تغییرات فصلی فون زنبورهای پارازیتویید تخم سن گندم در مزارع گندم شهر بناب جدید، استان آذربایجان شرقی

سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 103

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SUST-20-3_006

تاریخ نمایه سازی: 15 مرداد 1402

چکیده مقاله:

با توجه به اهمیت راهبردی محصول گندم در کشور و وجود آفت مهمی چون سن گندم (Eurygaster integriceps Puton)، استفاده از یک برنامه­ی مدیریت تلفیقی مناسب و کارآمد می­تواند کمک بزرگی در حفاظت از این محصول نماید. از آن­جایی ­که عوامل کنترل بیول‍ژیک یکی از مهم­ترین ارکان برنامه­ی مدیریت تلفیقی می­باشند، شناخت این عوامل و حفاظت و حمایت از آنها بسیار حائز اهمیت است. زنبورهای پارازیتویید تخم از عوامل مهم کنترل بیولژیک سن گندم هستند. در مطالعه­ی حاضر که در تابستان سال ۱۳۸۷ انجام شد گونه­های فعال در شهر بناب جدید جمع­آوری و شناسایی گردیدند. برای این منظور از تله­های تخم در مزارع گندم و حواشی آن استفاده شد. پنج گونه زنبور پارازیتویید تخم به دست آمد که سه گونه­ به خانواده­ی Scelionidae و دو گونه­ به خانواده­ی Encyrtidae  تعلق داشتند. درصد پارازیتیسم کل در تاریخ­های مختلف بین ۶/۲ و ۵۹/۲۲ و به طور متوسط ۲۳/۱۲% بود. سه گونه­ی Trissolcus grandis (Thomson)، Ooencyrtus fecundus Ferriere & Voegele وO. telenomicida (Vassilijev)، در مواقع مختلف فصل از فراوانی بیشتری برخوردار بودند. گونه­یO. fecundus برایاولین بار از ایران گزارش می­شود و  T. semistriatus (Nees)وT. djadetshko (Rjachovsky)نیز سایر گونه­های فعال در منطقهبودند. گونه­ی  T. grandis نخستین گونه­ی فعال در منطقه با حداکثر ۷۶/۱۲% پارازیتیسم بود که در ابتدای فصل در بهار بیشترین فراوانی را داشت ولی در اواخر فصل رشدی گندم، دو گونه­ی جنس Ooencyrtus برتری یافتند (به­ترتیب ۸/۱۳ و ۴۷/۱۳% برای دو گونه­ی O. fecundus و O. telenomicida در تاریخ­های مختلف در تیر ماه) که به­ویژه در بخش شرقی جزء فعال­ترین گونه­ها در تابستان بودند. تفاوت­های معنی­داری در پراکنش زنبورها در جهات جغرافیایی مختلف این شهرستان مشاهده گردید. تغییرات آب و هوایی با تاثیر مستقیم روی خود انگل یا روی فراوانی گونه­های میزبان می­تواند عامل تغییرات فصلی این پارازیتوییدها باشد.

نویسندگان

زهرا نوزاد بناب

دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه تبریز

شهزاد ایرانی پور

دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الکساندروف ن، ۱۳۲۶. سن و پارازیتهای آن در ورامین. آفات ...
  • ایرانی­پور ش، ۱۳۷۵. بررسی تغییرات فصلی جمعیت زنبورهای پارازیتوئید تخم ...
  • ایرانی­پور ش، خرازی پاکدل ع، اسماعیلی م و رجبی غ­ر، ...
  • ایرانی پور ش، خرازی پاکدل ع، اسماعیلی م و رجبی ...
  • تقدسی م و رجبی غ­ر، ۱۳۷۷. زنبورهای تخم­خوار سن گندم ...
  • حق شناس ع، ۱۳۸۳. حفظ و حمایت از زنبورهای پارازیتوئید ...
  • خانجانی م، ۱۳۸۳. آفات گیاهان زراعی ایران. انتشارات دانشگاه بوعلی­سینا، ...
  • رجبی غ­ر، ۱۳۷۳. معرفی یک گونه جدید زنبور پارازیتوئید تخم ...
  • نامه­ی انجمن حشره­شناسی ایران، جلد ۱۴، صفحه­های ۱ تا ۷ ...
  • رجبی غ­ر، ۱۳۷۹. اکولوژی سن­های زیان­آور گندم و جو در ...
  • رجبی غ­ر و امیرنظری م، ۱۳۶۷. بررسی زنبورهای پارازیت تخم ...
  • شجاعی م، ۱۳۴۷. نتایج بررسی فون زنبورهای پارازیت (Hym., Terebrants) ...
  • شجاعی م، ۱۳۶۷. حشره شناسی (جلد ۳- اتولوژی، زندگی اجتماعی، ...
  • صفوی م، ۱۳۳۹. پیشرفتی در زمینه مبارزه با سن. نشریه­ی ...
  • صفوی م، ۱۳۵۲. بررسی بیواکولوژی زنبورهای پارازیتوئید تخم سن در ...
  • صلواتیان م، ۱۳۷۰. لزوم شناسائی عوامل موثر محیط در مبارزه ...
  • عسگری ش، ۱۳۷۴. بررسی امکان تکثیر انبوه زنبورهای پارازیتوئید تخم ...
  • فرحبخش ق­ا، ۱۳۴۰. فهرست آفات مهم و فرآورده­های کشاورزی ایران. ...
  • مدرس اول م، ۱۳۷۳. فهرست آفات کشاورزی ایران و دشمنان ...
  • منصور قاضی م و رجبی غ­ر، ۱۳۷۹. شناسائی پارازیتوئیدهای سن ...
  • مهرآور م، رجبی غ­ر و شجاعی م، ۱۳۷۹. معرفی گونه­های ...
  • Hayat M and Khan FR, ۲۰۰۷. Description of four new ...
  • Kocak E and Kilincer N, ۲۰۰۳. Taxonomic studies on Trissolcus ...
  • Kozlov MA and Kononova SV, ۱۹۸۳. Telenomini fauni (Hym., Scelionidae, ...
  • Oncuer C and Kivan M, ۱۹۹۵. Determination and distribution of ...
  • Şimşek N, Gǜllǜ M and Yaşarbaş M, ۱۹۹۴. Investigation on ...
  • Trissi AN, El Bouhssini M, Ibrahem J, Abdulhai M and ...
  • Zatyamina VV and Burakova VL, ۱۹۸۰. Supplementary feeding of Telenomines. ...
  • Zatyamina VV and Klechkovskii ER, ۱۹۷۴. Telenomines of the Voronezh ...
  • Zhang YZ, Li W and Huang DW, ۲۰۰۵. A taxonomic ...
  • نمایش کامل مراجع