بررسی چگونگی اقدامات مذهبی و عمرانی شاه عباس اول در ارمنستان

در عصر صفوی ارمنستان میان دو کشور ایران و عثمانی قرار داشت و به دو بخش ارمنستان کبیر متعلق به ایران و ارمنستان صغیر متعلقبه عثمانی تقسیم می شد. پس از مرگ شاه طهماسب، اوضاع سیاسی حکومت ایران آشفته گردید، جانشین او شاه اسماعیل دوم با اقداماتی که انجام داد سبب تحریک عثمانی ها گردید، اما حکومت کوتاه مدت و قدرت نظامی وی مانع اقدامی از طرف سلطان مراد سوم سلطان عثمانی شد. این سلطان در زمان سلطنت شاه محمدخدابنده از ضعف شاه صفوی استفاده کرد و حملاتی را به سمت ایران در ارمنستان آغاز نمود که حکومت ایران شکست خورد و خرابی های بسیاری را در ارمنستان به بار آورد. به دلیل اشتراکات فرهنگی و تاریخی موجود میان ارمنیان و ایرانیان در عصر صفوی این ایالت برای حکومت صفوی اهمیت فراوانی داشت، لذا شاه عباس، جانشین شاه محمدخدابنده پس از جنگ با عثمانی و شکست آنها، به برقراری امنیت در ارمنستان پرداخت. شاه عباس اقدامات مذهبی و عمرانی نظیر ساخت مسجد را انجام داد که به هدف رونق مذهب تشیع، حفظ قلمرو، آرامش و توسعه در آن سرزمین بود. هدف از این پژوهش آن است که چگونگی اقدامات مذهبی و عمرانی شاه عباس در ارمنستان به روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاه عباس پس از شکست عثمانی و تصرف دوباره مناطق از دست رفته در ارمنستان، به عمران و آبادانی آن ایالت پرداخت. برخی از اقدامات شاه عباس در ارمنستان مذهبی بودند و در راستای حفظ قلمرو ارمنستان و رونق اسلام شیعی در آن ایالت صورت گرفت. ساخت و تعمیر برخی از قلعه ها، ساخت مسجد شاهدی برای آن می باشد.