تبارشناسی و خاستگاه تاریخی-جغرافیایی اولادهای گچگران ازایل ممسنی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 320

فایل این مقاله در 55 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JUSSE-1-2_004

تاریخ نمایه سازی: 25 خرداد 1401

چکیده مقاله:

ورود ایل ممسنی به فضای جغرافیایی شولستان در  دوره صفویه، مرزبندی ­های اجتماعی و سیاسی طوایف در چارچوب قلمروهای جغرافیایی مجزا را به همراه داشت. آحاد انسانی ممسنی نیز متاثر از چنین مرزبندی­ هایی در قلمروهای مختلفی سکنی گزیدند. به نظر می ­رسد چنین آحاد انسانی در هر یک از این قلمروها از پیشینه تباری مختص به خود برخوردارند، به طوری که تبارشناسی و خاستگاه تاریخی و جغرافیایی آنان در نحوه چیدمان ساختمان اجتماعی ­شان نقش ­آفرین است. از این حیث، سکونتگاه ­های انسانی شهرستان ممسنی مقر استقرار اولادهای متعددی به شمار می ­روند که در کنار یکدیگر بافت فرهنگی و اجتماعی آن را شکل داده ­اند. در این چهارچوب، سکونتگاه روستایی گچگران در بخش مرکزی شهرستان ممسنی و دهستان بکش­یک از نیروی انسانی و جمعیتی قابل توجهی برخوردار است. بنیان پژوهش بر این سوال استوار است که اولادهای گچگران از چه تبار و خاستگاه تاریخی و جغرافیایی در ایل ممسنی برخوردارند؟ روش پژوهش ماهیتی توصیفی تحلیلی دارد و داده ­های مربوط به ۵۵ اولاد گچگرانی به دو روش کتابخانه ­ای و میدانی گردآوری شدند. نتایج پژوهش نشان داد ۵۵ اولاد مستقر در سکونتگاه گچگران از تبار و خاستگاه تاریخی و جغرافیایی متفاوتی (مبدا فضایی مکانی گوناگون و تبار و هویتی متفاوت) برخوردارند. جهان­ بینی و نگرش اجتماعی-سیاسی این اولادها نیز دربرگیرنده وجوه تشابه کلی و تمایز جزئی است که بر کنش اجتماعی و سیاسی آن ها تاثیرگذار بوده است.

کلیدواژه ها:

تبارشناسی ، خاستگاه تاریخی و جغرافیایی ، ایل ممسنی ، اولادهای گچگران

نویسندگان

حمداله سجاسی قیداری

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه فردوسی؛ مشهد، ایران.

سید محمد حسین حسینی

دانش آموخته دکترای روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی؛ تهران، ایران.

وحید صادقی

دانش آموخته دکترای جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی؛ مشهد، ایران.