بررسی اثر مدیریت چرای دام بر ویژگی های عملکردی خاک و ساختاری اکوسیستم مراتع کوهستانی خوی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 116

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJRDR-24-3_012

تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402

چکیده مقاله:

در پژوهش حاضر، اثر مدیریت چرای دام بر روی ویژگی های عملکردی و ساختاری اکوسیستم در مراتع کوهستانی خوی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای ارزیابی این ویژگی ها، سه سایت مدیریتی دام با شدت های چرایی سبک (مرجع) ، متوسط و سنگین در مراتع دیزج بطچی خوی در استان آذربایجان غربی انتخاب شدند. در هر یک از مناطق مذکور با استفاده از روش تصادفی- سیستماتیک در امتداد ترانسکت ۵۰ متری لکه های اکولوژیک از هریک از فرم های رویش گراس، بوته، فورب و ترکیبی و فضای بین لکه ای (خاک لخت) انتخاب و از هر یک از لکه ها ۵ تکرار جهت امتیازدهی به هر یک از شاخص های ۱۱ گانه خاک بر حسب دستورالعمل روش تجزیه و تحلیل عملکرد چشم انداز در نظر گرفته شد شامل؛ پوشش سطح خاک، یقه گیاهان، پوشش نهانزادان، لاشبرگ، وهمچنین منشا لاشبرگ، شکنندگی پوسته خاک، شدت و نوع فرسایش، میزان لاشبرگ ترکیب شده با خاک، میکرو توپوگرافی سطح خاک، مقاومت پوسته سطح خاک در برابر رطوبت و بافت خاک بودند. در امتداد ترانسکت برداشت داده ها و اندازه گیری شاخص های ساختاری طول و عرض لکه های اکولوژیک انجام شد. در نهایت با استفاده از نرم افزار LFA سه شاخص عملکردی خاک مراتع شامل پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی برای هر یک از لکه ها و فضای بین لکه ای به دست آمد. نتایج مقایسه آماری میانیگن شاخص های مختلف نشان داد که افزایش شدت چرا باعث تغییر در ویژگی های ساختاری و عملکردی می شود و مناطق مختلف چرایی با یکدیگر از نظر ویژگی­های مورد مطالعه باهم دارای تفاوت معنی داری بوده که این تفاوت در تیمارهای چرایی سبک و متوسط جزئی است. به عبارتی افزایش شدت چرا باعث تخریب لکه های اکولوژیکی شده و فاصله بین لکه­ها افزایش یافته و تخریب لایه سطحی خاک باعث افزایش فرسایش خاک و در نتیجه کاهش ویژگی های عملکردی را به دنبال داشته است. به طوری که اختلاف میانگین ویژگی های پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر سایت چرایی کم با متوسط برابر ۰۵/۳، ۵۸/۴ و ۹/۶ بوده در حالی که اختلاف میانگین این ویژگی ها در سایت های چرایی کم و سنگین به ترتیب برابر ۲۶/۳، ۷۵/۱۶ و ۹۶/۴۹ است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

فاطمه علیلو

دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

فرشاد کیوان بهجو

دانشیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

اسماعیل شیدای کرکج

استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ایران

رضا احمدخانی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری

جواد معتمدی

استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Ahmadi, Z., Heshmati, Gh. and Abedi. M., ۲۰۰۸. Investigation on ...
  • Arzani, H. and M. Abedi. ۲۰۰۴. Investigation of effect management ...
  • Arzani, H., Abedi, M., Shahryari, E. and Ghorbani, M. ۲۰۰۷. ...
  • Breman H., Cissé, A. M., ۱۹۷۷. Dynamics of Sahelian pastures ...
  • Butterfield, B. J. and Briggs, J. M., ۲۰۰۸. Patch dynamics ...
  • Bestelmeyer, B. T., Ward, J. P., Herrick, J. E. and ...
  • Chaichi, M. R., Mohseni Saravi, M. and Malekian, A., ۲۰۰۵. ...
  • Ghelichnia, H., ۲۰۰۵. Assessment soil factors on rangeland in arid ...
  • Herrick, J. E. and Wander. M. M., ۱۹۹۸. Relationships between ...
  • Heshmati, Gh. A., Karimian., A. A. Karami. P. and Amirkhani. ...
  • Heshmati, Gh. A., Amirkhani., M. Hidari, Gh. and Hossieni, A., ...
  • Li, X. J., Li, X. R., Song, W. M., Gao, ...
  • Ludwig, J. A., Wiens, J. A. and Tongway, D. J., ...
  • Maestre, F. T. and Puchea, M. D., ۲۰۰۸. Indices based ...
  • Mesdaghi, M., ۱۹۹۸. Statistics Methods in agriculture science and natural ...
  • Miller, M. E., ۲۰۰۵. The structure and functioning of dryland ...
  • Nash, M. S., Jackson, E. and Whitford, W. G., ۲۰۰۳. ...
  • Pellant, M., Shaver, P. A., Pyke, D. A. and Herrick, ...
  • Post, D., ۲۰۰۵. Impact on grazing on sediment and nutrient ...
  • Pyke, D. A., Herrick, J. E. Shaver, P. and Pellant, ...
  • Rezashateri, M. and Sepehry, A., ۲۰۱۱. The effect of grazing ...
  • Rietkerk, M., Ketner, P., Burger, J., Hoorens, B. and Olff, ...
  • Tongway, D. J. and Hindly, N. L., ۱۹۹۵. Assessment of ...
  • Tongway, D. J. and Hindley, N. L., ۲۰۰۰. Ecosystem function ...
  • Tongway, D. and Ludwig, J., ۲۰۰۲. Reversing desertification in Rattan ...
  • Tongway, D. J. and Hindley, N. L., ۲۰۰۴a. Landscape function ...
  • Tongway, D. J. and Hindley, N. L., ۲۰۰۴b. Landscape function ...
  • Tongway, D. J. and Ludwing, J. A., ۲۰۱۱. Restoration of ...
  • Van de Koppel, J., Rietkerk, M., Van Langevelde, F., Kumar, ...
  • نمایش کامل مراجع