شیوه الگوزدایی از چهره های منفی در تربیت از نگاه قرآن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 155

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MIUQU-16-31_003

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1401

چکیده مقاله:

مهم ترین نوع یادگیری انسان، یادگیری از طریق مشاهده است. بر این اساس، یکی از روش های تربیت، تربیت به وسیله الگوست که می توان آن را «روش الگویی» نامید. این روش در قالب الگودهی، الگوپردازی و الگوزدایی قابل اجراست. ذهن انسان ها با دو شیوه نخست بیشترین انس را داشته و بر این اساس بیشترین حجم پژوهش ها هم به این دو شیوه اختصاص دارد؛ اما از دقت در آیات قرآن به شیوه سومی در اجرای تربیت الگویی می رسیم که همان الگوزدایی است. این شیوه از گونه های روش تربیت سلبی در برابر روش ایجابی است که در آن، اصل «آماده سازی و رغبت انگیزی» بیشتر موردتوجه است. چنانکه جهت گیری اصلی راهبرد سلبی، روش های «اکتشافی» به جای» اکتسابی» و یا «پرهیز» به جای «تجویز» است؛ زیرا در روش سلبی و راهبرد پرهیز، از هرگونه تحمیل و تجویز ارزش ها از بیرون بر فرد «خودداری» می شود. ازآنجاکه این شیوه بر استخراج و استکشاف درون مایه های مخاطب از طریق پیرایش و زدایش موانع راه رشد، به قصد شکوفاشدن و آشکارکردن قابلیت های نهفته او استوار است، اهمیت پژوهش در این موضوع روشن می شود. پژوهش حاضر به منظور توجه دادن مربیان به این شیوه اجرایی از تربیت الگویی که کمتر موردتوجه پژوهشگران و مربیان واقع شده است، سامان یافته است. از این رو با مراجعه به آیات قرآن و دیدگاه مفسران ضمن توصیف شیوه الگوزدایی در قرآن به تبیین و تحلیل آن از نگاه قرآن پرداخته شده است. بر اساس یافته های پژوهش، الگوزدایی در قرآن به دو شکل جزئی تر قابل اجرا است. در شکل نخست با بیان ویژگی ها و سرانجام الگوهای منفی نوعی دلزدگی در متربی ایجاد می کند که نتیجه، همان الگوزدایی است. در صورت دوم با صراحت به الگوزدایی به موارد عینی آن اشاره کرده است

نویسندگان

رضا مهدیان فر

استادیار گروه تفسیر دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم، ترجمه، رضایی اصفهانی، محمد علی و همکاران، نخستین ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، بیروت: موسسه ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب ...
  • بیرو، آلن، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه: باقر ساروخانی، تهران: نشر ...
  • تانه گی دوکه نه تن، حس مذهبی یا بعد چهارم ...
  • حسینی نسب، سید داود؛ اقدم، علی اصغر، فرهنگ واژه ها، ...
  • حلی، ورام بن ابی فراس، تنبیه الخواطر و نزههالنواظر، کربلا: ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم، ...
  • رضائی اصفهانی، محمد علی، تفسیر قرآن مهر، قم: پژوهش های ...
  • زحیلی، وهبه، التفسیر المنیر، دمشق: دارالفکر، ۱۴۱۱ ق ...
  • ساروخانی، باقر، دائرهالمعارف علوم اجتماعی، تهران: نشر کیهان، ۱۳۷۵ ش ...
  • سیف، علی اکبر، روان شناسی پرورشی، تهران: انتشارات آگاه، ۱۳۷۰ ...
  • شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، تصحیح: صبحی صالح، ...
  • صادقی تهرانی، محمد، الفرقان، قم: فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۶ ق ...
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان، بیروت: اعلمی، ۱۳۹۰ ق ...
  • طیب، عبدالحسین، اطیب البیان، تهران: اسلام، ۱۳۶۹ ...
  • علی محمدی، عباسعلی؛ افچنگی، مهدی؛ میرانی، ارسطو؛ موسوی، سیدرضا، «قاعده ...
  • قائمی مقدم، محمدرضا، روش الگویی تربیت در اسلام، معرفت، ش ...
  • کریمی، عبدالعظیم، رویکردی نمادین به تربیت دینی با تاکید بر ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، به کوشش: غفاری و آخوندی، ...
  • اللیثی، شیخ کافی الدین، عیون المواعظ والحکم، تحقیق حسین بیرجندی؛ ...
  • مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ...
  • محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، قم: دار الحدیث، ۱۳۸۴ ...
  • مدرسی، محمدتقی، من هدی القرآن، تهران: دار محبی الحسین (ع)، ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، بیروت: دارالکتب العلمیه، ۱۴۳۰ ...
  • معین، علی اکبر، فرهنگ فارسی، تهران: نشر امیر کبیر، ۱۳۶۲ ...
  • مفید، محمد بن محمد، الامالی؛ محقق، علی اکبر غفاری و ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ...
  • مهتاب (مهدیان فر)، رضا، روش الگویی تربیت از نگاه قرآن، ...
  • نمایش کامل مراجع