بررسی و مقایسه شهرسازی اشکانی و ساسانی با رویکردی به مولفه های سیاسی ،اجتماعی و فرهنگی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 207

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-19-47_011

تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1402

چکیده مقاله:

شهرسازی و معماری در دوره حکومت اشکانیان و ساسانیان در ایران دارای جایگاه و اهمیت ویژه ای بود. شیوه شهرسازی در دوره این دو حکومت تفاوت هایی داشت. نوع اداره سیاسی امپراطوری های پارتی و ساسانی ماهیتی متفاوت بود؛ این مسئله در نگرش به گسترش و احداث یا مرمت شهرها امری ضروری و کلیدی است. این پژوهش با رویکردی جامعه شناختی تحلیلی به دنبال مقایسه شهرسازی اشکانی و ساسانی است. ازنظر هدف جزو پژوهش های نظری بوده و به لحاظ ماهیت و روش کار، در ردیف پژوهش های تاریخی قرار می گیرد و به روش توصیفی تحلیلی تنظیم شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که تغییر ساختار شهرهای شطرنجی تا قبل از تسلط اشکانیان بر فلات ایران شکل گرفته بود. در این دوره، تبدیل آن به شهرهای دایره ای، جهت احداث کمربندی دفاعی حراستی و حفاظت بیشتر و دقیق تر از شهر ماحصل این نگرش است. استفاده از مصالح ساختمانی بوم آورد در معماری اشکانی و احداث کاخ های باشکوه و آتشکده های مهم در دوره ساسانی که ریشه در ساختار دین باور امپراطوری ساسانی دارد از مشخصات بارز این نوشتار می باشد.اهداف پژوهش:تبیین و مقایسه عوامل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در شهرسازی اشکانی و ساسانی.بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر در نگرش و تفکر شهرسازی در دو سلسله اشکانی و ساسانی.سوالات پژوهش: مهم ترین مولفه ها در تبیین و تحلیل عوامل موثر در شهرسازی دوره اشکانی و ساسانی چیست؟مهم ترین مشخصه در بررسی تاثیر اندیشه های هلنیستی بر شهرسازی اشکانیان چه بوده است؟

نویسندگان

بهاره رشتی

دانشجوی دکتری تاریخ ایران قبل اسلام،گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران

محمدکریم یوسف جمالی

استاد گروه تاریخ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران

ناصر جدیدی

دانشیار گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران

فیض الله بوشاسب گوشه

استادیار گروه تاریخ،واحد نجف آباد دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، حسین؛ شکفته، عاطفه. (۱۳۹۰). «تزئینات گچبری در معماری قرون ...
  • انصاری، جمال. (۱۳۶۶). «گچبری دوران ساسانی و تاثیر آن در ...
  • انصاری، محمود. (۱۳۵۰). سیری در معماری ایران، تهران: هنر سرای ...
  • اوشیدری، جهانگیر نور. (۱۳۷۹). آتش و آتشکده در آئین زرتشت، ...
  • بویس، مری. (۱۳۹۳). تاریخ کیش زرتشت، ترجمه: همایون صنعتی زاده، ...
  • بهار، مهرداد. (۱۳۸۲). بندهش، تهران: انتشارات توس ...
  • بیانی، شیرین. (۱۳۵۵). شامگاه اشکانیان و بامداد ساسانیان، دانشگاه تهران ...
  • پیرنیا، حسن. (۱۳۴۴). ایران باستان (اشکانیان)، ترجمه: علی اصغر حکمت، ...
  • پیگولوسکایا. (۱۳۵۳). تاریخ ایران باستان، ترجمه: کریم کشاورز، تهران: پیام ...
  • پیگولوسکایا. (۱۳۶۷). شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان، ج۱، ...
  • تقوی نژاد دیلمی، محمدرضا. (۱۳۶۶). معماری، شهرسازی و شهرنشینی ایران ...
  • خزرجی، ابودلف مسعربن المهلهل. (۱۳۵۴). سفرنامه ابودولف در ایران، ترجمه: ...
  • دریایی، تورج. (۱۳۸۳). شاهنشاهی ساسانی، ترجمه: مرتضی ثاقبفر، تهران: ققنوس ...
  • دیاکونوف، میخائیل. (۱۳۸۲). تاریخ ایران باستان، ترجمه روحی ارباب، تهران: ...
  • دوستخواه ، جلیل. (۱۳۷۹). اوستا، جلد اول، چاپ پنجم، تهران: ...
  • راوندی، مرتضی. (۱۳۸۴). تاریخ اجتماعی ایران (تاریخ کهن ترین ملل ...
  • حاجی زاده، کریم؛ پورکریمی، پرویز. (۱۳۹۳). تحلیل فضای کالبدی شهرهای ...
  • سایکس، سرپرسی. (۱۳۸۰). تاریخ ایران، ترجمه: محمد تقی فخرداعی گیلانی، ...
  • سرفراز، علی اکبر. (۱۳۶۶). بیشاپور و شهرهای ایران، جلد دوم، ...
  • سجادی، علی. (۱۳۷۴). «هنر گچبری در معماری اسلامی ایران»، فصلنامه ...
  • سرافراز، علی اکبر؛ فیروزمندی، بهمن؛ محسنی، حسین و سروقدی، محمدجعفر. ...
  • سرافراز، علی اکبر؛ فیروزمندی، بهمن. (۱۳۸۱). باستانی شناسی و هنر ...
  • سلطانی، علی؛ نامداران، احمدعلی. (۱۳۸۹). «بررسی تاثیر نیروهای مختلف در ...
  • سلطان زاده، حسین. (۱۳۶۷). مقدمه ای بر تاریخ شهر و ...
  • شکی، منصور. (۱۳۸۵). نظام طبقاتی در عصر ساسانی؛ ترجمه: حسین ...
  • شهیدی، حسین . (۱۳۶۵). چهارسو و نگرشی کوتاه بر تاریخ ...
  • شیپمان، کلاوس. (۱۳۸۴). مبانی تاریخ پارتیان، ترجمه: هوشنگ صادقی، تهران: ...
  • شیپمن، کلاوس. (۱۳۹۰). مبانی تاریخ ساسانیان، ترجمه: کیکاووس جهانداری، تهران: ...
  • شکوئی، حسین. (۱۳۷۳). دیدگاه های نو در جغرافیای شهری، تهران: ...
  • طرفداری، علیمحمد. (۱۳۹۵). سیری در جایگاه دولت شهرهای یونانی در ...
  • طبری، محمدبن جریر. (۱۳۷۵). تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه : ...
  • فلاح فر، سعید. (۱۳۷۹). فرهنگ و اژه های معماری سنتی ...
  • عیسی، بهنام. (۱۳۶۳). معماری ایرانی، ج ۱، تهران: انتشارات مجرد ...
  • کالج، مالکوم. (۱۳۸۰). پارتیان، ترجمه : مسعود رجب نیا، تهران: ...
  • کاوسی، مژگان. (۱۳۹۶). فلسفه پیدایش چارطاقی و آتش نیایش، مطالعات ...
  • کریستین سن، آرتور. (۱۳۷۴). ایران در زمان ساسانیان، ترجمه : ...
  • گیرشمن، رومن. (۱۳۹۱). هنر ایران پارت و ساسانی، ترجمه: بهرام ...
  • گیمن، دوشن. (۱۳۷۵). دین ایران باستان، ترجمه رویا منجم، تهران: ...
  • محمدی فر، یعقوب. (۱۳۸۷). باستان شناسی و هنر اشکانی، تهران: ...
  • مشکور، محمدجواد. (۱۳۴۷). تاریخ اجتماعی در دوران اشکانی، تهران: انتشارات ...
  • مینوی، مجتبی. (۱۳۵۴). نامه تنسر به گشنسب شاه ، تهران: ...
  • موسوی، سید احمد. (۱۳۷۴). دژ شهرهای گرد ایرانی در عصر ...
  • مجتهدزاده، غلامحسن. (۱۳۷۷). برنامه ریزی شهری در ایران، تهران: دانشگاه ...
  • محمدی، محمود. ( ۱۳۷۹). «تحلیل نقش متقابل و قف و ...
  • مستوفی، حمدالله. (۱۳۸۱). نزهه القلوب، وحقق محمد دبیرسیاقی، قزوین: حدیث ...
  • مولتون، جیمز هوپ. (۱۳۸۴). گنجینه مغان، ترجمه: تیمور قادری، تهران: ...
  • وندن برگ ، لوئی. (۱۳۷۹). باستان شناسی ایران باستان، ترجمه: ...
  • ورجاوند، پرویز. (۱۳۶۶). شهرسازی و شهر نشینی در ایران. به ...
  • هرمان، جورجینا. (۱۳۷۳). تجدید حیات هنر و تمدن در ایران ...
  • Canepa, P.M. (۲۰۱۷). The Two Eyes of the Earth Art ...
  • Hansman, J., & David, s. (۱۹۷۴). excavations at shahr, I ...
  • Miller, D. (۱۹۹۳). The roman near east. ۳۱ B. C. ...
  • Moqimizade, Z. (۲۰۱۷). Comparative Comparison of City and Urbanism during ...
  • نمایش کامل مراجع