مفهوم شناسی، مولفه ها و شاخصه های تمدن اسلامی (با محوریت شهر و شهرنشینی)

تمدن مجموع تشکیلات منظم سیاسی، اجتماعی است که افراد یک ملت را به تدریج برای یک زندگی منظم قانونی، خدمت و مسئولیت متقابل پرورش می دهد و انسان را برای ترقی به یک مقام بلندتر اجتماعی که تمدن باشد، آماده و توانا می سازد. تمدن اسلامی یک فصل درخشان تاریخ بشریت است که درواقع واسطه العقد دو تمدن دنیای قدیم و جدید بود که آن ها را به هم دیگر پیوند می داد. تمدن اسلامی با تعریف ارزش های مخصوص به خود، بستر کالبدی جامعه (شهر) را نیز تحت تاثیر خود قرارداده است؛ بنابراین شهر در سرزمین های اسلامی، باید تابع آموزه های دین مبین اسلام و فرهنگ اسلامی باشد به طوری که بتوان اسلام را با تمدن اسلامی که شهر می سازد شناخت.