شناسایی مکان های مناسب استحصال آب زیرسطحی با استفاده از سد زیرزمینی (مطالعه موردی: حوضه های مرزی شهرستان تربت جام)
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 218
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JIRCSA-9-4_002
تاریخ نمایه سازی: 11 تیر 1401
چکیده مقاله:
هرساله مقادیر زیادی از منابع آب کشور از طریق مرزهای سیاسی از کشور خارج می شود. آب زیرقشری بخشی از این منابع است که بر بستر خشک رودها جریان دارد و بدون بهره برداری صحیح از دسترس خارج می شود. ازآنجایی که کشور ایران دارای مرزهای مشترک زیادی با کشورهای همسایه است، توجه به منابع آب زیر قشری ضروری است. یکی از راه حل های مناسب برای جلوگیری از خروج آب های زیر قشری از کشور احداث سد زیرزمینی است که اولین و مهم ترین مرحله در احداث سد زیرزمینی مکان یابی مناطق مستعد میباشد. بنابراین، هدف از این پژوهش پتانسیل یابی مکان های مناسب استحصال آب زیرسطحی در مناطق مرزی شهرستان تربت جام است. ازاین رو با استفاده از فرآیند تحلیل سلسه مراتبی AHP عوامل موثر در مکان یابی سد زیرزمینی وزندهی و مناطق مستعد شناسایی شد، درنهایت با بازدید میدانی و در نظر گرفتن مسائل موجود در منطقه، مناطق مناسب برای احداث سد زیرزمینی تعیین شد. نتایج نشان داد که ۶/۲۶ درصد از منطقه فاقد پتانسیل استحصال آب زیر قشری هستند. در بین پارامترهای وزندهی شده به روش AHP زمین شناسی و شیب منطقه به ترتیب با امتیاز ۴۰۹/۰ و ۲۲۶/۰ بیشترین امتیاز و کاربری اراضی و فاصله دسترسی به محل سد با امتیاز ۰۶۸/۰ و ۰۹۵/۰ بهترتیب کمترین امتیاز را طبق نظر کارشناسان کسب کردند. همچنین با بررسی های میدانی انجام شده سه نقطه مناسب برای احداث سد زیرزمینی در محدوده موردمطالعه شناسایی شد. ازآنجایی که مکان یابی سد زیرزمینی کار زمان بر و هزینه بری است استفاده از روش AHP می تواند در کاهش زمان و هزینه مکان یابی راهکار مناسبی باشد.
کلیدواژه ها:
Subsurface waters ، Torbat-e-Jam ، Groundwater dam ، Border areas ، AHP ، آب های زیر قشری ، تربت جام ، سد زیرزمینی ، مناطق مرزی ، AHP.
نویسندگان
محمد رستمی خلج
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
حمزه نور
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
علی باقریان کلات
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
میرمسعود خیرخواه زرکش
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :