پیش بینی اثر تغییر اقلیم بر گونه بلوط ایرانی (Quercus brantii) با استفاده از مدل سازی پراکنش گونه ای به منظور برنامه ریزی حفاظتی

از جمله اثرات مهم تغییر اقلیم بر گیاهان، تغییر در پراکنش جغرافیایی آن هاست. پیش بینی اثر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه های گیاهی با ارزش، امری ضروری در راستای حفاظت و مدیریت آنها محسوب می شود. مطالعه حاضر با هدف پیش بینی اثر تغییر اقلیم بر پراکنش جغرافیایی گونه بلوط ایرانی (Quercus brantii) در استان چهارمحال و بختیاری واقع در زاگرس مرکزی صورت گرفت. پنج روش مدل سازی پراکنش گونه ای، شامل مدل خطی تعمیم یافته، تجزیه و تحلیل طبقه بندی درختی، شبکه عصبی مصنوعی، روش افزایشی تعمیم یافته و جنگل تصادفی در چارچوب روش اجماعی در نرم افزار R مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که به ترتیب بارندگی سالانه و میانگین دمای خشک ترین فصل سال بیشترین سهم را در تعیین مطلوبیت رویشگاه گونه داشتند. ارزیابی مدل ها نشان داد که مدل ها از صحت و دقت قابل قبولی برخوردار هستند و مدل جنگل تصادفی، قابل اعتمادترین مدل برای پیش بینی پراکنش گونه تعیین شد. بررسی اثر تغییر اقلیم تحت سناریو ۵/۴RCP نشان داد که وسعت رویشگاه بلوط ایرانی ۷/۳۵ درصد در سال ۲۰۵۰ کاهش می یابد و در برخی مناطق نیز شاهد بروز مناطق مستعد وقوع گونه خواهیم بود (۴/۶۱ درصد). از نتایج این مطالعه می توان در برنامه ریزی های حفاظتی و اصلاحی گونه بلوط ایرانی استفاده نمود.