استعاره مفهومی زن در ادبیات داستانی دهه هشتاد بر اساس رویکرد تحلیل انتقادی استعاره

پیوند زبان و ادبیات در انتقال ایدئولوژی ها از حوزه های جذاب و کاربردی در زبانشناسی معاصر است؛ ازآنجاکه علاوه بر زبان، شیوه تفکر ما نیز استعاری است، با بررسی استعاره های یک متن می توان به تفکر غالب در یک گفتمان دست یافت. ادبیات داستانی، داستان شخصیت ها و موقعیت هایی را روایت می کند که با تجربه ها و تفکرات و مشاهدات انسانی ارتباط دارد و خواننده را در کنار لذت بردن به تفکر درباره محتوای داستان و ایدئولوژی نویسنده وا می دارد؛ بنابراین بررسی تفکر غالب در گفتمان به دلیل تعامل بین مخاطب و جامعه اهمیت دارد. در این پژوهش با بررسی استعاره های مفهومی حوزه مقصد زن، تاثیر ایدئولوژی فمینیستی ارزیابی شد. داده های کمی این پژوهش، که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، شامل ۱۳۶ استعاره مفهومی با حوزه مقصد زن بود که از بین آثار ۶ نویسنده زن و مرد (در دهه هشتاد شمسی) نمونه گیری و ارزیابی شد. براساس نتایج، ۱۷حوزه مبدا شامل حیوان، گیاه، غذا، ظرف، مبارزه، مذهب، شئ، تجارت، شغل، چاه، آب، آتش، نور، ابزار، رویداد، کوه و معدن برای مفهوم سازی زن به کاررفته است و استعاره های معدودی تحت تاثیر تفکر فمینیستی است؛ اگرچه می توان رگه هایی از تغییر نگرش کلیشه ای به زن را در آثار داستانی مشاهده کرد اما ایدئولوژی غالب همچنان نگاه سنتی است.