ارزیابی مورفو-فیزیولوژیک ژنوتیپ های گندم دوروم در شرایط دیم

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 193

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CRGU-12-1_002

تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402

چکیده مقاله:

مقدمه: آگاهی از میزان تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم­ها اطلاعات ارزشمندی را در جهت حفظ منابع ژنتیکی و کاربرد آنها در اختیار به نژادگر قرار می­دهد. این تحقیق با هدف ارزیابی تنوع ژنوتیپ­های گندم دوروم بر اساس صفات آگرو- فیزیولوژیک و بررسی روابط متقابل بین صفات و شناسایی ژنوتیپ­های با ویژگی­های مطلوب با استفاده از روش بای­پلات ژنوتیپ در صفت انجام شد.مواد و روش ­ها: در این تحقیق ۱۲۴ ژنوتیپ گندم دوروم شامل ۱۲۰ لاین اصلاحی دریافتی از سیمیت به­همراه چهار ژنوتیپ شاهد گندم دوروم (ساجی، ذهاب، ایمرن و لاین پیشرفته SRN-۱/…) بر اساس ۲۲ صفت مورفو- فیزیولوژیک در قالب طرح حجیم شده (آگمنت) طی دو سال زراعی (۱۳۹۶-۹۷ و ۹۸-۱۳۹۷) در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (ایستگاه سرارود) مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین­های مبتنی بر بهترین برآوردگر خطی نااریب (BLUE) برای صفات مورد مطالعه انجام شد. همچنین، از روش نمودار دمایی برای ارزیابی ضرایب همبستگی بین صفات مورد مطالعه و از روش تجزیه بای­پلات ژنوتیپ در صفت (GT-biplot) برای بررسی روابط بین صفات و تعیین ویژگی­های مورفو- فیزیولوژیک ژنوتیپ­ها استفاده شد.یافته ­های تحقیق: نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که اختلاف آماری معنی­داری بین ژنوتیپ­هایمورد مطالعه از لحاظ صفات بررسی شده در شرایط دیم وجود داشت که بیانگر تنوع ژنتیکی قابل توجه بین ژنوتیپ­ها می­باشد. بر اساس روش تجزیه بای­پلات ژنوتیپ در صفت در دو سال آزمایش، صفات اندازه­گیری شده در پنج گروه و ژنوتیپ­ها در هشت گروه قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه همبستگی و نتایج تجزیه بای­پلات ژنوتیپ در صفت، صفات تعداد سنبله در واحد سطح، ارتفاع بوته، هدایت روزنه­ای، عملکرد زیست­توده، طول پدانکل خارجی، طول سنبله، تعداد روز تا گلدهی، شاخص برداشت و طول پدانکل به عنوان مهم ترین صفات موثر بر عملکرد دانه در شرایط دیم شناسایی شدند. در مجموع بر اساس نتایج حاصل از شاخص­های انتخاب، تعدادی از لاین­های مورد مطالعه در این آزمایش به­عنوان لاین­های امیدبخش برتر و پرمحصول به­منظور کشت در شرایط دیم انتخاب شدند.نتیجه ­گیری: نتایج این تحقیق منجر به شناسایی تعدادی از لاین­های اصلاحی گندم دوروم با ویژگی­های آگروفیزیولوژیک برتر از ارقام شاهد شد که به­منظور بهبود تحمل به خشکی و تولید عملکرد مطلوب در شرایط دیم می­توانند برای استفاده در برنامه اصلاحی گندم دوروم در آینده توصیه شوند. در کل از بین لاین­های مطالعه شده در این آزمایش، لاین­های اصلاحی شماره ۱۱۹، ۱۰۶، ۱۱۷، ۱۰۴، ۱۲۱، ۱۱۵، ۱۰۹، ۱۱۸، ۹۸، ۴۹ و ۱۲۴ به­عنوان ژنوتیپ­های ایده­آل در شرایط دیم معرفی می­شوند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

امین احمدی راد

دانشجوی دکتری، گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

رضا محمدی

دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، معاونت سرارود، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

علیرضا اطمینان

دانشیار، گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

لیا شوشتری

استادیار، گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

علی مهراس مهرابی

استادیار، گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Alvarado, G., Rodríguez F.M., Pacheco, A., Burgueño J., Crossa, J., ...
  • Alvarado, G., López, M., Vargas, M., Pacheco, Á., Rodríguez, F., ...
  • hdl: ۱۱۵۲۹/۱۰۲۰۱, CIMMYT Research Data and Software Repository Network. Accessed ...
  • Barrs, H.D. and Weatherley, P.E. ۱۹۶۲. A re-examination of the ...
  • Bernardo, R. ۲۰۲۰. Reinventing quantitative genetics for plant breeding: Something ...
  • Bogale, A., Tesfaye, K. and Geleto, T. ۲۰۱۱. Morpholigical and ...
  • Chalish, L. and S. Houshmand. ۲۰۱۱. Estimate of heritability and ...
  • Del Pozo, A., Yáñez, A., Matus, I.A., Tapia, G., Castillo, ...
  • Federer, W. and D. Raghavarao. ۱۹۷۵. On augmented designs. Biometrics ...
  • Ferreira, A.D.C., Fritsche Neto, R. and Geraldi, I.O. ۲۰۰۸. Estimation ...
  • Kaviani, R., Aghaee Sarbarzeh, M., Bihamta, M.R. and Mohammadi, M. ...
  • Kilic, H., Sanal, T., Erdemci, I. and Karaca, K. ۲۰۱۷. ...
  • Kroonenberg, P.M. ۱۹۹۵. Introduction to biplots for G×E tables. Department ...
  • Habash, D.Z., Kehel, Z. and Nachit, M. ۲۰۰۹. Genomic approaches ...
  • Hoffmann, W.A. and Poorter, H. ۲۰۰۲. Avoiding bias in calculations ...
  • Lopes, M.S., El-Basyoni, I., Baenziger, P.S., Singh, S., Royo, C., ...
  • Mackay, I. ۲۰۲۰. Estimating surrogates of genetic value. IM plant ...
  • Mohammadi, R., Armion, M., Sadeghzadeh, D., Amri, A. and Nachit, ...
  • Mohammadi, R., Etminan, A. and Shooshtari L. ۲۰۱۹. Agro-physiological characterization ...
  • Mohammadi, R., Geravandi, M., Haghparast, R., Rajabi, R., Abdulahi, A., ...
  • Mohammadi, R., Haghparast, R., Sadeghzadeh, B., Ahmadi, H., Solimani K. ...
  • Naghavi, M.R., Shahbaz-Pourshahbazi, A. and Taleie, A. ۲۰۰۲. Study of ...
  • Naghdipoor, A., Khodarahmi, M., Poorshahbazi, A. and Ismaeilzadeh, M. ۲۰۱۰. ...
  • Pacheco, A., Vargas, M., Alvarado, G., Rodríguez, F., Crossa, J. ...
  • Peterson, D.M., Wesenberg, D.M., Burrup, D.E. and Erickson, C.A. ۲۰۰۵. ...
  • Purba, A.R., Flori, A., Baudouin, L. and Hamon, S. ۲۰۰۱. ...
  • Rajaram, S., Borlaug, N.E. and van. Ginkel, M. ۲۰۰۴. CIMMYT ...
  • Rajaram, S., van Ginkel, M. and Fischer, R.A. ۱۹۹۴. CIMMYT’s ...
  • Roy, C., Chattopadhyay, T., Ranjan, R.D., Ul-Hasan, W., Kumar, A. ...
  • Royo, C., Dreisigacker, S., Ammar, K. and Villegas, D. ۲۰۲۰. ...
  • Rubio, J., Cubero, J.I., Martin, L.M., Suso, M.J. and Flores, ...
  • Yan, W. and Frégeau-Reid, J.A. ۲۰۰۸. Breeding line selection based ...
  • Yan W. and Rajcan, I.R. ۲۰۰۲. Biplot analysis of test ...
  • Yang, R.C., Jana S. and Clarke, J.M. ۱۹۹۱. Phenotypic diversity ...
  • نمایش کامل مراجع