بررسی تغییرات تراکم دوکفهایهای زیر جزر و مدی در مانسون زمستانه در سواحل شمالی دریای مکران (بریس، رمین، پسابندر)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 106

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JMST-20-4_001

تاریخ نمایه سازی: 20 دی 1401

چکیده مقاله:

دریای مکران همواره تحت تاثیر جریانات مانسون تابستانه و زمستانه بوده و این پدیده یک عامل تنش ­زای طبیعی برای گونه­ های ساکن در بوم سامانه آبی از جمله نرم تنان دوکفه ­ای به شمار می­ رود. در بررسی اثر مانسون زمستانه بر تراکم دو کفه ای های زیر جزر و مدی سواحل شمالی مکران، نمونه برداری از رسوبات سه منطقه رمین ، بریس و پسابندر، در مجموع ۱۰ ایستگاه، با در نظر گرفتن دوره های زمانی مانسون زمستانه در۱۳۹۶صورت گرفت. شفافیت، شوری، اسیدیته، دما، مواد آلی و دانه بندی بستر هر ایستگاه جهت بررسی ارتباطشان با تراکم به دست آمد که در میان فاکتورها فقط دما، در دوره مانسون به طور معنی ­داری کمتر از پس مانسون و پیش مانسون بوده است­(P<۰.۰۵). در این پژوهش ۱۰­گونه شناسایی شد که گونه Donax scalpellum با ۳۷/۱۳ درصد بیشترین و گونه Trisidos tortuosa با ۹۸/۳ درصد کمترین فراوانی را داشتند. جمعیت دوکفه ­ای ­ها در پس مانسون، با فراوانی ۱۷/۴۶ درصد­(میانگین ۱۴/۲۳±۷۱۳ فرد بر مترمربع) پیش مانسون، با فراوانی ۲۷ درصد­(میانگین۱۲/۲۵ ± ۴۱۳ فرد بر مترمربع) و دوره مانسون، با فراوانی ۲۶ درصد­(میانگین ۳۴/۱۳± ۴۱۳ فرد بر مترمربع) محاسبه شد. منطقه پسابندر  با میانگین ۲/۲۸± ۶۳ فرد بر مترمربع دارای بالاترین میزان تراکم نسبت به مناطق بریس­(۷/۱۷± ۴۳) و رمین­(۳۷/۱۹± ۴۴) بوده است و میان ایستگاه­ها اختلاف معنی ­داری به دست آمد(P<۰.۰۵). همبستگی مثبت معنی داری میان سیلت-ماسه و دما با تراکم مشاهده شد؛ ولی بین سایر فاکتورهای محیط و مواد آلی با تراکم، رابطه معنی ­داری مشاهده نشد(P>۰.۰۵). عوامل مختلفی به عنوان پارامترهای کنترل کننده فراوانی و گسترش اجتماعات دوکفه­ ای مناطق و ایستگاه ­های مختلف مطالعاتی در محدوده آب­ های ساحلی شمالی مکران محسوب می­ شوند که از جمله­ ی آنها، می ­توان فاکتورهای دما، اندازه ذرات رسوب و نوع بستر، مواد آلی و مغذی، مانسون را نام برد که بیشترین تاثیر در تراکم دوکفه ­ای ­ها دارند.

نویسندگان

نورمحمد صفایی

Department of Marine Biology, Faculty of Marine science, Chabahar Maritime University, Chabahar, Iran.

مهران لقمانی

Department of Marine Biology, Faculty of Marine science, Chabahar Maritime University, Chabahar, Iran.

پروین صادقی

Department of Marine Biology, Faculty of Marine science, Chabahar Maritime University, Chabahar, Iran.