سیر آفاقی و برداشت های عرفانی مولوی از آن در فیه مافیه

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 187

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ADAB-3-3_003

تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1401

چکیده مقاله:

اهل عرفان اساسا با دو دیدگاه به جهان می‎نگرند: یکی دیدگاه آفاقی است و دیگری، دیدگاه انفسی. عارف در دیدگاه آفاقی وجود مطلق خداوند را در آیینه هستی می‎بیند. او در سیر آفاقی خود نه‎تنها با چشم سر به مشاهده مناظر جهان ظاهر می‎نشیند، بلکه با چشم دل در پس پرده موجودات به مشاهده حقیقت آفرینش می‎پردازد. از نگاه مولوی، تمامی کائنات و اجزای آن در حال تحول و حرکت پیوسته هستند. او در آثارش به مقوله سیر آفاقی و انفسی که در ادبیات عرفانی جایگاه مهمی دارد، توجه نشان داده و آن ها را در‎هم‎تنیده معرفی کرده ‎است. مولانا در فیه‎ما‎‎‎فیه سیر آفاق را مقدمه سیر انفس دانسته و با مطرح‎کردن برداشت‎های عرفانی خود از سیر آفاقی و عناصر آن، سیر انفسی را که همان شناخت حقیقت است، متذکر می‎شود. در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‎ای و به شیوه توصیفی-تحلیلی، موضوع سیر آفاقی و تفسیر‎‎های مولوی از آن در فیه‎ما‎فیه بررسی شده است. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد که در فیه‎ما‎‎فیه سیر آفاقی و اجزای آن، نقش مهمی در تبیین آموزه‎های عرفانی مولانا دارد و بخش قابل‎توجهی از مثال‎‎ها و تمثیل‎هایی که در این کتاب و در جهت ملموس کردن معانی عرفانی و شناخت راه حق مطرح شده، مربوط به سیر و سفر است.

کلیدواژه ها:

ادبیات عرفانی ، سیر آفاقی و انفسی ، مولوی ، فیه‎ما‎فیه

نویسندگان

جواد رحماندوست

دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

محمد بهنام فر

استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم.. ...
  • ابراهیمی دینانی، آرزو و محمدعلی خزانه‎دارلو (۱۳۹۳)، «بررسی تحلیلی شریعت، ...
  • امیرنژاد، نسیم (۱۳۹۷)، «مردم‎شناسی و فرهنگ عامه در فیه‎مافیه جلال‎الدین ...
  • بهنام‎فر، محمد (۱۳۸۲)، «سفر و سیر‎وسلوک عرفانی»، نشریه ادبیات و ...
  • ثروتیان، بهروز (۱۳۸۹)، فیه‎مافیه (اسرارالجلالیه، دیدگاه‎های مولانا جلال‎الدین محمد در ...
  • حافظ، شمس‎الدین محمد (۱۳۹۰)، دیوان اشعار، نسخه تصحیح شده قزوینی ...
  • حیدری نوری، رضا (۱۳۹۶)، «سیر آفاقی در اندیشه عرفانی مولانا»، ...
  • دهخدا، علی‎اکبر (۱۳۷۷)، لغت‎نامه، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.. ...
  • زرین‎کوب، عبدالحسین (۱۳۷۲)، جست‎وجو در تصوف، تهران: مرکز.. ...
  • زمانی، کریم (۱۳۸۸)، «پیوندهای موضوعی فیه‎مافیه با مثنوی و دیوان ...
  • سنایی، مجدود بن آدم (۱۳۸۵)، دیوان، به سعی و اهتمام ...
  • شبستری، شیخ محمود (۱۳۶۸)، گلشن راز، تصحیح دکتر صمد موحد، ...
  • شریفی مرقی، محمدرضا (۱۳۸۷)، «درنگی در فیه‎مافیه‎ مولوی»، فصلنامه ادبیات ...
  • شفیعی‎کدکنی، محمدرضا (۱۳۹۱)، در عشق، زنده‎بودن (گزیده غزلیات شمس)، چاپ ...
  • غزالی، امام محمد (۱۳۶۱)، کیمیای سعادت، به اهتمام حسین خدیوجم، ...
  • غزالی، امام محمد (۱۳۹۳)، احیاء علوم دین، تصحیح عزیزالله علیزاده، ...
  • قشیری، عبدالکریم بن‎هوازن (۱۳۸۸)، رساله قشیریه، ترجمه ابوعلی حسن بن ...
  • لاهیجی، شمس‎الدین محمد (۱۳۹۱)، شرح گلشن راز، مقدمه، تصحیح و ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۳۶۳)، بحارالانوار، چاپ دوم، تهران: اسلامیه.. ...
  • محسنی‎نیا، ناصر و اکرم علی‎بخشی (۱۳۹۲)، سفر در تصوف و ...
  • مستملی‎بخاری، اسماعیل بن احمد (۱۳۶۳)، شرح التعرف لمذهب التصوف، با ...
  • مسعودی‎فر، جلیل (۱۳۹۶)، «جامعه‎شناسی ادبی فیه‎مافیه»، نهمین همایش ملی پژوهش‎های ...
  • مولوی، جلال الدین محمد (۱۳۶۶)، مثنوی معنوی، تصحیح نیکلسون، چاپ ...
  • مولوی، جلال الدین محمد (۱۳۷۸)، کلیات شمس تبریزی، تصحیح بدیع‎الزمان ...
  • مولوی، جلال الدین محمد (۱۳۹۳)، مکتوبات و مجالس سبعه، مقدمه ...
  • مولوی، جلال الدین محمد (۱۳۹۸)، فیه‎مافیه، با تصحیحات و حواشی ...
  • نجارنوبری، عفت (۱۳۹۹)، «تحلیل تمثیل‎های عرفانی در فیه‎مافیه»، فصلنامه عرفان ...
  • نسفی، عزیزالدین (۱۳۷۱)، الانسان الکامل، تصحیح ماژیران موله، چاپ سوم، ...
  • همتی، حجت‎الله (۱۳۹۱)، «با مولوی در گذار از جلوه هزارنقش ...
  • همدانی، عین‎القضاه (۱۳۶۲)، رساله تمهیدات، به اهتمام علی‎نقی منزوی و ...
  • نمایش کامل مراجع