بازنمابی هژمونی و ضد هژمونی در گفتمان شعر جمهوری «محمد تقی بهار» بر مبنای آرای «آنتونیو گرامشی»

مقال حاضر بر مبنای نظریه «گرامشی» و به شیوه تحلیل محتوا نوشته شده است وهدف آن. تحلیل گفتمان «بهار» در جمهوری نامه اوست که توآمان هم هژمونی وهم ضد هژمونی را تولید می کند. بهار به عنوان یکی از روشن فکران حقیقی درمرکز تقابل گفتمان های جمهوربت و ضد جمهوربت قرار دارد که شدیدا یک تقابلگفتمانی ایدئولوژیک است. ایدئولوژی زبان را به شیوه های مختلف و در سطوحیمتفاوت پنهان می سازد. نویسندگان در این جستار نشان خواهند داد که زبانایدئولوژیک بهار چگونه در پس ساختار بیرونی شعرش پنهان شده است. هژم ونینوعی از رهبری فکری و فرهنگی است که طبقه حاکم آن را بر اکثریت جامعهاعمال می کنند. در این میان. گروه های ضد هژمونیک نیز از گفتمانی برخوردارندکه با ارزش های عموما پذیرفته شده حکومت در تعارض قرار می گیرد. گفتمانحاکم برای پیشبرد پروژه های خود به دنبال کسب هژمونی است و گروه هایحاشیه ای نیز راهبردهایی را برای هژمونیک کردن گفتمان خود طراحی می کنند.بهار در این شعر که در بردارنده دو معنای کاملا متضاد است. در ظاهر با گفتمانجمهوربت رضاخان موافقت دارد؛ اما در باطن با کمک شگردهای زبانی، نظم سیاسی جدید او را به چالش کشیده است. آیرونیک بودن ساختار معنا در شعر مورد مطالعه، به مسئله «تناقض متنی» انجامیده که مورد توجه نویسندگان این جستار قرار گرفته است.