تبیین معرفت انفسی مطلوب قرآن کریم از منظر حکمت متعالیه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 90

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_COTH-11-24_010

تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1401

چکیده مقاله:

قرآن کریم علاوه بر مطرح کردن معرفت آفاقی برای معرفت خداوند تعالی، بر معرفت انفسی خداوند نیز دعوت ویژه کرده است. برخلاف معرفت آفاقی که گونه ها و مصادیقش در آیات متعدد بیان شده است، آیاتی که به معرفت انفسی توجه داشته اند، بیشتر به اصل این مسئله پرداخته و کمتر بحث مصداقی یا گونه شناسی کرده اند. در حکمت متعالیه نیز معرفت انفسی خداوند و وصول به معرفت الله ازطریق معرفت نفس از مسائل اساسی در الهیات بالمعنی الاخص و علم النفس است؛ ازاین رو، تحلیل معرفت انفسی که مطلوب قرآن کریم است، و تبیین گونه های مدنظر آن در قرآن کریم، به منظور ارائه به سالکان مشتاق این راه و نیز تبیین انطباق حکمت متعالیه با قرآن کریم در این مسئله ضروری به نظر می رسد. در این مقاله، برای رسیدن به این هدف، با روش تحلیلی توصیفی پس از توضیح دو گونه کلی معرفت انفسی حضوری و حصولی، چهار دسته کلی آیات کتاب الهی در زمینه معرفت انفسی خداوند بررسی شده اند و نسبت هر کدام از آنها با آن دو گونه کلی سنجیده شده است. نتایج نشان دادند آیاتی از قرآن که معرفت حضوری و شهود باطنی را به منظور معرفت رب طرح کرده اند، قابل حمل بر معرفت حصولی و برهانی نفس نیز هستند.

نویسندگان

مجتبی افشارپور

دکترای تخصصی فلسفه اسلامی، گروه فلسفه اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع۱- قرآن کریم ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، (۱۴۱۴)، لسان العرب، بیروت، دار ...
  • افشارپور، مجتبی و محمدتقی یوسفی، (۱۳۹۴)، «برهان نفس بر اثبات ...
  • بحرانی، هاشم بن سلیمان، (۱۴۱۶)، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، ...
  • تمیمی آمدی، عبدالواحد، (۱۳۶۶)، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ...
  • جوادی آملی، عبدالله، (۱۳۷۲)، شرح حکمت متعالیه، بخش اول از ...
  • ، (۱۳۸۴)، فطرت در قرآن، قم، اسراء، چاپ سوم ...
  • ، (۱۳۸۹)، تسنیم، ج۲ و ۶، قم، اسراء، چاپ اول ...
  • ، (۱۳۹۰)، تسنیم، ج۲۴، قم، اسراء، چاپ اول ...
  • ، (۱۳۸۳)، توحید در قرآن، قم، اسراء، چاپ اول ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد، (۱۴۱۰)، الصحاح، بیروت، دار العلم للملایین، ...
  • سبزواری، هادی، (۱۳۷۹)، شرح المنظومه، تهران، ناب، چاپ اول ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین، (۱۴۱۷)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات ...
  • ، (۱۳۹۰)، نهایه الحکمه، قم، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، ...
  • طبرسی، فضل ابن حسن، ( ۱۳۷۲)، مجمع البیان فی تفسیر ...
  • عبودیت، عبدالرسول، (۱۳۸۸)، درآمدی به نظام حکمت صدرایی ، ج۱، ...
  • فیض کاشانی، محسن، (۱۴۱۸)، الاصفی فی تفسیر القرآن الکریم، قم، ...
  • قمی، علی بن ابراهیم، (۱۳۶۷)، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، چاپ ...
  • مجلسی، محمدباقر، (بی تا)، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، (۱۳۸۷)، به سوی خودسازی، ج۲/۵ مشکات، قم، ...
  • ، (۱۳۸۷)، خودشناسی برای خودسازی، ج۲/۵ مشکات، قم، موسسه آموزشی ...
  • مطهری، مرتضی، (۱۳۸۲)، شرح منظومه، تهران، صدرا، چاپ نهم ...
  • ملاصدرا، (۱۹۸۱)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت، دار ...
  • ، (۱۳۶۳)، المشاعر، به اهتمام هانری کربن، تهران، طهوری، چاپ ...
  • ، (۱۳۶۶)، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق محمد خواجوی، قم، بیدار، ...
  • ، (۱۳۶۰)، اسرار الآیات، مقدمه و تصحیح محمد خواجوی، تهران، ...
  • ، (۱۳۶۳)، مفاتیح الغیب، مقدمه و تصحیح محمد خواجوی، تهران، ...
  • ، (۱۳۵۴)، المبدا و المعاد، تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، ...
  • ، (۱۳۶۰)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح و تعلیق ...
  • ، (۱۳۷۵)، مجموعه رسائل فلسفی، تصحیح و تحقیق حامد ناجی ...
  • نمایش کامل مراجع