بررسی تعارض قاعده نفی سبیل با حقوق شهروندی اهل کتاب ایران

قاعده نفی سبیل یکی از قواعد فقهی برخواسته از قرآن و روایات است که علما در فقه از آن استفادهنموده اند و با توجه به اینکه تعداد قابل توجهی از شهروندان کشور جمهوری اسلامی ایران را اهل کتابتشکیل مداده اند و هر کسی که تابعیت ایرانی داشته و از قوانین جمهوری اسلامی پیروی کند یک سریحقوق اولیه ای به نام حقوق شهروندی دارد لازم است برخی از نظرات متقدمین از فقها که با این حقوقدر تعارض ظاهری هستند مورد بررسی قرار گیرد.نگارنده با بررسی مستندات قاعده نفی سبیل دست یافت که این قاعده فقط در مسائل تشریعی است نهمسائل تکوینی و خارجی و نیز یافته های ناشی آیات و روایات بر این دلالت دارد که شارع در مسائلتکوینی و خارجی مسلمانان را امر به احترام و محبت عدالت کرده و در برخی از روایات ظالمان به اهلذمه را از دشمنان اهل بیت شمرده است. نگارنده در این مقاله با توجه به نظر بسیاری از فقهای متاخر کهعقیده به تغییر احکام با تغییر ملاک آنها دارند یافته است که بعضی از احکامی که در صدر اسلام با توجهبه شرایط آن زمان تشریع شده اند در عصر حاضر با تغییر ملاکات احکام مستفاد از قاعده نفی سبیل همدچار تغییر گردیده است.