شیعه جعفری رضاخان نیز وعده عملی نمودن آن ها را داده است. اما ابهام های اساسی در مورد این روایت وجود دارد که پذیرش این گزارش را با تردید مواجه می سازد. بنابراین مقاله حاضر با عنوان «بازخوانی و نقد روایت کتاب معارف الرجال درباره دیدار رضاخان با مراجع در نجف» با رویکردی انتقادی می کوشد به این پرسش ها پاسخ دهد که آیا در دیدار مذکور مراجع چنین درخواست هایی از رضاخان داشته اند؟ آیا چنین وعده هایی از طرف رضاخان به مراجع داده شده است؟ و محور اصلی مذاکرات رضاخان با علما و مراجع در این دیدار چه بود؟

کلیدواژه ها:

کتاب معارف الرجال ، رضاخان ، آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی ، آیت الله محمدحسین نائینی ، اصل دوم متمم قانون اساسی

نویسندگان

علیرضا ملائی توانی

دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

مرضیه بیگی زاده

دانش آموخته دکتری تاریخ انقلاب اسلامی پژوهشکده امام خمینی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقا بزرگ طهرانی، محمد محسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۲۱، ...
  • احمدی پور، حسین، تاریخ پیدایش و خدمات دودمان پهلوی، تبریز، ...
  • اسناد روحانیت و مجلس، به کوشش منصوره تدین پور، ج۲، ...
  • اسناد روحانیت و مجلس، به کوشش منصوره تدین پور، ج۴، ...
  • انصاری، مهدی، شیخ فضل الله نوری و مشروطیت، (رویارویی دو ...
  • بصیرت منش، حمید، علما و رژیم رضاشاه، ، چاپ دوم، ...
  • بنی احمد، احمد، تاریخ شاهنشاهی پهلوی، اعلیحضرت رضاشاه کبیر، بی ...
  • شاهنشاهی/۱۳۵۶ ش ...
  • بهار (ملک الشعرا)، محمدتقی، تاریخ مختصر احزاب سیاسی، ج۲، چاپ ...
  • بهشتی سرشت، محسن، علما و سیاست (از مشروطه تا انقراض ...
  • پهلوی، رضا، سفرنامه خوزستان، بی جا، تلاش، ۱۳۸۳ ...
  • ترکمان، محمد، «نظارت مجتهدین بر قوه قانون گذاری، سیر تطور ...
  • حائری، عبدالهادی، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان ...
  • حرزالدین، محمد، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء، ، ...
  • حسینی جلالی،محمدحسین، فهرس التراث، ج۲، دلیل ما، قم، ۱۴۲۲ق ...
  • حکیم الهی، نصرت الله، عصر پهلوی و تحولات ایران، کتب ...
  • خانی، محمد، «نظارت مجتهدان بر قانون اساسی مشروطه: نمونه؛ نگاه ...
  • دولت­آبادی، یحیی، حیات یحیی، ج۴، چ۶ ، تهران، عطارد و ...
  • ذاکری، علی اکبر، «اولین انتخاب و آخرین تلاش ها برای ...
  • ذاکری، علی اکبر، «برگی زرین از تاریخ معاصر نامه منتشرنشده ...
  • رمضان یوسف، محمد خیر، معجم الموالفین المعاصرین فی آثارهم المخلوطه ...
  • روزنامه آئین اسلام، سال چهارم، ش ۱۵۸، ۱۸ اردیبهشت ۱۳۲۶ ...
  • روزنامه آئین اسلام، سال اول، ش ۲۵، ۱۰ شهریور ۱۳۲۳ ...
  • روزنامه آئین اسلام، سال سوم، ش ۱۵۳، ۹ اسفند ۱۳۲۵ ...
  • روزنامه آئین اسلام، سال سوم، ش ۱۵۴، ۱۶ اسفند ۱۳۲۵ ...
  • روزنامه پرچم اسلام، سال دوم، ش ۱۳، ۱۱ تیر ۱۳۲۶ ...
  • روزنامه پرچم اسلام، سال دوم، ش ۱۴، ۱۸ تیر ۱۳۲۶ ...
  • روزنامه پرچم اسلام، ش ۵۵، ۲۴ اردیبهشت ۱۳۲۶ ...
  • روزنامه حبل المتین، ۲۳ جمادی الثانی ۱۳۴۳ ...
  • روزنامه دنیای اسلام، سال اول، ش ۲۲، ۲۴ اسفند ۱۳۲۵،روزنامه ...
  • روزنامه ناصرالمله، ش ۱۱، ۱۶ حمل(فروردین) ۱۳۰۳ ...
  • شاهید، جعفر، دودمان پهلوی، بی جا، روزنامه جوانمردان، ۱۳۲۸ ...
  • صفوی، رحیم زاده، اسرار سقوط احمدشاه، تهران، تهران، فردوسی، ۱۳۶۲ ...
  • عین­السلطنه، قهرمان میرزا، روزنامه خاطرات عین السلطنه، به کوشش مسعود ...
  • مستوفی، عبدالله، شرح زندگانی من، ج۳، چ۵، تهران، زوار، ۱۳۸۴ ...
  • مشروح مذاکرات مجلس: مشروح مذاکرات مجلس، دوره اول، جلسه ۳ ...
  • معجم الادباء من العصر الجاهلی حتی سنه ۲۰۰ م، الجزء ...
  • مکی، حسین، تاریخ بیست ساله ایران، تهران، امیرکبیر، ۱۳۵۷ ...
  • ملائی توانی، علیرضا، مشروطه و جمهوری، ریشه های نظم دموکراتیک ...
  • منظورالاجداد، محمدحسین، مرجعیت در عرصه اجتماع و سیاست، تهران، شیرازه، ...
  • نجفی، موسی، اندیشه سیاسی و تاریخ نهضت حاج آقا نورالله ...
  • نوبخت، دانش، شاهنشاه پهلوی، بی جا، بی نا، ۱۳۴۳ ...
  • نوبخت، دانش، عصر پهلوی، رضاشاه کبیر، پهلوی اول، تهران، وزارت ...
  • یغمایی، اقبال، کارنامه رضاشاه کبیر بنیانگذار ایران نوین، تهران، بی­نا، ...
  • نمایش کامل مراجع