نگاه مفسران شیعه به انصار

انصار مردمی از قبایل اوس و خزرج بودند که مدت ها پیش از ظهور اسلام، در کنار یهودیان ساکن مدینه مستقر شدند. به دلیل بشارت های یهود، مبنی بر ظهور پیامبر آخرالزمان، انصار از این بعثت آگاهی داشتند و به سرعت، پس از ملاقات با رسول خدا(ص)، در پیمان های عقبه به آن حضرت ایمان آورده، و به منظور حفظ جان نبی اسلام(ص)، از شر مشرکان قریش، ایشان را به مدینه دعوت کردند. با هجرت پیامبر(ص) و مسلمانان به مدینه، انصار در کمال سخاوت، مهاجران را در اموالشان شریک کرده و با آغاز جنگ های اسلام نیز، حضوری فعال داشتند تا جایی که بیشتر شهدا انصاری بودند. در این پژوهش نگاه مفسران شعیه به انصار را مورد بررسی قرار داده و به روش کتابخانه ای و با استفاده از نرم افزار و جمع آوری و بررسی شواهد و قرائن با شیوه تحلیل محتوا و محوریت کتب مفسران شعیه، به جمع آوری اطلاعات در این زمینه پرداخته می شود. در این پژوهش، به ارائه آیاتی که به نحوی ناظر بر انصار است پرداخته شده و در این راستا، در ترجمه آیات نیز، از ترجمه آیت االله مکارم شیرازی بهره برده شد. در ارائه گزارش های تفسیری مفسران شیعه، به دلیل حسن شهرت و اقبالی که نسبت به دو تفسیر المیزان علامه طباطبایی و مجمع البیان مرحوم طبرسی وجود دارد، این دو تفسیر انتخاب شدند.بررسی ها نشان داد، علاوه بر مدنظر قرار دادن روایات نبی گرامی اسلام (ص)، به دلیل جایگاهی که به لحاظ اعتقادی برای ائمه (ع) قائلند، روایات اهل بیت آن حضرت (ع) را نیز الگوی عمل قرار دادند، از سوی دیگر هرچند برخی از شیعیان به دلیل برپایی اجتماع سقیفه توسط انصار، دل خوشی از آنان ندارند، ولی از آنجا که انصار، قصدشان ضایع کردن حق امیرالمومنین نبود، در این باره شکایت چندانی از ائمه (ع) درباره انصار وارد نشده، و از سوی دیگر، تقابل انصار با خلفا، نگاه خوش بینانه تری به انصار را در میان شیعیان موجب شد. این ها همگی عواملی شدند تا مفسران شیعه با در نظر گرفتن این مسائل، به انصار، نگاه مهربانانه داشته باشند و مهربانانه تفسیر کنند.