تحلیل جامعه شناختی شیوه های مدارا با مرگ عزیزان در بلایای جمعی (مورد مطالعه: زلزله آبان ۱۳۹۶ سرپل ذهاب)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 186

فایل این مقاله در 38 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QJSDS-16-1_008

تاریخ نمایه سازی: 10 دی 1401

چکیده مقاله:

جامعه شناسان بسیاری به مطالعه باورهای و تصورات آدمیان از مرگ، زندگی پس از مرگ و نحوه کنار آمدن با آن پرداخته اند. یکی از مهم ترین موضوعات در این خصوص، نحوه مواجهه با مرگ اعضای خانواده و بستگان در فجایع جمعی، از جمله زلزله است که آسیب های روانی اجتماعی شگرفی به دنبال دارد. مقاله حاضر با علم به اهمیت این موضوع، به مطالعه جامعه شناختی شیوه های مدارا با مرگ عزیزان زلزله آبان ۱۳۹۶ در بین شهروندان شهرستان سر پل ذهاب پرداخته است. برای این منظور با استفاده از رهیافت نظریه زمینه ای و بر اساس نمونه گیری نظری به مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند با ۲۳ نفر از افرادی که در خلال زلزله آبان ۱۳۹۶ شهرستان سرپل ذهاب عزیزی یا عزیزانی را از دست داده اند، پرداخته شد. تحلیل داده های تحقیق و مدل نظری استخراج شده بیانگر آن است که شرایط علی: «آموزه های دینی»، «هنجارهای فرهنگی»، «مناسک آیینی» و «شیوه های شخصی مواجهه»، در تاب آوری تجربه تراژیک مرگ عزیزان موثرند. پدیده اصلی «دیالکتیک تراژدی تسلی در سطوح فردی و جمعی»، تحت شرایط زمینه ای و مداخله گر: «مخاطره چندجانبه»، «جنس»، «سن»، «الگوهای مرجع» و «تصور از مرگ» منجر به توسعه استراتژی های: «دین مدار»، «سنتی آیینی»، «واقع گرا» و «غیر واقع گرا» گردیده است. پیامدهای این استراتژی ها کنار آمدن و پذیرش مرگ عزیزان و به گونه ای کلی سامان حیات اجتماعی است. در این مقاله مدل پارادایمی مدارا با مرگ عزیزان ارائه می شود.

کلیدواژه ها:

مواجهه با مرگ عزیزان ، فجایع جمعی ، تاب آوری ، سرپل ذهاب

نویسندگان

فریبرز لرستانی

دانشجوی دکتری علوم اجتماعی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

امیر ملکی

دانشیار علوم اجتماعی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

محمدجواد زاهدی مازندرانی

استاد علوم اجتماعی ، گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

حسین محمدزاده

استادیارعلوم اجتماعی، گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • استربرگ، کریستین جی (۱۳۸۴). روش های تحقیق کیفی در علوم ...
  • استراس، آنسلم و کوربین، جولیت (۱۳۹۰). اصول و روش تحقیق ...
  • افشانی، سید علیرضا و دیگران (۱۳۹۸). "برساخت اجتماعی پروبلماتیک حضور ...
  • الیاس، نوربرت (۱۳۸۵). تنهایی دم مرگ، امید مهرگان و صالح ...
  • الیاس، نوربرت (۱۳۹۳). در باب فرایند تمدن، غلامرضا خدیوی، تهران: ...
  • اینگلهارت، رونالد (۱۳۹۵). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، مریم ...
  • اینگلهارت، رونالد و نوریس پیپا (۱۳۸۹). مقدس و عرفی، مریم ...
  • برگر، پیتر و توماس لاکمن (۱۳۸۵). ساخت اجتماعی واقعیت، فریبرز ...
  • بیات ریزی، زهره، رضا تسلیمی طهرانی (۱۳۹۵). "مروری انتقادی بر ...
  • تابعی، ملیحه و دیگران (۱۳۹۶). پدیدارشناسی تجربی واکنش به مرگ، ...
  • مروری بر ادبیات نظری و تجربی جامعه شناسی مرگ [مقاله کنفرانسی]
  • جواهری، فاطمه، یزدانی، مرجانه (۱۳۹۵). "نگرش به مرگ نمونه ای ...
  • دریفوس، هیو برت و پل رابینو (۱۳۷۹). میشل فوکو فراسوی ...
  • رفیعی فروغ؛ معصومه، رامبد و دیگران (۱۳۸۸). "درک بیماران تحت ...
  • ریاحی، محمداسماعیل و رهبری، لادن (۱۳۹۳). "رویکرد فرایند استرس در ...
  • زمانی مقدم، مسعود (۱۳۹۵). پژوهشی در جامعه شناسی مرگ، تهران: ...
  • صنعتی، محمد (۱۳۸۶). "درآمدی به مرگ در اندیشه غرب"، فصلنامه ...
  • عنبری، موسی (۱۳۸۹). جامعه شناسی فاجعه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • فراست خواه، مقصود (۱۳۸۹). "روش پژوهش کیفی در علوم اجتماعی ...
  • فلیک، اوه (۱۳۸۷). درآمدی بر تحقیق کیفی، هادی جلیلی، تهران: ...
  • کارادک، ونسان (۱۳۹۱). جامعه شناسی پیری و پیرشدگی، سوسن کباری، ...
  • کرسول، جان دبلیو (۱۳۹۱). پویش های کیفی و طرح پژوهش: ...
  • کریمی، مرتضی (۱۳۸۷). "مرگ و مردن به عنوان مقولاتی فرهنگی"، ...
  • کلهیر، آلن (۱۳۹۷). تاریخ اجتماعی مردن، قاسم دلیری، تهران: ققنوس ...
  • کوبلر راس، الیزابت (۱۳۷۸). مرگ آخرین مرحله رشد، مترجم: پروین ...
  • گال، م. بورگ، و. گال، ج (۱۳۸۳). روش های پژوهش ...
  • گروسی، سعیده و دیگران (۱۳۹۳). "درک افراد سوگوار از پدیده ...
  • گیدنز، آنتونی (۱۳۷۸). تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، تهران: ...
  • لبیبی، محمدمهدی (۱۳۹۳). خانواده در قرن بیست و یکم: از ...
  • محدثی، حمیده و دیگران (۱۳۹۵). "تبیین تجارب زیستی مادران از ...
  • می­تاد (۱۳۹۲). مرگ، ترجمه رضا علی زاده، تهران: نشر گمان ...
  • والتر، تونی (۱۳۹۶). مرگ و مدرنیته، تهران: انتشارات پژوهشگاه ...
  • وردن، ویلیام (۱۳۹۹). رنج و التیام در سوگواری و داغ ...
  • یوسفی، علی و ملیحه تابعی (۱۳۹۰). پدیدارشناسی تجربی معنای مرگ، ...
  • Amy Hui-Mei Huang Lin (۲۰۰۳). “Factors Related to Attitudes toward ...
  • Aneshensel, C. S & J. C. Phelan (۱۹۹۹). Handbook of ...
  • Bauman, Z. (۱۹۹۲). Mortality, Immortality and Other Life Strategies. Stanford, ...
  • Bauman, Z. (۱۹۹۸) “Postmodern Adventures of Life and Death'. pp. ...
  • Blauner, R. (۱۹۶۶). “Death and Social Structure”, Psychiatry ۲۹(۴): ۳۷۸-۹۴ ...
  • Bluck Susan, Judith Dirk, Mich. Markay, Ashley Hux (۲۰۰۸). “Life ...
  • Bryant, C.D. (۲۰۰۶). “The sociology of death and dying”, in: ...
  • Connelly, R. (۲۰۰۳). “Living With Death: The Meaning of Acceptance”, ...
  • Durkheim, E. (۱۹۶۵). The Elementary Forms of Religious Life. New ...
  • Feifel, H. (ed) (۱۹۵۹). The Meaning of Death. New York: ...
  • Freud, S. (۱۹۸۵). Our Attitude Toward Death', in A. Richards ...
  • Geertz, C. (۱۹۶۶). “Religion as a Cultural System', in M. ...
  • Glaser, B. (۱۹۹۸). “Doing grounded theory: Issues and discussions. ۱st ...
  • Gorer, G. (۱۹۵۵). “The Pornography of Death”, Encounter October: ۴۹–۵۲ ...
  • Kellehear, A. (۲۰۰۸). “Dying as social relationship: a sociological review ...
  • Landmark, M. (۲۰۰۶). “Attitudes to Spiritual Care among Nursing Staff ...
  • Leming Michael, George E. Dickinson (۲۰۰۷). Understanding Dying, Death, & ...
  • Morse, JM., Field, PA. (۱۹۹۵). Qualitative research methods for health ...
  • Scambler and P. Higgs (eds), Modernity, Medicine and Health. New ...
  • Streubert, HJ, & Carpenter, DR. (۲۰۰۳). Qualitative research in nursing. ...
  • Tony, W. (۲۰۰۸). “The Sociology of Death”, Journal Compilation, Sociology ...
  • Walter, T. (۱۹۹۱). “Modern Death: Taboo or not Taboo?”, Sociology. ...
  • Wheaton, B. & Montazer, S. (۲۰۱۰). “Stressors, Stress, and Distress, ...
  • نمایش کامل مراجع