بررسی سمیت منابع تولید کننده ذرات معلق ریز بر اساس ترکیبات شیمیایی آن ها در شهر تهران، ایران

هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان سمیت اجزای شیمیایی موجود در ذرات PM۲.۵ و منابع تولید آن به کمک روش های مبتنی بر آنالیز آماری شامل ضریب همبستگی پیرسون و مدل های رگرسیون چندمتغیره خطی در فاصله سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ در ایستگاه دانشگاه صنعتی شریف می باشد. بر اساس آنالیز شیمیایی نمونه ها و استفاده از ظرفیت اکسایش ذرات معلق ریز به عنوان شاخصی از سمیت ذرات (ROS)، امکان تعیین سمیت ذرات، ترکیبات شیمیایی آن و منابع تولید فراهم شد. مقدار سمیت بدست آمده در فصول سرد سال، ۳-۵/۱ برابر بیشتر از فصول گرم سال بوده و با توجه به سهم غالب وسایل نقلیه سبک در فصول سرد، احتمال ارتباط بین این منبع و میزان سمیت ذرات تقویت می گردد. نتایج آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد، اجزای شیمیایی با منشا انسانی آنتیمونی، کادمیم، نیکل و آرسنیک با شاخص سمیت بیشترین مقادیر همبستگی را داشته اند. این نتیجه با آنالیز همبستگی رتبه ای اسپیرمن نیز مطابقت دارد. همچنین با بررسی ارتباط بین پارامتر سمیت و سهم مشارکتی منابع، ارتباط بین سهم مشارکتی ماهانه منا بع وسایل نقلیه بنزینی و نفت کوره با هر دو نوع شاخص سمیت تبیین می-گردد. با انجام رگرسیون چند متغیره خطی بین مقادیر سمیت و المان های شیمیایی همبسته و همچنین دو منبع همبسته ذکر شده، نحوه برآورد سمیت ذرات معلق ریز مشخص می-گردد.با توجه به نتایج به دست آمده، سهم مشارکت وسایل نقلیه بنزینی در ایجاد سمیت ذرات در دره بررسی به طور میانگین برابر با ۸۳ درصد می باشد .