ارزیابی شبکه آبیاری با مفاهیم کلاسیک و جدید راندمان آبیاری (مطالعه موردی: شبکه حمودی خوزستان)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 107

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJSWR-50-3_005

تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1402

چکیده مقاله:

این تحقیق به منظور ارزیابی شبکه حمودی در سطح  ۳۰۷۹ هکتار از دیدگاه مفاهیم کلاسیک و جدید راندمان آبیاری انجام شد. بدین منظور ابتدا ورودی­ها (آبیاری، بارش، آزادسازی­های کانال) و خروجی­های اصلی آب (تبخیر تعرق واقعی محصول، زهاب خروجی و نشت از کانال انتقال) طی سال­های هیدرولوژیکی ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۸ اندازه­گیری یا برآورد شدند. سپس اقدام به برآورد راندمان آبیاری شبکه با استفاده از مفاهیم کلاسیک (راندمان کاربرد) و نئوکلاسیک (راندمان خالص و موثر) گردید. در نهایت سناریوهای مختلف تخصیص آب با لحاظ مفاهیم جدید راندمان مورد ارزیابی قرار گرفت. سناریوهای مورد ارزیابی شامل سه سناریوی ۶۵، ۷۵ و ۸۵ درصد تامین نیاز آب مصرفی و دو سناریو بر اساس مفاهیم جدید شامل تامین کامل نیاز آبی گیاه و تامین درصدی از نیاز آبی که عملکرد محصول کاهش معنی داری پیدا نکند، می باشد. نتایج نشان داد که در شبکه­ آبیاری حمودی به دلیل جریان­های زیرزمینی جانبی از اراضی مجاور و نشت از کانال ها، آب های خروجی­ به طور متوسط سالانه ۱۶ درصد بیشتر از آب های ورودی می باشد. راندمان توزیع، کاربرد و کل شبکه به ترتیب ۶۸، ۵۳ و ۴۴ درصد برآورد شد که بیانگر عملکرد آبیاری پایین در شبکه آبیاری حمودی می باشد. علیرغم حجم آب مصرفی زیاد شبکه، تبخیر و تعرق واقعی ۱۹درصد کمتر از پتانسیل تبخیر و تعرق اندازه گیری شد، که نشان­دهنده وجود تنش آبی و کاهش عملکرد محصول می باشد. ارزیابی سامانه­های آبیاری سطحی با روش نئوکلاسیک نشان داد که راندمان خالص (۷۷%) و موثر (۶۵%) بیشتر از راندمان کلاسیک (۵۳%) می باشند. نتایج این تحقیق نشان داد که  با اعمال سناریوهای مفاهیم جدید راندمان می توان بین ۱۹ تا ۴۷ درصد در تخصیص آب صرفه جویی نمود.

کلیدواژه ها:

شبکه آبیاری ، راندمان آبیاری ، ضریب استفاده مصرفی آبیاری (ICUC) و حفاظت آب

نویسندگان

محمد جواد نحوی نیا

دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران و استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

عبدالمجید لیاقت

استاد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

فریبرز عباسی

استاد پژوهش، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Allen, R. G., Pereira, L. S., Raes, D. and Smith, ...
  • Allen,RG.,Clemmens, AJ., and Willardson, LS. (۲۰۰۵), Agro-Hydrology and Irrigation Efficiency, ...
  • Akbari, M., Toomanian, N., Droogers, P., Bastiaanssen, W., and Gieske, ...
  • Ayers. R.S., and Westcot, D.W. (۱۹۸۵), Water Quality for Agriculture. ...
  • Caissie, D., Pollock, T.L. andCunjack, R.A. (۱۹۹۶), Variation in stream ...
  • Cuenca, R. H. (۱۹۸۹), Irrigation system design. An engineering approach. ...
  • Doorenbos, J. and Pruitt, W.O. (۱۹۷۷), Guidelines for predicting crop ...
  • Haie, N. and Keller, AA. (۲۰۱۱), Macro, Meso and Micro ...
  • Huffaker, R. (۲۰۰۸), Conservation potential of agricultural water conservation subsidies. ...
  • Isidoro, D. (۱۹۹۹),Impacto del regadíosobre la calidad de lasaguassuperficialesdelBarrancode La ...
  • Isidoro, D., Quílez, D., and Aragüés, R. (۲۰۰۴), Water balance ...
  • Jensen, ME. (۲۰۰۷), Beyond irrigation efficiency, Irrigation Sci, ۲۵: ۲۳۳–۲۴۵ ...
  • Keller, A.A., and Keller J. (۱۹۹۵), Effective Efficiency: a water ...
  • Keller, A., Keller, J., and Seckler, D. (۱۹۹۶),Integrated water resource ...
  • Liaghat, A. M., Mokari Ghahroodi, E., Noory, H., and Sotoudenia, ...
  • Mateos, L. (۲۰۰۸), Identifying a new paradigm for assessing irrigation ...
  • Matsubayashi, V., Velasquez, G. T. and Takagi, F. (۱۹۹۳), Hydrograph ...
  • Molden, D., Oweis, T., Steduto, P., Bindraban, P., Hanjra, MA. ...
  • Nahvinia,M.J.; A.M. Liaghat and F. Abbasi. ۲۰۱۵. Water balance and ...
  • Pinder, G.F.and Jones, J.F. (۱۹۶۹), Determination of the ground-water component ...
  • Perry, C. (۲۰۰۷), Efficient irrigation; inefficient communication; flawed recommendations, Irrigation ...
  • Perry, J. (۱۹۹۹), The IWMI water resources paradigm: definitions and ...
  • Sanei Dehkordi, K. and Karami, H. (۲۰۱۱), Study and comparison ...
  • Seckler, D. (۱۹۹۶), The new era of water resources management: ...
  • Ward, FA. and Pulido-Velázquez, M. (۲۰۰۸), Water conservation in irrigation ...
  • Water resources managementof Iran, (۲۰۰۸), The studies of Iran water ...
  • Toomanian, A., Gieske, A. and Akbari, M. (۲۰۰۴), Irrigated area ...
  • نمایش کامل مراجع