بررسی انواع پیشگیری وضعی در حقوق کیفری ایران

پیشگیری وضعی ، نوعی از پیشگیری غیرکیفری یا کنشی است که تاکید بر وضعیت و موقعیت، زمان و مکان وقوع جرم دارد؛به گونه ای که ارتکاب جرم برای بزهکار سخت تر میشود، یا فرصت ارتکاب جرم از وی گرفته می شود و یا خطر شناسایی و دستگیری وی را افزایش میدهد.این اقدامات مقدم بر وقوع جرم است؛ بنابراین پیشینی نیز نامیده میشود. این اقدامات ممکن است ناظر به وظایف و تکالیف نهادهای پلیسی باشد. این نوع از پیشگیری وضعی، پیشگیری انتظامی یا پلیسی۲نامیده می شود (مانند حضور پلیس در جامعه از طریق گشتهای سیار، پاسگاه ها، کلانتری ها و نظایر آن ها، استفاده از تجهیزات فنی نظیر دوربین های مداربسته در اماکن عمومی، انگشت نگاری اجباری در فرودگاه ها و ترمینایهای مسافربری و ایجاد پست های ایست و بازرسی سیار در گلوگاه ها) گونه دیگر آن ناظر به اقدامات دولت و شهرداریها در طراحی و معماری شهری است. نحوه خیابان کشی ها، روشنایی، معماری ساختمانهای مسکونی و غیرمسکونی و ...میتواند بر کاهش یا افزایش جرم تاثیرگذار باشد.