جنبه های سینوپتیک و دینامیک طوفان برف با کولاک گسترده در ایران-۱۴ تا۲۰ بهمن ۱۳۵۰

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 124

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEH-11-3_012

تاریخ نمایه سازی: 29 خرداد 1402

چکیده مقاله:

کولاک، شکل شدید طوفان­های برفی است که در عرض­های میانی و بالای نیمکره شمالی در فصل زمستان رخ می­دهد. فاجعه ویرانگر کولاک برف ۱۴ تا ۲۰  بهمن سال ۱۳۵۰(۳ تا ۹ فوریه ۱۹۷۲)، با بیش از ۴۰۰۰ کشته در ایران به عنوان سهمگین­ترین بوران دنیا یکی از آن موارد است. در این بررسی، جنبه­های همدید و دینامیک جو در زمان رخداد این پدیده با بهره­گیری از داده های بازتحلیل شده پایگاه NCEP/NCAR و ECMWF بررسی شده است. متغیرهای مورداستفاده شامل ارتفاع ژئوپتانسیل، فشار تراز دریا، دمای هوا، نم ویژه، نم نسبی و مولفه های مداری و نصف النهاری باد می باشند. مازاد برآن، پارامترهای شاخص امگا، تاوایی نسبی و شاخص مداری رودباد، جهت تبیین عملکرد سامانه جو محاسبه شده­اند. یافته­ها بیانگر حاکمیت الگوی جوی بلاکینک از نوع رکس در دو فاز جداگانه از ۳ تا ۶ فوریه و از ۷ تا ۹ فوریه بوده است. تاوه قطبی در تزریق هوای سرد به عرض­های جغرافیایی پایین تر و کاهش محسوس دما پیش از رخداد طوفان برف و کولاک کاملا تاثیرگذار بوده است. بنابراین، اشباع اتمسفر و تامین رطوبت مورد نیاز بارش برف از طریق سرمایش رخ داده است. شاخص مداری رودباد بیانگر حرکت معنی­دار هسته رودباد جنب حاره ای در زمان رخداد این پدیده فرین جوی است.

نویسندگان

مهدی صداقت

استادیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران

حمید نظری پور

استادیار اقلیم شناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

علیرضا صادقی نیا

استادیار گروه آموزشی جغرافیا، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بررسی و تحلیل همدید- دینامیک ریزش برف در استان یزد [مقاله ژورنالی]
  • https://dx.doi.org/۱۰.۲۲۱۱۱/jneh.۲۰۱۷.۳۲۰۲خوشحال­دستجردی، جواد؛ کامیار، اصغر؛ ۱۳۹۶. شناسایی و تحلیل الگوهای همدید ...
  • https://dorl.net/dor/۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۰۰۸۵۶۵۶.۱۳۹۶.۱۰.۳۷.۲.۳درگاهیان، فاطمه؛ علیجانی، بهلول؛ ۱۳۹۲. بررسی اثر بلاکینگ بر رخداد ...
  • دوستان، رضا؛ اسکندری، مریم و صادقی، سلیمان؛ ۱۳۹۵. تحلیل همدید ...
  • http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-۱-۱۸۰۲-fa.htmlرضایی، محمد؛ صادقی، علی و پورقیومی، علی؛ ۱۳۹۹. تحلیل همدیدی-ماهواره ...
  • http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-۱-۳۳۰۲-fa.htmlشکیبا، آمینه؛ صادقی، سلیمان؛ دوستان، رضا؛ ۱۳۹۴. مراکز فعالیت و ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۶۷/GEO.V۴I۴.۳۶۸۰۱شمسی­پور، علی­اکبر؛ جعفری، ایوب؛ بستانچی، حسام­الدین؛ ۱۳۹۹. الگوبندی و تحلیل ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۹۲۵۲/jsaeh.۷.۲.۱۶۹غفاریان، پروین؛ فریدمرودبادهدی، نیما؛ مرادی، محمد؛ خوش اخلاق، فرامرز؛ عابد؛ ...
  • http://jsaeh.khu.ac.ir/article-۱-۲۳۱۷-fa.htmlفهیمی­نژاد، الهام؛ حجازی زاده، زهرا؛ علیجانی، بهلول و ضیائیان، پرویز؛ ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۶۷/geography.v۰i۰.۲۳۲۶۰قصابی، زهرا؛ فتحی، مائده؛ رضازاده، پرویز و رنجبر سعادت آبادی، ...
  • https://doi.org/۱۰.۳۰۴۶۷/nivar.۲۰۱۹.۱۹۷۳۵۱.۱۱۳۶مرادی، محمد؛ رنجبر سعادت آبادی، عباس؛ ۱۳۹۹. بررسی همدیدی سیلاب ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۶۷/geoeh.۲۰۲۰.۶۷۳۳۸.۱۰۰۰مسعودیان، سیدابوالفضل؛ عساکره، حسین؛ محمدی، بختیار؛ حلبیان، امیرحسین؛ ۱۳۹۱. نمایش ...
  • نارنگی فرد، مهدی و مزیدی، احمد؛ ۱۳۹۶. بررسی ناهنجاری­های همدیدی ...
  • https://doi.org/۱۰.۳۰۴۶۷/nivar.۲۰۱۷.۴۵۱۵۲Amininia, K., Lashkari, H., & Alijani, B., ۲۰۱۰. Analysis and ...
  • Bao, Y., & You, Q., ۲۰۱۹. How do westerly jet ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۸۰/۱۶۷۴۲۸۳۴.۲۰۱۶.۱۱۳۳۰۵۷Dee, D. P., Uppala, S. M., Simmons, A. J., Berrisford, ...
  • Hosseini, S., & Movahedi, S., ۲۰۱۴. Sea level pressure climatology ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۷۵/۱۵۲۰-۰۴۷۷(۱۹۹۶)۰۷۷%۳C۰۴۳۷:TNYRP%۳E۲.۰.CO;۲Liu, F., Mao, X., Zhang, Y., Chen, Q., Liu, P., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۵۵/۲۰۱۴/۴۸۰۲۷۵Purslow, F., ۲۰۱۷. Precipitation. Weigl Publishers ...
  • Singh, V., ۲۰۰۸. Nature's Fury: World's Worst Natural Disasters that Shook ...
  • Wang, Y., Wang, J., Li, S., & Qin, D., ۲۰۱۴. ...
  • نمایش کامل مراجع