مقایسه رویکردهای تاویلی قاضی نعمان و عبدالرزاق کاشانی در آیات فقهی(بازخوانی تاویل الدعائم الاسلام و التاویلات)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 193

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QUIHCS-4-2_002

تاریخ نمایه سازی: 16 تیر 1401

چکیده مقاله:

شاید در میان فرق بازمانده و مشهور اسلام، اسماعیلیان تمایل بیشتری به فهم باطنی قرآن از خود نشان داده باشند. ارتباط و شباهت برقرار کردن میان دو سطح ظاهر و باطن یا همان تاویل و معرفت قلبی از جمله مشترکات صوفیه و اسماعیلیه به شمار می رود. دو گروه در کنار اهتمام به برپاداشتن ظاهر شریعت، در پی کشف بواطن قرآن بوده و حتی در آیات فقهی نیز از تاویل بهره جسته اند. در دیدگاه صوفیه علم تاویل آیات منحصر در فرد خاصی نبوده و دستیابی به آن به جدیت در تهذیب و مراقبه بر می گردد، در حالیکه در فرقه اسماعیلیه تاویل مختص به افرادی است که در سلسه مراتب دعوت قرار می گیرند، به همین خاطر تاویل های این گروه بیشتر فرقه ای می نمایاند و در راستای تایید عقاید اسماعیلی است، در حالیکه تاویل های صوفیان بر تجربه ی شخصی افراد استوار و بیشتر با مقامات صوفیان تطبیق داده می شود. این پژوهش بر آن است، با بررسی تاویلات فقهی قاضی نعمان مغربی (بنیان گذار فقه اسماعیلی) و عبدالرزاق کاشانی(اندیشمند اصیل عرفانی) اشتراک و افتراق رویکردهای تاویلی ایشان را در پیوند فقه و عرفان استخراج و تببین کند.

نویسندگان

فاطمه حاجی اکبری

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران.

حسین ستار

استادیار گروه علوم قران و حدیث دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن عربی، ابو عبدالله محی الدین محمد، (۱۴۲۲ق)، تفسیر ابن ...
  • استایگر والد، دیانا، (۱۳۸۷)، سیر تاویل نزد اسماعیلیان، محمدحسن محمدی ...
  • اسعدی، محمد، (۱۳۹۰)، آسیب شناسی جریان های تفسیری، اداره چاپ ...
  • پوناوالا، اسماعیل کی، (۱۳۸۶)، تاویل قرآن در نگاه اسماعیلیان، هفت ...
  • آتش، سلیمان، (۱۳۸۱)، مکتب تفسیر اشاری، مترجم: توفیق ه.سبحانی، تهران: ...
  • آلموند، یان،(۱۳۹۰)، تصوف و ساختار شکنی، مترجم فریدالدین رادمهر، تهران:بنگاه ...
  • بابا صفری، علی اصغر، (۱۳۹۰)، اختلاف رویکرد تاویلی نزد صوفیه ...
  • برنارد، لوئیس، (۱۳۷۰)، بنیاد های کیش اسماعیلی، مترجم ابوالقاسم سری، ...
  • پورنامداریان، تقی، (۱۳۸۳)، رمز و داستان های رمزی در ادب ...
  • تمیمی مغربی، نعمان بن حیون، اساس التاویل، الف، به کوشش ...
  • ________________، تاویل الدعایم الاسلام، ب، محقق محمد حسن اعظمی، مصر، ...
  • ، دعائم الاسلام، محقق آصف فیضی، ج، قم، موسسه آل ...
  • ،(۱۴۰۹)، شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، قم: جماعه المدرسین ...
  • حاجی اکبری، فاطمه، محمد علی مهدوی راد، حسین ستار،(۱۳۹۷)، بررسی ...
  • حسینی، میرهادی، (۱۳۹۴)، مبانی اقتدار در تفکر اسماعیلیه، جستارهای تاریخی، ...
  • دایره المعارف قرآن کریم، (۱۳۹۲)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ...
  • دفتری، فرهاد،(۱۳۸۶)، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، تهران، نشر و پژوهش ...
  • ، فرهاد،(۱۳۹۳)، دانشنامه جهان اسلام، تهران: بنیاد دایره المعارف اسلامی ...
  • ، فرهاد، اسماعیلیه مجموعه مقالات، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان ...
  • ذهبی، محمد حسین، التفسیر و المفسرون، قاهره: مکتبه وهبه، بی ...
  • زرین کوب، عبدالحسین،(۱۳۷۸)، ارزش میراث صوفیه، تهران: امیرکبیر، چاپ شانزدهم ...
  • سندز، کریستین، (۱۳۹۷)، تفاسیر صوفیانه قرآن؛ از سده چهارم تا ...
  • شاکر، محمد کاظم، (۱۳۷۶)، روش های تاویل قرآن، قم: بوستان ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا،(۱۳۹۲)، زبان شعر در نثر صوفیه، تهران: سخن ...
  • ، (۱۳۸۷)، قلندریه در تاریخ، تهران: سخن، چاپ سوم ...
  • صابری، حسین، (۱۳۹۵)، تاریخ فرق اسلامی، تهران: سمت ...
  • ضغیمی نژاد، فروغ، امیر جودوی، دهقان منگابادی، (۱۳۹۷)، مبانی تاویلات ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی التفسیر القرآن، لبنان: موسسه ...
  • عدالت پور، هادی، (۱۳۹۷)، درآمدی تحلیلی در اثر پذیری صوفیه ...
  • غالب، مصطفی، الحرکات الباطنیه فی الاسلام، بیروت: دارالاندلس، بی تا ...
  • فولادوند، محمدمهدی، (۱۴۱۸ق)، ترجمه قرآن، دفتر مطالعات تاریخ و معارف ...
  • کلانتری، علی اکبر، (۱۳۷۷)، ارزش و جایگاه کتاب دعائم الاسلام ...
  • کوک، مایکل، (۱۳۸۶)، امر به معروف و نهی از منکر ...
  • گرامی، محمد هادی، (۱۳۹۸)، گرایش های تفسیری شیعه در عصر ...
  • لوری، پییر، (۱۳۸۳)، تاویلات القرآن از دیدگاه عبدالرزاق کاشانی، مترجم: ...
  • لوئیس، برنارد، (۱۳۶۲)، تاریخ اسماعیلیان، مترجم فریدون بدره ای، تهران، ...
  • مادلونگ، ویلفرد، (۱۳۷۵)، مکتبها و فرقه های اسلامی در سده ...
  • مک اولیف، جین دمن، (۱۳۹۲)، ترجمه دایره المعارف قرآن، ترجمه ...
  • موسوی بجنوردی، محمد کاظم، (۱۳۹۳)، دایره المعارف بزرگ اسلامی، تهران: ...
  • مولوی، جلال الدین محمد، (۱۳۷۴)، نثر و شرح مثنوی شریف، ...
  • میرباقری، علی اصغر، (۱۳۹۴)، تاریخ تصوف، تهران: سمت، مرکز تحقیق ...
  • نانجی، عظیم، (۱۹۸۷)، فصلی در ارکان معنویت اسلامی، ویراسته سید ...
  • هادی زاده، مجید، (۱۳۸۰)، مجموعه رسائل و مصنفات کمال الدین ...
  • هالم، هانتس، (۱۳۷۷)، فاطمیان و سنتهای تعلیمی آنان، ترجمه فریدون ...
  • نمایش کامل مراجع