ارزیابی اثر ضدقارچی برخی اسانسهای گیاهی علیه قارچهای آسپرژیلوس و پنیسیلیوم

قارچهای آسپرژیلوس و پنیسیلیوم از جمله بیمارگرهای پس از برداشت محصولات هستند که باعث کوتاه شدن ماندگاری میوه ها و سبزیجات میشوند. همچنین با تولید توکسین ریسک ابتلا به سرطان را افزایش میدهند. در سالهای اخیر، محققان بر روی عوامل ضد میکروبی طبیعی متمرکز شدهاند زیرا استفاده از مواد نگهدارنده شیمیایی به عنوان عوامل ضد میکروبی با مشکلاتی مانند افزایش نگرانیهای مربوط به خطر سلامتی و مقاومت در برابر آنتی بیوتیکها و شیمی درمانی همراه است. اسانسهای گیاهی میتوانند به دلیل غنی بودن از ترکیبات فعال زیستی، جایگزین عوامل کنونی کنترل بیماریها باشند. در این تحقیق اثر اسانس گیاهان مرزنجوش و آویشن شیرازی بر رشد قارچهای آسپرژیلوس و پنی سیلیوم مورد بررسی قرار گرفت. اسانسها با استفاده از روش تقطیر آبی استخراج شدند. اثر بازدارندگی اسانسها بر رشد میسلیوم قارچها با استفاده از روش مهار رشد شعاعی آزمایش گردید. جهت تعیین حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی برای هر کدام از اسانسها، سریال رقت با غلظتهای ۰/۱۲۵ تا ۵۰۰ میکرولیتردر هر لیتر محیط کشت استفاده گردید. نتایج نشان داد که اسانس آویشن شیرازی از قدرت بالاتری در مهار رشد قارچ های پنیسیلیوم و آسپرژیلوس برخوردار بود و کمترین غلظت بازدارندگی ۰/۱۲۵) میلی-گرم) و غلظت کشندگی ۰/۲۵) میلی گرم) برای این اسانس ثبت گردید. حداقل غلظت بازدارندگی اسانس گیاه مرزنجوش ۰/۷۵ میلیگرم و حداقل غلظت کشندگی آن ۱ میلیگرم در لیتر بود. اسانس آویشن در روش انتشار دیسک، هاله بازدارنده به قطر ۴۵ و ۴۸ میلیمتر برای قارچهای پنیسیلیوم و آسپرژیلوس ایجاد کرد در حالیکه هاله بازدارنده برای این دو قارچ توسط اسانس مرزنجوش به ترتیب ۱۰ و ۹ میلیمتر بود. به طور خلاصه، این بررسی نشان داد که اسانسهای مورد مطالعه میتوانند جایگزین مناسبی برای ترکیبات ضد میکروبی مصنوعی جهت کنترل پاتوژن ها باشند.