تاثیر اصلاحات اقتصادی الحاکم بامرالله بر کاهش پیامدهای بحران مستنصریه

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 101

فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHR-16-2_017

تاریخ نمایه سازی: 29 خرداد 1402

چکیده مقاله:

مصر در عصر اول خلافت فاطمیان به دلایل متعدد، شاهد گرانی های پیاپی بود. پیامدهای این بحران ها که منجر به انباشت طلا و حذف تدریجی آن از معاملات تجاری می شد، آن چنان جدی بود که الحاکم بامرالله فاطمی (ششمین خلیفه فاطمی و شانزدهمین امام اسماعیلی) را به اصلاح سیاست های پولی واداشت. پرسش نوشتار حاضر این است که اصلاحات اقتصادی الحاکم بامرالله چگونه بر کاهش پیامدهای بحران مستنصریه تاثیر گذاشت؟ یافته های این پژوهش که مبتنی بر روش توصیف و تحلیل داده های تاریخی کتابخانه ای است، نشان می دهد مهم ترین اصلاحات اقتصادی الحاکم بامرالله شامل تثبیت نظام پول دو فلزی (درهم و دینار)، تاسیس «دیوان مفرد» و بازتوزیع نقدینگی در قالب صدقات و بخشش های حکومتی به منظور بازگرداندن طلاهای ذخیره شده به چرخه مبادلات اقتصادی بوده است. این اصلاحات توانست از رواج پول های کم ارزش به جای درهم و دینار پیشگیری کند. در نتیجه، شدت بحران های اقتصادی مصر را در بلندمدت و به ویژه پس از قطع ارتباط مصر با زیریان و کاهش واردات طلای مغرب و همچنین غارت ذخایر حکومت در بحران مستنصریه، کاهش داد.

نویسندگان

وجیهه گل مکانی

دانشجوی دکتری تاریخ اسلام.گروه تاریخ .دانشکده علوم انسانی.دانشگاه تربیت مدرس.تهران .ایران

فاطمه جان احمدی

استاد گروه تاریخ دانشکده علوم انسانی . دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران.

عباس برومند اعلم

دانشیار گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقا نظری، حسن، (۱۳۹۹)، اصول و مبانی اقتصاد اسلامی، چاپ ...
  • ابوشامه، ابوالقاسم شهاب الدین عبدالرحمن بن اسماعیل بن ابراهیم المقدسی ...
  • الانطاکی، یحیی بن سعید بن یحیی، (۱۹۹۰ م)، تاریخ الانطاکی ...
  • ابن اثیر، عزالدین علی، (۱۳۷۱ ش)، کامل تاریخ بزرگ اسلام ...
  • ابن ایاس الحنفی القاهری، محمد بن احمد، (بی تا)، بدائع ...
  • ابن تغری بردی، یوسف بن تغری بردی الاتابکی، (۱۳۹۲ ق/۱۹۷۲ ...
  • ابن الجوزی، عبدالرحمن بن علی، (۱۴۱۳-۱۴۱۲/۱۹۹۳-۱۹۹۲)، المنتظم فی تاریخ الامم ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد بن خلدون، (۱۳۶۳ ش)، دیوان ...
  • ابن سعد، محمد بن سعد بن منیع الهاشمی البصری، (۱۴۱۰ ...
  • ابن صیرفی المصری، ابوالقاسم، علی بن منجب، (ملقب به تاج ...
  • ابن عذاری المراکشی، ابوعبدالله محمدبن محمد، (۱۹۸۳ م)، البیان المغرب ...
  • ابن مامون البطائحی، الامیر جمال الدین ابوعلی موسی بن المامون، ...
  • ابن میسر، تاج الدین محمدبن علی بن یوسف بن جلب ...
  • البراوی، راشد، (۱۳۶۸ ق/۱۹۴۸ م)، حاله مصر الاقتصادیه فی عهد ...
  • حاج حسینی، حسن، (تیر ۱۳۸۸)، درآمدی بر مبانی تکافل و ...
  • حسن خضیری، احمد، (۱۹۰۵ م)، علاقات الفاطمیین فی مصر بدول ...
  • خانی، فاطمه، (تابستان ۱۴۰۰)، آثار بازار پول بر بازار طلا ...
  • دهخدا، علی اکبر، (۱۳۷۲-۱۳۷۳ ش)، لغت نامه دهخدا، تهران: بی ...
  • رجایی، سید محمدکاظم، (۱۳۹۴)، درآمدی بر مفهوم عدالت اقتصادی و ...
  • زبیس، سلیمان مصطفی، (مایو ۱۹۶۹)، تاریخ القاهره الاقتصادی و العلاقات ...
  • السیدالصاوی، احمد، (۱۹۸۸ م)، مجاعات مصر الفاطمیه اسباب و نتائج، ...
  • سید، ایمن فواد، (۱۴۰۰)، دولت فاطمیان در مصر، تحلیلی جدید، ...
  • الشوریجی، امینه احمد امام، (۱۹۹۴ م)، رویه الرحاله المسلین للاحوال ...
  • شیخ، محمدعلی، (۱۳۷۱)، پژوهشی در اندیشه های ابن خلدون، تهران: ...
  • صالح، حسن محمد، (۲۰۰۳ م)، التشیع المصری الفاطمی (اشعاع حی ...
  • الصنهاجی، ابی عبدالله محمد، (۱۳۸۷)، تاریخ فاطمیان ترجمه کتاب اخبار ...
  • عبدالغنی غانم، عبدالله، (۱۹۹۳ م)، علم الاجتماع الاقتصادی فی دراسات ...
  • عطارزاده، بهزاد و سیدمصطفی سیدحسینی، (اردیبهشت ۱۳۹۱)، دولت، توسعه و ...
  • عنان، محمد عبدالله، (۱۳۷۹ ق/ ۱۹۵۹ م)، الحاکم بامرالله و ...
  • غلامی دهقی (فریدنی)، علی، (۱۳۸۹)، اقتصاد، جامعه و مدیریت در ...
  • فهمی، عبدالرحمن و آخرون، (۱۹۷۰ م)، القاهره تاریخ ها فنونها، ...
  • قربانی حصاری، مهدی، (بهار و تابستان ۱۳۹۵)، مصادره اموال: اهداف ...
  • قره باغیان، مرتضی، (۱۳۷۶)، فرهنگ اقتصاد و بازرگانی، (بی جا)، ...
  • القلقشندی، احمدبن علی، (بی تا)، صبح الاعشی فی صناعه الانشاء، ...
  • لومبارد، موریس، (۱۳۹۰)، جغرافیای تاریخی جهان اسلام در چهار قرن ...
  • لویس، ارشیبالد. ر، (۱۹۶۰ م)، القوی البحریه و التجاریه فی ...
  • ماجد، عبدالمنعم، (۱۴۱۴ ه/۱۹۹۴ م)، ظهور الخلافه الفاطمیه و سقوط ...
  • متز، آدام، (۱۳۸۸)، تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری، چاپ ...
  • مجهول، (۱۳۶۲)، حدود العالم من المشرق الی المغرب، چاپ اول، ...
  • المراکشی، عبدالواحد، (۱۴۲۶ ه/۲۰۰۶ م)، المعجب فی تلخیص اخبار المغرب، ...
  • مشرفه، عطیه مصطفی، (۱۳۶۷ ق)، نظم الحکم بمصر فی عصر ...
  • مقدسی، ابوعبدالله محمدبن احمد، (۱۳۶۱)، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، ...
  • مقریزی، تقی الدین احمدبن علی بن عبدالقادربن محمد، (۱۳۹۷)، پندها ...
  • المقریزی، تقی الدین احمدبن علی بن عبدالقادر ابوالعباس الحسینی العبیدی، ...
  • المقریزی، تقی الدین احمدبن علی بن عبدالقادر ابوالعباس الحسینی العبیدی، ...
  • المقریزی، تقی الدین احمدبن علی بن عبدالقادر ابوالعباس الحسینی العبیدی، ...
  • مقریزی، تقی الدین احمدبن علی بن عبدالقادربن محمد، (۱۴۰۸ ه)، ...
  • موسایی، میثم، (۱۳۹۷)، اصول و مبانی علم اقتصاد، چاپ پنجم، ...
  • مونس، حسین، (۱۳۹۰)، تاریخ و تمدن مغرب، جلد دوم، چاپ ...
  • ناصرخسرو قبادیانی، ابومعین حمیدالدین، (۱۳۳۵)، سفرنامه ابومعین حمیدالدین ناصربن خسرو ...
  • النویری، شهاب الدین احمد، (۱۴۲۳ ق)، نهایه الارب فی فنون ...
  • یعقوبی، احمدبن ابی یعقوب ابن واضح، (۱۳۷۱)، تاریخ یعقوبی، جلد ...
  • یعقوبی، احمدبن ابی یعقوب ابن واضح، (۱۳۴۳)، البلدان، ترجمه محمد ...
  • نمایش کامل مراجع