بررسی دگرگونی خاورمیانه و استقرار نظام نوین آمریکا در این منطقه

خاورمیانه جدید، اصطلاح کاملا جدیدی است که هنوز از سوی پژوهش گران به آن پرداخته نشده و اهمیت آن، ناشناخته مانده است، براین اساس به نظر می رسد، انجام چنین پژوهشی، مهم و ضروری تلقی گردد. تحولات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ خصوصا حمله ی امریکا به افغانستان و عراق و سرنگونی طالبان و رژیم بعث عراق، همچنین شکل گیری موج بیداری ملت های عرب، از سلسله رویدادهایی بود که باعث شد منطقه خاورمیانه، دوران گذار خود را سریع تر طی کند. در این دوران، بیش از هرقدرت دیگری، ایران تحت حاکمیت یک نظام انقلابی، به عنوان یک بازیگر مستقل به دنبال افزایش جایگاه و نقش منطقه ای خود بوده اند. طرح خاورمیانه جدید در نگاه کلی یک عامل خارجی است که بر ساختار منطقه، تحمیل می شود. در چنین شرایطی باید ساز و کارهای مترتب بر طرح مذکور را شناخت تا راه های مقابله با آن را پیدا کرد. بی تردید یکی از عوامل بسیار مهم که سبب می شود این طرح به عنوان یک عنصر فرا منطقه ای، بر ساختارهای محلی عارض شود، وجود پارادوکس ها، چالش ها، تضادها و تعارضاتی است که در منطقه وجود دارد. بی گمان این طرح بر منافع بازی گران منطقه ای مانند ایران تاثیر گذاشته و موجب بروز تغییراتی خواهد شد. واکنش ایران به عنوان بازیگر قدرتمند منطقه ای که رفتارهای آن می تواند بر تحولات خاورمیانه اثر بگذارد، در شکل گیری خاورمیانه و معادلات منطقه ای بسیار مهم و حیاتی است.