ادبیات حماسی و کودکان (جلوه های کودکی در شاهنامه)

هر مرحله از زندگی انسان دارای ویژگی خاصی است و یکی از مهم ترین این مراحل، مرحله کودکی است. در جهان امروز کودکان، اهمیت و جایگاه ویژه ای دارند. ادبیات کودک، در ادبیات رسمی ایران قدمتی هزار ساله دارد، افسانه ها، متل ها، قصه ها و داستان های عامیانه پر است از مطالب و مفاهیمی برای قشر کودک. شاهنامه فردوسی با این که بخش بزرگی از ادبیات کلاسیک ما ایرانیان تشکیل می دهد و رنگ و بویی از کودکی شخصیت های تاثیر گذار در آن دیده می شود اما اثری نیست که در آن به طور مستقیم به موقعیت کودک و کودکی در ایران آن زمان پرداخته باشد اما منبعی است که می توان از این منظر با آن آشنا گردید. افراد و اشخاص به ویژه قهرمانان در شاهنامه به دلیل نوع ادبی حماسی اثر چه از نظر ظاهری و چه از نظر رفتار روحی و ... مانند دیگران نیستند. کودکان شاهنامه هم از حیث کودک بودن مانند دیگر کودکان هستند اما وجوه تمایزی در آنان دیده می شود ازجمله : رشد جسمانی سریع / داشتن فره / وجود نوعی عنصر اشرافیت /شباهت با شخصیت های آیینی /پرورش دور از خانواده / داشتن مربی ویژه. در این مقاله به کودکی و طفولیت پنج کودک (فریدون، زال، رستم، سهراب و داراب) پرداخته شده است. ملاک برای برگزیدن این افراد، این است که زمان کودکی خود را در شرایطی سخت و غیر معمول سپری کرده اند.